Pəri loriketi (Charmosynopsis pulchella) - "Psittaculidae" fəsiləsinə aid olan bir tutuquşu növü. Ümumi məlumat Digər ümumi adları arasında kiçik qırmızı loriket və kiçik qırmızı lori də yer alır. Yeni Qvineyada tapılan bu növün təbii yaşayış mühiti subtropik və ya tropik rütubətli düzənlik meşələri ilə subtropik və ya tropik rütubətli dağ meşələridir. Rənglənməsi əsasən qırmızıdır, boğazında sarı və qanadlarında yaşıl rənglər var. İki yarımnöv tanınır: "C. p. pulchella" və "C. p. rothschildi". Taksonomiya Pəri loriketi ilk dəfə 1859-cu ildə ingilis zooloqu Corc Robert Qrey tərəfindən "Charmosyna pulchella" binominal adı ilə təsvir edilmişdir. 2020-ci ildə aparılmış molekulyar filogenetik araşdırmanın nəticələrinə əsasən, bu növ orijinal "Charmosyna" cinsindən çıxarılıb yenidən bərpa edilmiş "Charmosynopsis" cinsinə daxil edilmişdir. Təsvir Pəri loriketinin uzunluğu təxminən 18 sm, çəkisi isə 24–34 qram arasında dəyişir. Nominat yarımnöv olan "C. p. pulchella" erkək fərdlərinin başı, ənsəsi, sinəsi və alt hissələri qırmızıdır, sinəsi bəzən sarı zolaqlarla örtülü ola bilər. Başın arxa hissəsində bənövşəyi ləkə var. Bel, arxa və qanadlar tünd yaşıl rəngdədir, quyruq üst örtükləri də eyni rəngdədir. Quyruğun üst tərəfi yaşıl, ucları sarıdır və mərkəzi quyruq lələkləri uclarına doğru qırmızı rəng alır. Quyruğun alt tərəfi sarı, budları isə tünd bənövşəyi rəngdədir. Dimdiyi narıncı, gözləri isə sarımtıl-narıncı rəngdədir. Dişi fərdlər oxşar görünüşə malikdir, lakin belinin alt hissəsi sarımtıl-yaşıl, bel yanları və yan tərəfləri sarıdır. "C. p. rothschildi" yarımnövünün erkək fərdləri sinəsinin yaşıl və sarı zolaqlı olması ilə fərqlənir. Başdakı tünd ləkə daha böyükdür və gözə qədər uzanır, arxaya doğru yaşıl belə keçid edir. Quyruq üst örtükləri sarı çalarlıdır və qarın hissəsi tünd bənövşəyi rəngdədir. Dişi fərdlərin sinəsində geniş yaşıl zolaq və sarı zolaqlar var, bel yanlarında isə yaşıl-sarı ləkə var. Yayılması Pəri loriketi Yeni Qvineya adasında yaşayır. "C. p. pulchella" yarımnövü Foqelkop yarımadasından şərqdə Hun yarımadasına və adanın cənub-şərq hissəsinə qədər dağlıq ərazilərdə, həmçinin Bomberay yarımadasının Fakfak dağlarında tapılır. "C. p. rothschildi" yarımnövü isə Yeni Qvineyanın şimal və mərkəzi hissələrində, Siklop dağları və digər yaxın dağ silsilələrində yayılmışdır. Davranış Pəri loriketi əsasən meşə örtüyündə yüksək yerlərdə olan çiçəklərdən toz və nektar ilə qidalandığı güman edilir və tez-tez "Melicope" ağacları ilə əlaqələndirilir. Çoxalma dövrü dekabr, yanvar və aprel aylarında müşahidə edilmişdir. Yuva adətən epifit bitkilərin əsasında olan bir deşikdə qurulur və bir və ya iki yumurta təxminən iyirmi beş gün müddətində inkubasiya edilir. Status Pəri loriketinin geniş yayılma sahəsi var və bir çox yerdə tez-tez rast gəlinir, lakin bəzi ərazilərdə ev heyvanı ticarəti üçün tutulduğundan daha az yayılmışdır. Populyasiya sabitdir və "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" (IUCN) onun qorunma statusunu "Az Narahatlıq Doğuran" (Least Concern) kimi qiymətləndirib.
https://en.wikipedia.org/wiki/Fairy_lorikeet
https://www.parrots.org/encyclopedia/fairy-lorikeet
https://www.inaturalist.org/taxa/18887-Charmosyna-pulchella
https://ebird.org/species/failor1
https://birdsoftheworld.org/bow/species/failor1/cur/introduction
https://xeno-canto.org/species/Charmosynopsis-pulchella
https://app.birda.org/species-guide/13839/Fairy_Lorikeet
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/fairy-lorikeet-charmosyna-pulchella
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
