Qaya kəkliyi (Lagopus muta) - Kəklik fəsiləsinə aid orta ölçülü bir ov quşudur. Avropada sadəcə "ptarmigan" kimi tanınır. Kanada ərazisi olan Nunavutun rəsmi quşudur və burada aqiggiq (ᐊᕿᒡᒋᖅ) adlanır. Həmçinin Nyufaundlend və Labrador əyalətinin rəsmi ov quşudur. Yaponiyada isə raichō (雷鳥) adı ilə tanınır, bu "ildırım quşu" mənasını verir. Qifu, Naqano və Toyama prefekturalarının rəsmi quşudur və ölkə üzrə qorunan növdür. Bir çox Arktika quşu növündən fərqli olaraq, qaya kəklikləri qışda çoxlu kütlə artımı əldə etmir. Etimologiya Qaya kəkliyinin cins adı olan Lagopus, qədim yunan dilində "dovşan" mənasını verən lagos (λαγώς lagṓs) və "ayaq" mənasını verən pous (πούς poús) sözlərindən yaranmışdır. Bu ad quşun lələklə örtülü ayaqlarına istinad edir. Növ adı olan muta, yeni latın dilində "səsiz" mənasını verir və erkək quşun sadə qurultu oxşar səsinə istinad edir. Uzun müddət mutus kimi yazılırdı, çünki Lagopus cins adının kişi cinsi bildirdiyi düşünülürdü. Lakin qədim yunan dilində λαγώπους lagṓpous sözü qadın cinsindədir və növ adı da buna uyğun olmalıdır, buna görə də qadın cinsi olan muta düzgündür. Ptarmigan sözü şotland qal dilində tarmachan sözündən götürülmüşdür və "qurultu" mənasını verir. Səssiz ilk p hərfi 1684-cü ildə Robert Sibbald tərəfindən yunan dilinin təsiri ilə əlavə edilmişdir, xüsusilə pteron (πτερόν pterón), "qanad", "lələk" və ya "pər" mənasını verən sözə əsasən. Təsvir Qaya kəkliyinin uzunluğu 34–36 sm (13–14 düym), quyruğu 8 sm (3,1 düym), qanadları arası məsafə 54–60 sm (21–24 düym) və çəkisi 440–640 qram (15+1⁄2–22+1⁄2 uns) arasındadır. Söyüd kəkliyindən təxminən on faiz kiçikdir. Qaya kəkliyi mövsümi kamuflyaja malikdir; lələkləri qışda ağ, yaz və ya yayda isə qəhvəyi rəngə çevrilir. Çoxalma dövründə erkəklərin üst hissəsi boz, qanadları və alt hissəsi ağ rəngdədir. Qışda lələkləri tamamilə ağ olur, yalnız xarici quyruq lələkləri və göz xətti qara rəngdə qalır. Qışda söyüd kəkliyindən yaşayış yeri və nişanlarla fərqlənir — qaya kəkliyi daha yüksək hündürlükləri və daha səhravi əraziləri üstün tutur. Həmçinin onun incə bir dimdiyi və qara göz zolağı var, bu söyüd kəkliyində yoxdur.
https://www.allaboutbirds.org/guide/Rock_Ptarmigan/overview
https://ebird.org/species/rocpta1
https://www.adfg.alaska.gov/index.cfm?adfg=rockptarmigan.printerfriendly
https://oceanwide-expeditions.com/to-do/wildlife/ptarmigans
https://www.audubon.org/field-guide/bird/rock-ptarmigan
https://www.allaboutbirds.org/guide/Rock_Ptarmigan/id
https://en.wikipedia.org/wiki/Rock_ptarmigan
Tarix : 24 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
