Potofobiya (ing. potophobia) – Tərləməkdən və ya tər ifrazı ilə bağlı situasiyalardan həddindən artıq qorxmaq və narahat olmaq fobiyası. Mahiyyəti Bu fobiya sosial fobiyalar, hiperhidroz (həddindən artıq tərləmə) və utancaqlıq ilə əlaqəli ola bilər. Potofobiyası olan insanlar tər ifrazını idarə edə bilməyəcəklərindən və bu halın sosial cəhətdən utandırıcı olacağından qorxurlar. Təsir edən amillər - Travmatik təcrübələr – Keçmişdə tərlə bağlı utancverici hadisə yaşamış insanlar bu fobiyanı inkişaf etdirə bilər. - Sosial təzyiq və stereotiplər – Cəmiyyətin “çirkin” və ya “utandırıcı” hesab etdiyi hallara düşməkdən qorxan insanlar bu fobiyadan əziyyət çəkə bilər. - Hiperhidroz xəstəliyi – Həddindən artıq tərləyən insanlar (xüsusilə əl, qoltuqaltı, ayaq və üz nahiyələrində) sosial mühitdə tər izi və ya qoxusuna görə narahat ola bilər. - Anksiyete və psixoloji pozuntular – Sosial anksiyete və obsesiv-kompulsiv pozuntu (OKP) kimi problemləri olan insanlarda potofobiya daha çox rast gəlinir. - Bioloji və genetik faktorlar – Beyində qorxu və narahatlığa cavabdeh olan amiqdala bölgəsinin həddindən artıq aktiv olması fobiya inkişaf riskini artıra bilər. Simptomlar Fiziki: Ürək döyüntüsünün sürətlənməsi, nəfəs darlığı, əsəbilik və titrəmə, həddindən artıq tərləmə, baş gicəllənməsi və halsızlıq. Psixoloji: Sosial mühitlərdə daimi narahatlıq, tərləməyə səbəb ola biləcək situasiyalardan qaçınma, özünü daim nəzarətdə saxlama ehtiyacı, panik atak keçirmək riski. Müalicəsi - Koqnitiv-bihevioral terapiya (KBT) – Düşüncə və davranışları dəyişdirmək üçün istifadə edilən effektiv psixoterapiya üsuludur. - Ekspozisiya terapiyası – Qorxularla tədricən qarşılaşmaq və onlara adaptasiya olmaq üçün tətbiq edilir. - Dərman müalicəsi – Anksiyete və fobiya simptomlarını azaltmaq üçün antidepresanlar və beta-blokatorlar təyin oluna bilər. - Təbii üsullar – Meditasiya, nəfəs texnikaları və idman stres səviyyəsini azalda bilər. - Hiperhidroz müalicəsi – Əgər potofobiya hiperhidrozdan qaynaqlanırsa, botoks, iontoforez və ya tibbi müalicə üsulları faydalı ola bilər.

İstinadlar

https://www.healthline.com/health/stress-sweat

https://www.medicalnewstoday.com/articles/stress-sweat

https://www.anxietycoach.com/nervoussweating.html

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0005796793900675

https://www.healthline.com/health/sweat-what-is-it

https://duradry.com/blogs/hyperhidrosis/causes-and-treatments-for-back-sweat

Tarix : 6 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.