Nikolai Sergeyevich Korotkov (1874–1920) - Məşhur rus cərrahı və fizioloq. O, 1905-ci ildə sistolik və diastolik qan təzyiqini ölçmək üçün auskultator metodunu (stetoskop və sfiqmomanometrin birgə istifadəsi) kəşf etmişdir. Bu üsul günümüzdə də qan təzyiqinin ölçülməsində standart metod kimi qalmaqdadır və onun adı ilə “Korotkov səsləri” termini tibbə daxil olmuşdur. Erkən həyatı və təhsili Korotkov 1874-cü ildə Rusiya İmperiyasında doğulmuşdur. O, Sankt-Peterburq Hərbi Tibb Akademiyasında təhsil almış və burada cərrahiyyə üzrə ixtisaslaşmışdır. Tələbəlik illərində o, damar cərrahiyyəsi və qan dövranı sisteminin fiziologiyası ilə bağlı tədqiqatlara maraq göstərmişdir. Elmi nailiyyətləri Korotkov 1905-ci ildə qan təzyiqinin ölçülməsi üçün yeni auskultator metodu təklif etdi. O, bu üsulu tədqiq edərkən belə bir müşahidə aparmışdı: Manşet qola bağlanır və müəyyən təzyiq tətbiq edilir ki, bu da qan axınını müvəqqəti dayandırır. Təzyiq tədricən azaldıldıqda, stetoskop vasitəsilə arteriya üzərində Korotkov səsləri deyilən spesifik akustik səslər eşidilir. Bu səslərin ilk eşidildiyi nöqtə sistolik qan təzyiqini, səslərin yox olduğu nöqtə isə diastolik qan təzyiqini göstərir. Korotkov bu metodu Rusiya Hərbi-Tibb Akademiyasına təqdim etdi və onun üsulu qısa müddətdə bütün dünyada qəbul edildi. Bu yanaşma qeyri-invaziv və asan tətbiq olunan üsul olduğu üçün qan təzyiqinin ölçülməsi sahəsində inqilabi dəyişiklik yaratdı. Hərbi xidməti və sonrakı illəri Korotkov Rus-Yapon müharibəsi və Birinci Dünya Müharibəsi zamanı hərbi cərrah kimi çalışmışdır. O, yaralı əsgərlərin müalicəsində və travmatologiya sahəsində bir çox elmi işlər görmüşdür. Lakin 1920-ci ildə, cəmi 46 yaşında vəfat etmişdir. Onun ölüm səbəbi tam aydın olmasa da, ehtimal ki, müharibə illərindəki ağır şərait və xəstəliklər onun erkən vəfatına səbəb olmuşdur. İrsi və tibbə təsiri Korotkovun kəşfi tibb tarixində ən mühüm nailiyyətlərdən biri hesab olunur. Onun metodu, müasir tibb praktikalarında hipertoniya, ürək-damar xəstəlikləri və qan dövranı problemlərinin diaqnozunda geniş istifadə olunur. Sfigmomanometr və stetoskopla qan təzyiqinin ölçülməsi onun tədqiqatları sayəsində tibbdə standart metod kimi qəbul edilmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Nikolai_Korotkov
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16340219/
https://www.surgjournal.com/article/S0039-6060(98)70157-6/fulltext
https://litfl.com/nikolay-korotkov/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26545260/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1002/clc.4960120411
https://www.surgjournal.com/article/S0039-6060(98)70157-6/abstract
Tarix : 3 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
