Qaribpur döyüşü - 1971-ci ilin Hindistan-Pakistan müharibəsində (təşkilati adı ilə Bangladeş Azadlıq Müharibəsi) baş vermiş mühüm döyüşlərdən biri. Döyüşün əsas iştirakçılar Hindistan ordusu: Hindistan ordusunun 8-ci Quru Piyada Diviziyası, döyüşdə əsas iştirak edən qüvvələrdən biri olmuşdur. Bu diviziya Hindistanın şərq cəbhəsindəki əsas quru qüvvələrindən biri idi. Hindistanın tank bölmələri döyüşdə aktiv rol oynamış və Pakistanın mövqelərinə ciddi zərbələr vurmuşdur. Pakistan Ordusu: Pakistan ordusunun 14-cü Piyada Diviziyası, döyüşdə Pakistanın müdafiə xətləri üzrə yerləşmişdi. Bu diviziya Hindistanın hücumlarına qarşı durmağa çalışmışdır. Pakistanın tank bölmələri də döyüşə cəlb edilmişdi, lakin Hindistanın tank qüvvələri ilə müqayisədə əksik idi. Döyüşün əhəmiyyəti Qaribpur döyüşü, tank döyüşləri baxımından çox mühüm olmuşdur. Döyüşdə Hindistanın T-55 tankları Pakistanın M-47 Patton tankları ilə qarşılaşmışdır. Hindistanın tankları daha müasir və yaxşı təchiz olunmuşdu, bu da döyüşdə Hindistanın üstünlük qazanmasına səbəb olmuşdur. Döyüşün taktikası və keçirilən əməliyyatlar Hindistan ordusunun məqsədi Qaribpur və ətraf bölgələri ələ keçirmək idi. Hindistan, Pakistanın müdafiə mövqelərinə doğru irəliləyərək, Pakistanın tank və piyada qüvvələrini sıxışdırmağa çalışırdı. Pakistan tərəfi isə öz mövqelərini qorumağa çalışaraq, Hindistanın hücumlarına qarşı müqavimət göstərməyə çalışdı. Bu döyüşdə Hindistanın tankları çox mühüm rol oynayaraq, Pakistanın müdafiə xəttini qırmağa müvəffəq oldular. Pakistanın tankları Hindistanın müasir tank texnologiyasına müqavimət göstərə bilmədilər və nəticədə, Hindistan Qaribpur bölgəsini ələ keçirərək bu döyüşdə qalib gəldi. Döyüşün nəticələri Hindistanın Qələbəsi: Qaribpur döyüşü Hindistanın üstünlüyü ilə başa çatdı. Hindistan ordusu bu döyüşdə Pakistanın tank qüvvələrini məğlub edərək Qaribpur bölgəsini ələ keçirdi. Bu qələbə Hindistanın Şərqi Pakistan (indiki Banqladeş) üzərindəki nəzarətini gücləndirdi. Pakistanın Zərbə Alması: Qaribpur döyüşü, Pakistan ordusunun müdafiə mövqelərinin zəifləməsinə səbəb oldu və onların Cənubi Qərb Cəbhəsindəki mövqelərinin çox zəifləmiş olmasına gətirib çıxardı. Bangladeşin Azadlığına Bir Addım Daha: Qaribpur döyüşü, müharibənin son mərhələlərinə yaxın bir döyüş olduğu üçün, müharibənin nəticələrinin artıq aydınlaşmasına səbəb oldu. Pakistanın Şərqi Pakistan üzərindəki nəzarətinin azaldığı və Hindistanın münaqişədəki üstünlüyünün daha da gücləndiyi bir döyüş idi. Bir neçə gün sonra, Dəkkə şəhəri və Şərqi Pakistan Hindistan tərəfindən işğal edilərək, Bangladeşin müstəqilliyi elan olundu. Qaribpur döyüşü, həm də tank döyüşlərinin necə müasir müharibənin əsas komponentlərindən birinə çevrildiyini nümayiş etdirdi. Tankların döyüşdəki rolu bu döyüşlə daha da önəmli hala gəldi və müasir döyüş texnologiyalarının əhəmiyyəti ortaya çıxdı. Taktiki nəticələr Qaribpur döyüşü, Hindistanın tanklarının müasir texnologiyaya sahib olduğunu və döyüşdə üstünlük təşkil etdiklərini göstərdi. Pakistanın tankları, Hindistanın yeni tank modelləri ilə müqayisədə geri qalmış vəziyyətdə idi və döyüşdə uğursuzluqla nəticələndi. Hindistanın döyüşdə qazandığı qələbə, onların müharibənin sonlarına yaxın şərq cəbhəsindəki üstünlüyünü möhkəmləndirdi və Pakistanın Şərqi Pakistan üzərindəki nəzarətini sona çatdırdı. Bu döyüş, 1971-ci ildəki Hindistan-Pakistan müharibəsinin gedişatında əhəmiyyətli bir dönüm nöqtəsi oldu və nəticədə Bangladeşin müstəqilliyini əldə etməsinə zəmin hazırladı.

İstinadlar

https://thewire.in/history/revisiting-battle-garibpur-precursor-bangladesh-liberation-war

https://idsa.demosl-03.rvsolutions.in/publisher/the-battle-of-garibpur/

https://www.usiofindia.org/publication-journal/the-unique-battle-of-garibpur.html

https://www.idsa.in/publisher/journal-of-defence-studies/the-battle-of-garibpur/

https://kashmirobserver.net/2022/12/17/battle-of-garibpur-heralded-final-victory-in-1971-war-military-records/

https://www.dailyexcelsior.com/the-battle-of-garibpur/

https://easy-history.com/2023/03/28/indias-november-campaign-part-2-the-battle-of-garibpur-20th-21st-november-1971/

Tarix : 9 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.