Orest Daniloviç Khvolson (1852–1934) - Rus fiziki, elektromaqnetizm, optika və qravitasiya linzaları sahəsində mühüm töhfələr vermiş alimdir. Xüsusilə "qravitasiya linzaları" konsepsiyasını ilk dəfə rəsmi şəkildə irəli sürən alimlərdən biri kimi tanınır. Onun işləri optika və astrofizikanın inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Erkən həyat və təhsil Orest Khvolson 1852-ci ildə Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində anadan olmuşdur. Sankt-Peterburq Universitetində təhsil almış və burada fizika sahəsində ixtisaslaşmışdır. Universitetdə təhsilini başa vurduqdan sonra elmi-tədqiqat fəaliyyətinə başlamışdır. Elmi töhfələri Elektromaqnetizm və optika sahəsində tədqiqatları Khvolson elektromaqnetizm və optika sahəsində mühüm nəzəri və eksperimental tədqiqatlar aparmışdır. O, işıq dalğalarının yayılması və qütbləşməsi sahəsində müxtəlif effektləri araşdırmışdır. Onun işıq və elektromaqnit dalğalarının maddə ilə qarşılıqlı təsiri barədə tədqiqatları müasir fizikanın inkişafına təsir göstərmişdir. Qravitasiya linzaları konsepsiyası Khvolson 1924-cü ildə qravitasiya linzaları ideyasını ilk dəfə irəli sürən alimlərdən biri olmuşdur. O, qravitasiya sahələrinin işığın istiqamətini dəyişdirə biləcəyini nəzəri olaraq təxmin etmişdir. Daha sonra Einstein tərəfindən inkişaf etdirilən bu nəzəriyyə astrofizikada vacib bir sahəyə çevrildi və günümüzdə qara dəliklər, qalaktikalararası təsirlər və kosmik obyektlərin müşahidəsi üçün əsas metodlardan biridir. Tədris və elmi populyarizasiya Khvolson pedaqoq kimi də tanınmış və uzun illər universitetlərdə dərs demişdir. O, fizika üzrə bir neçə elmi kitab yazmışdır, bu kitablar uzun illər tələbələr və tədqiqatçılar üçün əsas dərs vəsaiti olmuşdur. Elmi institutlar və fəaliyyəti Sankt-Peterburq Universitetində professor vəzifəsində çalışmışdır. Rus elmlər akademiyasının fəal üzvlərindən biri olmuşdur. Elmi jurnallarda çoxsaylı məqalələr nəşr etdirmiş və elmi populyarizasiya ilə məşğul olmuşdur. Son illəri və irsi Khvolson 1934-cü ildə vəfat etmişdir, lakin onun optika və qravitasiya linzaları sahəsindəki töhfələri müasir astrofizika və fizika elmi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Onun qravitasiya linzaları haqqında nəzəriyyəsi bu gün astronomiyada istifadə edilən əsas müşahidə metodlarından birinə çevrilmişdir. Adı kraterlərdən birinə və bəzi elmi tədqiqatlara verilmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Orest_Khvolson
https://pubs.aip.org/physicstoday/online/5881/Orest-Khvolson
https://www.wikidata.org/wiki/Q1397496
https://pantheon.world/profile/person/Orest_Khvolson
https://www.mathgenealogy.org/id.php?id=247675
https://dbpedia.org/page/Orest_Khvolson
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orest_Danilovich_Khvolson.gif
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
