Nertus (Nerthus) - Alman mifologiyasında bərəkət ilahəsi olaraq tanınır. O, eramızın I əsrində yaşamış Roma tarixçisi Tasitin "Germania" adlı etnoqrafik əsərində "Yer anası" kimi təqdim edilmişdir. Tasitin "Germania" əsərində Nertus Tasit, alman tayfalarının arasında Nertus ilahəsinə dərin hörmət bəsləyən qrupların olduğunu qeyd edir. Tasit Nertusun mərasimlərində istifadə olunan arabadan ətraflı şəkildə bəhs edir. Mərasim arabası okeanın ortasındakı müəyyən olunmamış bir adada saxlanılır və müqəddəs bir meşəlikdə yerləşdirilir. Bu araba ağ parça ilə örtülür və yalnız xüsusi bir kahin tərəfindən toxunula bilər. Kahin Nertusun varlığını hiss etdiyi zaman, araba inəklər tərəfindən çəkilir. Nertusun arabası hərəkətə başladıqda, ilahənin keçdiyi hər yerdə sülh və sevincə qərq olur. Bu müddət ərzində müharibələr dayandırılır və silahlar kilidlənir. Bir müddət sonra, ilahə insanların arasında yetərincə vaxt keçirdikdən sonra, kahin arabasını yenidən "məbədinə" qaytarır. Daha sonra qullar araban və onun ağ örtüyünü gizli bir göldə ritualla yuyurlar. Tasitin qeyd etdiyinə görə, qullar bu mərasimdən dərhal sonra göldə boğulub öldürülürlər. Arxeoloji tapıntılar Tasitin təsvir etdiyi mərasim arabaları, onun dövründən başlayaraq Viking dövrünədək tapılmış bir sıra arxeoloji nümunələrlə müqayisə olunur. Bunlara Danimarkada tapılan dəmir dövrünə aid "Dejbjerg" arabası və Norveçdə Viking dövrünə aid olan "Oseberq" gəmisindəki araba daxildir. Gender fərqləri Tədqiqatçılar qədim German mifologiyasında qadın ilahə Nertus ilə qədim Norveçdə kişi tanrı Nord arasında cinsiyyət fərqini izah etməyə çalışmışlar. Bəzi alimlər Nertusun Nordun qadın variantı olduğunu, bəziləri isə Nertusu Nordun adlı az bilinən qadın ilahə ilə əlaqələndirmiş, Nordunun Nordun bacısı olduğunu və Nertusla eyni şəxs olduğu fikrini irəli sürmüşlər. Etimologiya Nertus adı əsasən proto-german dilindən gələn "Nerþuz" formasına aid edilir. Bu, qədim Skandinaviya mənbələrində adı çəkilən "Njörðr" ilə bağlanır. Alimlər arasında geniş qəbul olunan versiyaya görə, Nertus "Njörðr" adı ilə eyni mənşəyə malikdir. Təsvirlər və simvolika Torpaq və su: Yer kürəsinin həyat mənbəyi olması səbəbindən Nertusun simvolu hesab olunur;. Müqəddəs araba: Nertusun gücünü və müqəddəsliyini təcəssüm etdirən simvoldur. Sülh və harmoniya: Onun gəzintisi zamanı müharibələrin dayandırılması Nertusun həm də sülh və harmoniya simvolu olduğunu göstərir. Mədəniyyət Nertus personajına bir çox mədəniyyət nümunələrində rastlanır. Teodor Fontanın 1896-cı ildə yazdığı "Effi Briest" romanında əsas personajlardan biri Nertusdur. "Fire Emblem Heroes" video oyununda da Nertus adlı qəhrəmanı seçərək oyun oynamaq mümkündür. Mars və Yupiter planetləri arasında yerləşən "Nertus 601" adlı kiçik planet mövcuddur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Nerthus
https://mythopedia.com/topics/nerthus
https://www.britannica.com/topic/Nerthus
https://norse-mythology.org/gods-and-creatures/the-vanir-gods-and-goddesses/nerthus/
https://bilgi.ahmetcadirci.com/tarih-ve-toplum/nerthus.html
https://mitolojiler.com/nerthus-toprak-ana-tanricasi/
https://mythlok.com/nerthus/
Tarix : 18 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
