- Wikisun
Olka vulkanı - Çili və Boliviya sərhədində yerləşən bir stratovulkanı. Bir neçə stratovulkandan ibarət 15 km uzunluğunda bir silsilənin ortasında yerləşir. Qərbdə Serro Minçinça, şərqdə isə Paruma vulkanları yerləşir. Holosen əvvəli dövrə aid Serro Paruma vulkanına da yaxındır. Olka, andezit və dasit tərkibli olub, zirvədən bir neçə kilometr şimala uzanan lava axınlarına malikdir. Tarixi dövrlərdə bu silsilədən yeganə fəaliyyət 1865-1867-ci illərdə baş vermiş yan püskürmədir. Bu püskürmənin dəqiq mənbəyi müəyyən deyil. Qaz emissiyaları və tərkibi Qaz emissiyaları, əsasda tək bir isti bulaqdan və ən azı 60 ildir davam edən krater günbəzindəki davamlı fumarol sahəsindən ibarətdir. Fumarol sahəsi təxminən 0,1 km²-dir və kraterdə yerində ölçülən emissiyalar yüksək temperaturlu qazlar və hidrotermal mayelər arasında yüksək dərəcədə qarışmış maqmatik bir sistemi göstərir. Qaz tərkibi H2, CO və turşu qazlarının aşağı konsentrasiyasını, H2S və karbohidrogenlərin isə yüksək konsentrasiyasını göstərir. Karbon/kükürd nisbətləri yüksəkdir və izotop dəyərləri maqmatik, hidrotermal və atmosfer mayeləri arasında qarışığı göstərir. Püskürmə tarixi və son fəaliyyət Olka vulkanının fəaliyyəti və fəaliyyət miqrasiyası ilə bağlı müxtəlif məlumatlar mövcuddur. Bəzi tədqiqatlar iki lava axınının Pleistosen dövründə formalaşdığını göstərir, digərləri isə vulkanik fəaliyyətin zamanla şərqə doğru miqrasiya etdiyini və strukturların daha qədim olduğunu irəli sürür. Təsdiqlənməmiş tarixi püskürmələrin 1865-1867-ci illərdə baş verdiyi güman edilir. Son fəaliyyət 1989-cu il noyabr və 1990-cı il mart aylarında zəif intensivlikli seysmik fəaliyyət və fumarol fəaliyyəti ilə müşahidə edilmişdir. 2010-cu ildə aparılan seysmik fəaliyyət kampaniyası zamanı 3 potensial seysmik dalğa qeydə alınmışdır, lakin bunların dəqiq şərhi müəyyən edilməmişdir.
https://volcano.si.edu/volcano.cfm?vn=355050#:~:text=The%20Olca%2DParuma%20volcanic%20complex,western%20end%20of%20the%20complex.
https://volcano.oregonstate.edu/sites/volcano.oregonstate.edu/files/oldroot/CVZ/olcaparuma/index.html
https://www.volcanodiscovery.com/olca-paruma.html
https://www.volcanodiscovery.com/es/olca-paruma.html
https://volcano.si.edu/showreport.cfm?doi=10.5479/si.GVP.BGVN199003-355050
https://www.nationalgeographic.com/environment/article/volcanoes
https://en.wikipedia.org/wiki/Olca
Tarix : 18 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.