Qara qanadlı tutuquşu (Hapalopsittaca melanotis)- "Tutuquşular" ailəsinin "Arinae" yarımfəsiləsinə aid bir quş növü. Taksonomiya və sistematika 20-ci əsrin əvvəllərində qara qanadlı tutuquşu, "Pionopsitta" cinsini, "P. pileata" (kalotte tutuquşu) ilə bölüşürdü. Onun iki yarımnövü var: nominativ "H. m. melanotis" (Lafresnaye, 1847) və "H. m. peruviana" (Carriker, 1932). "Peruviana"-nın tam növ kimi qəbul edilməsinə dair təkliflər irəli sürülmüşdür. Təsvir Qara qanadlı tutuquşu təxminən 24 sm uzunluğundadır. Hər iki yarımnövün yetkinləri əsasən yaşıl rəngdədir, alt hissələrində daha sarımtıl olur. Taclarında mavi-boz çalar var, loraları mavidir və gözün ətrafında çəhrayı lələklər var. Nominativ yarımnövün qara qulaq örtükləri var. "H. m. peruviana"-nınkı isə buff rənglidir. Nominativin geniş mavi-boz yaxası var. "Peruviana"-nınkı isə daha dardır. Hər iki yarımnövün əsasən mavi "primaries" istisna olmaqla, əsasən qara qanadları var. Quyruğu yaşıl ucludur, qanadın kökü mavi rəngdədir. Yayılması və yaşayış yeri Qara qanadlı tutuquşunun iki yarımnövünün qopmuş arealları var. Nominativ yarımnöv, La Paz və Santa Kruz departamentləri arasında, mərkəzi-qərbi Boliviyada rast gəlinir. "H. m. peruviana" isə Huanucodan Junin və Cuzcoya qədər mərkəzi və cənubi Peruda rast gəlinir. Növ, davamlı deyil, ləkələr şəklində olsa belə, rütubətli dağ həmişəyaşıl meşələrində, dumanlı meşələrdə və elfin meşələrində yaşayır. Yaşadırları yüksəklik 1740 ilə 3450 m (5700 və 11300 ft) arasında dəyişir. Hərəkət Qara qanadlı tutuquşunun hərəkətləri tam olaraq müəyyən edilməyib. Yalnız mövsümi olaraq daha yüksək yüksəkliklərdə yaşaya bilər və qida axtarışında köçəri görünür. Qidalanma Qara qanadlı tutuquşunun qidalanması giləmeyvələrdən ibarətdir, "Gaiadendron" mistletoe giləmeyvələri çox bəyənilir. Meyvə axtarışında meşə sahələri arasında hərəkət edən 50-ə qədər quşdan ibarət sürülər müşahidə edilmişdir. Çoxalma Qara qanadlı tutuquşunun çoxalma biologiyası haqqında heç nə bilinmir. Səslər və çağırışlar Qara qanadlı tutuquşunun uçuş çağırışı "bəzən daha yüksək tonlu daha deşici bir notla, məsələn "crrit ... crrit ... crrit .. kie" ilə davam edən 1-3 qısa, olduqca yumşaq səslənən not seriyasıdır". Qonduqda "daha geniş çeşidli qısa, yumşaq çağırışlar" edir və havaya qalxdıqda "daha sürətli və daha uzun "crrit" notları seriyası yarada bilər". Status "IUCN" qara qanadlı tutuquşu "Ən az narahatlıq doğuran" kimi qiymətləndirmişdir. Bir qədər məhdud arealı olsa da,populyasiyasının ölçüsü bilinməsə də, azalma tendensiyası olduğu güman edilir. Heç bir təhlükə müəyyən edilməyib. Yerli olaraq yayqındır, bəzən olduqca böyük sürülərdə rast gəlinir, lakin Peruda Boliviyadan daha azdır.
https://ebird.org/species/blwpar1
https://en.wikipedia.org/wiki/Black-winged_parrot
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/black-winged-parrot-hapalopsittaca-melanotis
https://uk.inaturalist.org/taxa/19323-Hapalopsittaca-melanotis
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=91F5CA1B8AF21A10
https://birdsoftheworld.org/bow/species/blwpar1/cur/introduction
https://www.parrots.org/encyclopedia/black-winged-parrot
https://xeno-canto.org/species/Hapalopsittaca-melanotis?view=1
https://www.oiseaux.net/birds/black-winged.parrot.html
https://animalia.bio/black-winged-parrot
Tarix : 13 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
