Piero Domeniko Angela — İtalyan jurnalist, elm təbliğatçısı və televiziya aparıcısı. O, İtaliyada elmin populyarlaşdırılmasında ən tanınmış simalardan biri idi və yarım əsrdən çox müddət ərzində milyonlarla insana elm, tarix və təbiəti sevdirən proqramlar hazırlamışdır. Həyatı Piero Angela 1928-ci il dekabrın 22-də İtaliyanın Turin şəhərində anadan olmuşdur. Atası Karlo Angela tanınmış həkim və antifaşist idi, anası Maria Luigia Peila isə evdar qadın idi. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı ailəsi yəhudi ailələrini nasistlərdən xilas etmək üçün fəaliyyət göstərmişdi və bu, Pieroya humanist dəyərlər aşılamışdı. O, Turin Politexnik Universitetində mühəndislik təhsili almış, lakin bu sahədə karyera qurmamışdır. Gəncliyində pianoçu kimi çalışmış və caz musiqisinə maraq göstərmişdir. 1950-ci illərdə Angela RAI (İtalyan Radio Televiziya Şirkəti) radiosunda jurnalist kimi fəaliyyətə başlamışdır. 1968-ci ildən televiziyaya keçmiş və RAI 1-də xəbər aparıcısı olmuşdur. 1970-ci illərdən etibarən elmə fokuslanan proqramlar hazırlamağa başlamışdır. O, ömrünün sonuna qədər Romada yaşamış və 2022-ci il avqustun 13-də 93 yaşında xərçəngdən vəfat etmişdir. Elmi və televiziya töhfələri Piero Angela İtaliyada elm təbliğatının pioneri hesab olunur. Onun ən məşhur proqramı 1995-ci ildən 2022-ci ilə qədər yayımlanan “Superquark”dur. Bu proqramda biologiya, fizika, tarix və texnologiya kimi mövzular sadə və maraqlı şəkildə izah olunurdu. Bundan əlavə, o, “Quark” (1981), “Il mondo di Quark” və “Viaggio nel cosmo” (Kosmosa Səyahət) kimi proqramlarla da tanınırdı. Angela 30-dan çox kitab yazmışdır ki, bunların arasında “La macchina per pensare” (Düşünən Maşın), “Da zero a tre anni” (Sıfırdan Üç Yaşına) və “Viaggio nella scienza” (Elmə Səyahət) kimi əsərlər bestseller olmuşdur. Kitabları elmi məsələləri gündəlik həyatla əlaqələndirərək geniş oxucu kütləsinə ünvanlanmışdı. O, həmçinin İtaliyada skeptisizm və elmi düşüncənin yayılmasına töhfə vermişdir. 1989-cu ildə CICAP (İtalyan Şübhəçilər Komitəsi) təşkilatının qurucularından biri olmuş və saxta elmlərə qarşı mübarizə aparmışdır. Şəxsi həyatı və mirası Piero Angela 1955-ci ildə Margherita Pastore ilə evlənmişdir. Cütlüyün iki övladı – oğlu Alberto Angela (məşhur televiziya aparıcısı) və qızı Kristina var. Alberto atasının yolunu davam etdirərək elm və tarix təbliğatçısı olmuşdur. Piero ailəsi ilə sıx bağlı idi və ömrünün son illərində də işini davam etdirmişdi. Angela çoxsaylı mükafatlarla təltif olunmuşdur: 2001-ci ildə İtaliya Respublikasının Böyük Xaç Ordeni, 2008-ci ildə Kalinga Mükafatı (UNESCO) və 11 fəxri doktorluq dərəcəsi. Ölümündən sonra İtalyan hökuməti onun xatirəsinə poçt markası buraxmışdır. Piero Angelanın mirası İtaliyada elmi təfəkkürün və təhsilin inkişafındadır. Onun proqramları və kitabları bir neçə nəsli maarifləndirmiş, elmi marağı artırmışdır. Ölümündən əvvəl yazdığı “Bir az da yaşamağa davam edəcəyəm” adlı məktubunda o, həyatını “sonsuz bir maraq səyahəti” kimi təsvir etmişdir.
https://www.nature.com/articles/d43978-022-00102-4
https://www.forbes.com/sites/irenedominioni/2022/08/18/who-was-piero-angela-italys-most-respected-science-journalist/
https://www.goodreads.com/author/show/876726.Piero_Angela
https://www.imdb.com/name/nm0029510/bio/
https://www.finestresullarte.info/en/news/farewell-to-piero-angela-gone-is-the-great-popularizer-of-science
https://ilazed.com/2024/12/18/piero-angela/#google_vignette
https://en.wikipedia.org/wiki/Piero_Angela
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
