Ortler dağı (almanca tələffüz: [ˈɔrtlɐ]; italyan: Ortles [ˈɔrtles]) - Dəniz səviyyəsindən 3,905 metr (12,812 fut) hündürlüyü ilə Bernina silsiləsi xaricindəki Şərq Alp dağlarının ən hündür zirvəsi. Bu, Ortler silsiləsinin əsas zirvəsi, həmçinin Cənub Karbonat Alplərinin, İtaliyanın Cənubi Tirol bölgəsinin, ümumi Tirol ərazisinin və 1919-cu ilə qədər Avstriya-Macarıstan imperiyasının ən yüksək nöqtəsidir. Coğrafiya Kütləvi dağın şimal-qərb yamacında buzlaq var və uzun bir şimal silsiləsi Gomagoi kəndinə qədər uzanaraq Trafoi və Sulden vadilərini ayırır. Cənub silsiləsi isə Ortler Alplərinin əsas silsiləsində yerləşən Hochjoch (3527 m) zirvəsinə qədər davam edir. Bu silsilə Sondrio əyaləti ilə Cənubi Tirol arasında sərhəd təşkil edir. Birinci Dünya müharibəsi Ortler dağı Birinci Dünya müharibəsi zamanı Avstriya və İtaliya qoşunları arasında əsas döyüş meydanlarından biri olmuşdur, çünki bu ərazi İtaliya ilə Avstriya imperiyası arasında sərhəd idi. Ən yüksək nöqtəyə sahib olmaq üstünlüyü çox vacib idi. Avstriya qoşunları tez bir zamanda ən yüksək zirvələri tutmuşdu və İtaliya qoşunlarının əsas məqsədi dörd il boyunca onları bu mövqelərdən çıxarmaq idi. 1990-cı illərin ortalarında bir dağ bələdçisi Ortlerin zirvəsinə çox yaxın yerləşdirilmiş, lakin o vaxtdan bəri qar altında qalmış iki top tapmışdır. Bu kəşf 2004-cü ildə, dağa ilk dəfə qalxılmasının 200 illiyi münasibətilə ictimaiyyətə açıqlanmışdır. Toplar indi Trafoidə bir muzeydə nümayiş etdirilir.
https://www.summitpost.org/ortler-ortles/150723#google_vignette
https://www.roterhahn.it/en/south-tyrol/highlights/day-trip-destination/ortler
https://en.wikipedia.org/wiki/Ortler_Alps
https://www.south-tirol.com/nature-holidays-south-tyrol/natural-attractions/ortler
https://www.suedtirol.info/en/en/regions/villages/ortler---ortles
https://www.explore-share.com/mountain-climbing-trips/italy/ortler/
https://en.wikipedia.org/wiki/Ortler
Tarix : 19 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
