Paddlefish (Polyodontidae fəsiləsi) - Acipenseriformes dəstəsinə aid olan şüaüzgəcli balıqlar ailəsidir və nəsilləri təxminən 300 milyon il əvvəl digər bütün yaşayan qruplardan ayrılan bu dəstənin iki yaşayan qrupundan biridir (digəri nərə balıqlarıdır). Mənşəyi Paddlefishlər digər balıqlardan uzun rostrumları (burun hissəsi) ilə fərqlənir ki, bu da onların ovlarını aşkar etmək üçün elektroqəbuledicilik qabiliyyətini artırır. Paddlefishlər "primitiv balıqlar" adlandırılır, çünki Acipenseriformes dəstəsi şüaüzgəcli balıqların ən qədim divergensiya edən qruplarındandır. Həm yaşayan, həm də fosil paddlefish növləri demək olar ki, yalnız Şimali Amerika və Çində tapılır. Növlər 8 paddlefish növü məlumdur: Bunlardan altısı nəsli kəsilmişdir və yalnız fosillərlə məlumdur (beşi Şimali Amerikadan, biri Çindən). İki yaşayan növdən biri olan Amerika paddlefishi (Polyodon spathula) ABŞ-nin Missisipi çayı hövzəsində yaşayır. Digəri isə Çin paddlefishi (Psephurus gladius) idi, lakin bu növ 2022-ci ildə rəsmi olaraq nəsli kəsilmiş elan edildi. Çin paddlefishi 2003-cü ildən bəri Yantszı çayı hövzəsində görünməyib. Bu növ həmçinin "Çin qılınc balığı" və ya "fil balığı" kimi də adlandırılır. Ən qədim məlum paddlefish növü Protopsephurusdur və təxminən 120 milyon il əvvəl Çinin Erkən Təbaşir dövrünə aiddir. Təhlükə Paddlefish populyasiyaları tarixi yayılma sahələrində həddindən artıq ovlanma, çirklənmə və insan fəaliyyəti, o cümlədən bəndlərin inşası səbəbindən kəskin şəkildə azalmışdır. Bəndlər onların mövsümi miqrasiya yollarını kəsərək əcdadlarının kürü tökmə yerlərinə çıxmasına mane olur. Çayların təbii axınının dəyişdirilməsi də kürü tökmə və bala yetişdirmə sahələrinin itirilməsinə səbəb olmuşdur. Morfologiya Paddlefishlər embrional mərhələdən sonra notoxorda sahib olan azsaylı orqanizmlərdən biridir. Paddlefishlərin çox az sümüyü var və bədənləri əsasən qığırdaqdan ibarətdir, notoxord isə yumşaq bir onurğa kimi fəaliyyət göstərir. Embriodan bala mərhələsinə qədər inkişafın ilkin mərhələlərində paddlefishlərin rostrumu (burun hissəsi) yoxdur. Rostrum yumurtadan çıxdıqdan qısa müddət sonra formalaşmağa başlayır. Çin paddlefishinin rostrumu dar və qılıncşəkilli idi, Amerika paddlefishinin rostrumu isə enli və kürəkşəkilli idi. Paddlefishlərin ümumi morfoloji xüsusiyyətlərinə iyşəkilli, hamar dərili və pulsuz bədən, heteroserkal quyruq və kiçik, zəif inkişaf etmiş gözlər daxildir. Amerika paddlefishindən fərqli olaraq, Çin paddlefishi balıq yeyən və yırtıcı bir növ idi. Onların çənələri daha çox irəli yönəldilmişdi ki, bu da onların əsasən su sütununda kiçik balıqlarla, bəzən isə qaridelər, bentik balıqlar və yengəclərlə qidalandığını göstərirdi. Amerika paddlefishinin çənələri isə yalnız filtrlə qidalanmağa uyğunlaşdırılmışdır. Onlar zooplanktonla qidalanan filtrləyici balıqlardır və bəzən kiçik həşəratlar, həşərat sürfələri və kiçik balıqlarla da qidalanırlar. Ölçülər Qeydə alınmış ən böyük Çin paddlefishi 23 fut (7.0 m) uzunluğunda idi və bir neçə min funt ağırlığında olduğu təxmin edilirdi. Onlar adətən 9.8 fut (3.0 m) uzunluğa və 1100 funt (500 kq) ağırlığa çatırdılar. Amerika paddlefishi Şimali Amerikanın ən böyük şirin su balıqlarından biri olsa da, onların ölçüləri Çin paddlefishi ilə müqayisədə daha kiçikdir. Amerika paddlefishi adətən 5 fut (1.5 m) və ya daha çox uzunluğa çatır və 60 funtdan (27 kq) çox ağırlıqda ola bilir. Qeydə alınmış ən böyük Amerika paddlefishi 1916-cı ildə Ayovanın Okoboji gölündə ovlanmışdır. Bu balıq nizə ilə ovlanmışdır və 7 fut 1 düym (2.16 m) uzunluğunda və 45.5 düym (1.16 m) ətrafında idi. Hesabatlara görə, bu balıq 198 funtdan (90 kq) çox ağırlıqda idi. Qarmaq və makara ilə tutulmuş dünya rekordçu paddlefish 144 funt (65 kq) ağırlığında və 54.25 düym (1.378 m) uzunluğunda idi. Bu balıq 5 may 2004-cü ildə Kansas ştatının Atchison qraflığında 5 akr sahəsi olan bir göldə Clinton Boldridge tərəfindən tutulmuşdur. Lakin bu rekord 2020-ci ildə iki dəfə yeniləndi: 28 iyun 2020-ci ildə Oklahoma sakini Keystone gölündə 146 funtluq paddlefish tutdu və 23 iyul 2020-ci ildə eyni göldə 151 funtluq, təxminən 6 fut uzunluğunda başqa bir paddlefish tutuldu.
https://nas.er.usgs.gov/queries/factsheet.aspx?SpeciesID=876
https://mdc.mo.gov/discover-nature/field-guide/paddlefish
https://www.britannica.com/animal/American-paddlefish
https://www.fws.gov/species/paddlefish-polyodon-spathula
https://thefishsite.com/articles/an-ancient-fish-with-a-bright-future-paddlefish
https://www.outdooralabama.com/non-game-fish/paddlefish
https://mdc.mo.gov/fishing/species/paddlefish/paddlefish-tips-fishing
https://www.in.gov/dnr/fish-and-wildlife/files/fw-paddlefish.pdf
https://www.fws.gov/media/freshwater-fish-america-american-paddlefish
https://ksoutdoors.com/Fishing/Fish-Species/PADDLEFISH
https://www.iowadnr.gov/Fishing/Iowa-Fish-Species/Fish-Details/SpeciesCode/PAH
https://www.mdwfp.com/fishing-boating/fish-id-guide/paddlefish
https://iiseagrant.org/wp-content/uploads/2021/09/Farmed-Fish-Fact-Sheet-AmericanPaddlefish.pdf
https://www.wildlifedepartment.com/wildlife/field-guide/fish/paddlefish
https://www.ontario.ca/page/paddlefish
https://caddolakeinstitute.org/american-paddlefish/
https://www.dnr.state.mn.us/fish/paddlefish/index.html
https://coastalanglermag.com/fish-school-american-paddlefish/
https://midwestbiodiversityinst.org/publications/articles/paddlefish-polyodon-spathula
https://www.wildlifedepartment.com/fishing/resources/paddlefish
https://blogs.illinois.edu/view/7362/16775431
https://www.nps.gov/miss/learn/nature/paddlefish-polydon-spathula.htm
Tarix : 24 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
