Paul Walden (1863–1957) - Alman kimyaçısı və fizik. Üzvi kimya və stereokimya sahələrindəki əhəmiyyətli töhfələri ilə tanınır. O, asimetriya və molekulların quruluşu ilə bağlı nəzəri tədqiqatları ilə məşhur olmuşdur. Walden, xüsusilə stereokimyada apardığı işlər və Walden dövrü kimi tanınan fenomenin kəşfi ilə tanınır. Həyatı və təhsili Paul Walden 1863-cü ildə Almaniyada anadan olmuşdur. O, Almaniyanın Jena Universitetində təhsil almışdır və burada kimya sahəsində dərindən ixtisaslaşmışdır. Walden, təhsilini başa vurduqdan sonra, Almaniyada və digər Avropa ölkələrində müxtəlif elmi institutlarda çalışmışdır. O, öz işlərini xüsusilə kimyəvi reaksiyalar, asimetriya və molekulların üçölçülü quruluşu üzərində cəmləşdirmişdir. Elmi fəaliyyət və kəşfləri Asimetriya və stereokimya Paul Waldenin ən məşhur kəşfi stereokimyanın inkişafıdır. O, asimetriya anlayışını genişləndirmiş və molekulların üçölçülü quruluşu ilə bağlı nəzəri işlər aparmışdır. Waldenin ən məşhur töhfələrindən biri, Walden dövrü adlandırılan kimyəvi reaksiyalar zamanı stereokimyəvi dəyişikliklərin baş verməsi fenomenidir. Bu fenomen, molekulların əlverişli asimmetrik quruluşunun dəyişməsi ilə əlaqədar olan bir konsepsiyanı təklif etmişdir. Walden dövrü Walden dövrü bir molekulyar çevrilmə prosesidir ki, bu prosesdə bir molekulun optik aktiv forması (yəni simmetrik olmayan bir forması) simmetrik olmayan başqa bir formaya çevrilir. Walden, bu çevrilməni stereokimyəvi dəyişikliklər əsasında açıqlamışdır. Onun bu işləri stereokimyanın inkişafı və üzvi kimyanın anlayışlarını genişləndirmişdir. Molekulların strukturu və funksiyası Walden, molekulların quruluşunu və onların funksional xüsusiyyətlərini təhlil edərək, onların kimyəvi reaksiya mexanizmlərini və davranışlarını daha yaxşı başa düşməyə çalışmışdır. O, bu sahədə apardığı tədqiqatlarla kimyəvi reaksiyaların sterik xüsusiyyətlərinin necə təsir etdiyini izah etmişdir. Mirası və təsiri Paul Waldenin elmi irsi kimya və xüsusilə stereokimya sahəsində böyük əhəmiyyət kəsb edir. Onun kəşfləri molekulların strukturu, stereokimya və asimetriya anlayışlarının daha dərindən başa düşülməsinə imkan yaratmışdır. Walden dövrü və stereokimyəvi çevrilmələr üzərindəki tədqiqatları, kimya sahəsində fundamental nəzəriyyələrin və yeni elmi yanaşmaların inkişafına kömək etmişdir. Onun işləri, stereokimya, üzvi kimya və molekulyar strukturların təhlili sahələrində gələcək tədqiqatların əsasını qoymuşdur. Waldenin elmi töhfələri, kimya mühəndisliyi, dərman istehsalı və biokimya sahələrində də geniş istifadə olunmaqdadır. Paul Walden 1957-ci ildə vəfat etmişdir, amma onun kəşfləri və elmi işləri hələ də kimya və biokimya sahələrində geniş şəkildə öyrənilir və tətbiq edilir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Paul_Walden
https://www.britannica.com/biography/Paul-Walden
https://www.oc2.chemie.uni-tuebingen.de/history/paul_walden/paul_walden.htm
https://link.springer.com/article/10.1007/s40828-019-0080-9
https://www.encyclopedia.com/science/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/walden-paul-also-known-pavel-ivanovich-valden
https://www.chemeurope.com/en/encyclopedia/Paul_Walden.html
https://open.spotify.com/artist/6kh5CpNhz9cOCcsFfuNebR
Tarix : 3 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
