Papilio protenor kəpənəyi - "spangle" adı ilə tanınan, Cənub-Şərqi Asiyada yayılmış və qırqanadlar fəsiləsinə (Papilionidae) aid olan bir kəpənək növüdür. Morfologiya Üst tərəf: - Rəngi kadife tərzində indigo-mavi qara rəngdədir. Ön qanadlar arxa qanadlara nisbətən daha mattır. - Ön qanadda açıq rəngli damar boyu zolaqlar var ki, bu zolaqlar kənar boyunca genişlənir və hüceyrəyə qədər uzanır. - Arxa qanadda geniş açıq sarı-ağ rəngli subkostal zolaq var. 4-cü ilə 6-cı interspaslar mavi pulcuqlarla naxışlanmışdır. Tormal bucağı qırmızı ilə işarələnmişdir. Alt tərəf: - Ön qanad matt qara rəngdədir; damar boyu zolaqlar açıq boz rəngdədir və üst tərəfdən daha genişdir. - Arxa qanadın rəngi üst tərəflə eynidir. Tormal bucaqda böyük, nizamsız formalı qırmızı ləkə var ki, bu ləkə 2-ci interspasa qədər uzanır. 2, 6 və 7-ci interspaslarda subterminal aypara formalı ləkələr var. Hüceyrə mavi pulcuqlarla naxışlanmışdır. Tormal ləkənin ortasında qara, xarici tərəfi mavi ilə haşiyələnmiş dairəvi ləkə var. 4 və 5-ci interspaslarda mavi pulcuqların subterminal naxışları var. - Antennalar qara, baş, döş və qarın tünd qəhvəyi-qara rəngdədir. Yayılması Şimali Pakistan, Jammu və Kəşmir, Qarhval Himalay (Govind Vəhşi Təbiət Qoruğu), Sikkim, Assam, Banqladeş, Burma, Cənubi Çin (Hainan daxil olmaqla), Vyetnam, Şimali Laos, Tayvan, Şimali Koreya, Cənubi Koreya və Yaponiya. Nepal. Məskunlaşma Bir çox kəpənək növü yalnız müəyyən bir qonaq bitki diapazonunda yaşayır. Onlar bitki kimyəvi maddələrindən istifadə edərək potensial qonaq bitkilərini qiymətləndirir və yumurta qoymaq qərarı verirlər. Papilio cinsinin əksər növləri yalnız rutalı bitkilərdən (Rutaceae) istifadə edir və Papilio protenor bu cəhətdən ixtisaslaşmışdır. Onların əsas qonaq bitkisi sitrus bitkiləridir. Araşdırmalar göstərir ki, dişi fərdlər Citrus unshiu bitkisinə yüksək meyl göstərir. Yumurta qoyma stimulantları arasında şəkər turşusu, amin turşusu, alkaloid və flavonoidlər var. Naringin və hesperidin kimi flavonon qlikozidləri dişi fərdlərdən müsbət reaksiya alıb. Dişi fərdlər Phellodendron amurense bitkisi üzərində yumurta qoymur. Bu, yüksək konsentrasiyada phellamurin olması ilə əlaqədardır. Araşdırmalar göstərir ki, dişi fərdlər və tırtıllar müxtəlif qonaq bitkilərə uyğunlaşma baxımından fərqlənir. Məsələn, dişi fərdlər Trollius asiaticus bitkisi üzərində yumurta qoya bilir, lakin tırtıllar bu bitkidə böyüyə bilmir. Eyni zamanda, dişi fərdlər Phellodendron amurense üzərində yumurta qoymasa da, tırtıllar bu bitkidə yaşaya bilir. Papilio protenor erkək fərdləri dişilərə nisbətən daha sadiqdirlər. Status Adi növdür, təhlükə altında deyil.
https://www.ifoundbutterflies.org/papilio-protenor
https://pictureinsect.com/wiki/Papilio_protenor.html
https://animalia.bio/papilio-protenor#google_vignette
https://www.gbif.org/species/7346367
https://indiabiodiversity.org/species/show/235845
https://www.macaubiodiversity.org/papilio-protenor/
https://en.wikipedia.org/wiki/Papilio_protenor
Tarix : 11 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
