Platonun problemi - Epistemologiyada çoxdan bəri müzakirə olunan sualı ifadə edir: insanlar az məlumatla çox şeyi necə bilər? Bu məsələni ilk dəfə Platon "Menon" dialoqunda irəli sürmüş, burada o, bılgilərin insan ruhunda doğuluşdan mövcud olduğunu və sadəcə olaraq "xatırlanması" gərəkdiyini irəli sürmüşdür. Problemin müdaxilə etdiyi əsas sahələr dili, bılgi əldə etmə prosesi və öyrənmənin mahiyyətidir. Platon bu problemi "Menon" dialoqunda Sokratla Menon arasındakı söhbət vasitəsilə ortaya qoymuşdur. Menon Sokrata sual verir: "Fazilət öyrənə bilən bir şeydirmi?" Sokrat problemi daha çox mənada epistemoloji bir sürec olaraq araşdırır və insanlığın öncəcədən mövcud olan biliklərə malik olduğunu iddia edir. O, bütün öyrənmə prosesini ruhun öncəki biliklərini "xatırlaması" kimi təsvir edir. Mahiyyəti Platonun problemi, özəlliklə iki əsas sual üzerine qurulmuşdur: - Yeni bilik nədir? - Necə olur ki, biz bu bilikləri öyrənə bilirik? Bu problemlə əlaqəli olaraq, o vaxtdan bəri çoxlu mütəfəkkirlər epistemoloji və dil bilimi sahələrində fərqli yanaşmalar ortaya qoymuşdur. Məsələn, 20-ci əsrdə Noam Xomskinin irəli sürdüyü "universal qrammatika" nəzəriyyəsi Platonun problemi çərçivəsindən baxıla bilən çağdaş bir təsvirdir. Noam Xomskinin yanaşması Platonun problemi, Noam Xomskinin dil öyrənməsi sahəsində irəli sürdüyü "universal qrammatika" konsepsiyasında yenidən şəkilləndirilib. Xomskinin fikrincə, insanların mürəkkəb dil qurallarını öyrənmə qabiliyyəti anadan gələn bir mexanizmə dayanır. O, dilin öyrənilməsi prosesini Platonun xatırlama konsepsiyasına paralel olaraq təsvir edir. Platonun problemi və şərhlər Platonun probleminin həllində fərqli yanaşmalar vardır: Empirizm: Empirist yanaşma bılgilərin duyğu orqanları vasitəsilə qazanıldığını iddia edir. Bu nəzəriyyə Platonun "xatırlama" konsepsiyasına ziddir. Rasionalizm: Rasionalist yanaşma insanlığın bəzi fundamental biliklərə sahib olduğunu və bu biliklərin mantıq yolu ilə çıxarıla biləcəyini vurğulayır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Plato%27s_problem
https://www.cambridge.org/core/books/abs/cambridge-companion-to-chomsky/platos-problem-ug-and-the-language-organ/DA35274569C8075B84C19F21838FDB86
chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.colorado.edu/ics/sites/default/files/attached-files/95-09.pdf
https://www.britannica.com/topic/Platos-problem
https://www.quora.com/What-is-Platos-Problem
https://www.researchgate.net/publication/248456638_Plato's_problems_and_Plato's_problem
https://link.springer.com/book/10.1057/9781137298133
chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.stat.cmu.edu/~cshalizi/350/2008/readings/Landauer-Dumais.pdf
https://www.researchgate.net/publication/1733626_A_Mathematical_Approach_to_the_Plato's_Problem
https://www.slideshare.net/slideshow/theories-of-language-learning-251859982/251859982
https://scottthornbury.wordpress.com/tag/platos-problem/
https://slideplayer.com/slide/13734657/
https://www.versobooks.com/en-gb/products/1467-plato-etc
https://www.abigailadamsinstitute.org/homer-and-plato-discussion-seminar-2023
http://www.scandalon.co.uk/philosophy/plato_mind_body.htm
Tarix : 23 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
