Qara hinduşka (Agelastes niger) - Cənubi Saxara səhrasının qərbində yerləşən tropik meşələrdə yaşayan, "Numididae" (hinduşka) ailəsinə aid olan torpaq quşu. Təsvir Böyüklərinin başı və yuxarı boynu tüksüzdür, bu hissələrdə açıq-çəhrayı dərisi görünür. Alın və tacda qısa tüklərdən ibarət bir sarğı var. Boyun və alt boyunda isə tüklər qarışıq şəkildə yerləşib. Bədən və quyruq tükləri qara rəngdədir, qarında isə bəzi açıq rəngli zolaqlar var. Erkəklərdə bir neçə dırnaq ola bilər, dişilərdə isə ya heç bir dırnaq yoxdur, ya da qısa bir dırnaq mövcuddur. Cavan quşlar dişilərə bənzəyir, lakin yuxarı hissələrində sarımtıl ucları, bəzəkli döşləri və ağ qarınları var. Erkəklərin beyni göyümtül-yaşıl, ayaqları isə boz-qəhvəyi rəngdədir. Erkəklər adətən dişilərdən bir qədər böyükdür və uzunluğu təxminən 42 sm (17 inç), çəkisi isə təxminən 700 q (25 oz) olur. Onların səsi monoton bir yüksək tonlu "kwi" səsi saniyədə iki-üç nota qədər ilə təkrarlanır. Həyəcan səsi daha kəskin və sürətli şəkildə təkrarlanır. Davranış Qara hinduşka az tədqiq olunmuşdur. Çox vaxt cütlər və ya kiçik qruplarda tapılır və meşə alt hissələrində gizli və çəkingən bir quşdur. Əsasən birinci və ikinci dərəcəli meşəliklərdə yaşayır, sıx alt bitki örtüyü olan yerləri sevir, amma bəzən ətrafdakı əkin sahələrinə də çıxır. O, böcək və xərçəngkimilər, həmçinin kiçik qurbağalar, toxumlar, giləmeyvələr və tumlar ilə qidalanır. Bu növün yuva qurma vərdişləri məlum deyil, amma yumurtalar sarımtıl-qəhvəyi, bəzən sarı və ya bənövşəyi rəngdə olur. Bu quş, quru mövsümdə və ya il boyu hər hansı bir vaxtda cücələyə bilər. Yayılma və yaşayış yeri Qara hinduşka Afrikanın qərbindəki meşəliklərdə, səhra altı bölgədə yayılır. Onlar Nigeriya və Kamerundan başlayaraq Ekvatorial Qvineya, Qabon, Anqola, Mərkəzi Afrika Respublikası, Konqo Respublikası və Konqo Demokratik Respublikasına qədər olan ərazilərdə tapılır. Növün yayılma sahəsinin təxmini sahəsi 764,000 kv.km (295,000 kv. mil) civarındadır. Bu quşlar torpaq quşlarıdır, lakin qısa məsafələrə uça bilirlər. Onlar çox vaxt meşə döşəmələrində qida axtarır, əsasən tropik meşələrdə, bəzən isə əkin sahələrində və ya çəmənliklərdə qidalanırlar. Hər halda, qara hinduşka sıx meşə bitki örtüyü ilə əhatə olunmuş və ya ona yaxın bir yerdə olarkən özünü daha güvəndə hiss edir ki, bu da onlara təhlükələrdən və ya yırtıcılardan qaçmağa kömək edir. Tədqiqatlar Qara hinduşka, toyuqçuluğa təsir edən müxtəlif xəstəliklərə qarşı müqavimət göstərir, o cümlədən "Ehrlichia ruminantium" xəstəliyinə. Bu xəstəlik ürək suyu xəstəliyinə səbəb olur, lakin bu müqavimətin mexanizmi hələ tədqiqatçılar tərəfindən məlum deyil. Qara hinduşkanın genomunda "TLR1" adlı reseptor mövcuddur ki, bu da quşun immun sistemində mühüm rol oynayır. Bu gen "2,115" nukleotiddən ibarətdir və 705 amin turşusunu kodlaşdırır. "TLR1" həm insanlar, həm də siçanlarda bakteriyalarla bağlı infeksiyalarla əlaqələndirilir və bu gen tədqiqatçılar üçün maraqlıdır, çünki bu genin variasiyası "Gram" müsbət bakteriyaların infeksiyaları, orqanizmin iflasını və ölümü sürətləndirir. Vəziyyəti Qara hinduşka növünün sayını izləmək çətin olsa da, populyasiya meyli azalmaya doğru yönəlir, çünki bu quş qida üçün ovlanır və yaşayış yerlərinin məhv olması ilə üzləşir. Bununla belə, növ yayılma sahəsində olduqca çox yayılıb və "Beynəlxalq Təbii Ətraf Mühitin Qorunması İttifaqı" (IUCN) onu "az narahat" vəziyyətdə yerləşdirib, çünki azalmanın sürəti bu quşun daha həssas kateqoriyaya daxil olmasını əsaslandırmır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Black_guineafowl
https://ebird.org/species/blagui1
https://animalia.bio/black-guineafowl
https://www.inaturalist.org/taxa/1452-Agelastes-niger
https://xeno-canto.org/species/Agelastes-niger
https://dibird.com/species/black-guineafowl/
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=38193321D2117C10
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/black-guineafowl-agelastes-niger
https://www.oiseaux.net/birds/black.guineafowl.html
https://birdsoftheworld.org/bow/species/blagui1/cur/introduction
Tarix : 9 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
