Nassau Uilyam Senior - İngilis hüquqşünas və iqtisadçı, 19-cu əsrin aparıcı klassik iqtisadçılarından biri kimi tanınır. Senior Sənaye İnqilabı dövründə iqtisadi düşüncənin formalaşmasında mühüm rol oynamış, xüsusilə klassik iqtisadi nəzəriyyənin inkişafına verdiyi töhfələr və Britaniyadakı ictimai siyasətə təsiri ilə seçilmişdir. Erkən həyat və təhsil Nassau Uilyam Senior İngiltərənin Berkşir qraflığındakı Kompton Biçemp şəhərində, orta səviyyəli bir ailədə anadan olub. Atası Con Raven Senior kilsə xadimi idi və onun tərbiyəsi gənc Nassaua güclü intizam və intellektual maraq aşılamışdı. Senior Eton Kollecində təhsil aldıqdan sonra Oksford Universitetinin Maqdalen Kollecinə daxil olub və 1811-ci ildə klassika üzrə dərəcə ilə məzun olub. Əvvəlcə hüquq karyerasına yönələn Senior 1819-cu ildə Linkoln’s Inn-də vəkillik barosuna çağırılıb. Lakin siyasi iqtisadiyyata artan marağı tezliklə onun diqqətini iqtisadiyyata çevirib. Karyera Seniorun iqtisadiyyata ən böyük töhfəsi Oksford Universitetində ilk Drummond Siyasi İqtisadiyyat Professoru kimi fəaliyyət göstərdiyi dövrdə baş verib. O, bu vəzifəni 1825-1830 və yenidən 1847-1852-ci illərdə icra edib. Bu müddətdə o, klassik iqtisadiyyatda əsas ideyalar irəli sürüb, o cümlədən təklif və tələbin rolunu vurğulayan dəyər nəzəriyyəsini və kapital yığılmasında mühüm amil kimi qənaət (abstinence) anlayışını inkişaf etdirib. Seniorun 1836-cı ildə nəşr olunan Siyasi İqtisadiyyat Elminin Əsasları adlı əsəri onun əmək haqqı, renta və mənfəət haqqında görüşlərini əks etdirən ən mühüm işlərindən biridir. Senior həmçinin ictimai siyasətdə də fəal idi. O, Britaniya hökumətinə məsləhətçi kimi xidmət edib və xüsusilə 1834-cü il Yoxsulluq Qanununun İslahatı Aktının hazırlanmasında iştirak edib ki, bu da Britaniyada sosial yardım siyasətlərini yenidən təşkil edib. Onun yoxsulluq və əmək haqqı haqqındaki fikirləri mübahisəli idi, xüsusən də əmək haqqının “əmək haqqı fondu” ilə müəyyənləşdiyini iddia etməsi və iqtisadiyyatda geniş hökumət müdaxiləsinə qarşı çıxması diqqət çəkirdi. Akademik fəaliyyətdən kənarda Senior Edinburgh Review kimi jurnallara məqalələr yazmış və Karl Marx kimi müasirləri ilə mübahisələr aparmışdır. Marx Seniorun ideyalarını Das Kapital əsərində tənqid etmişdi. Şəxsi həyat və miras Senior 1821-ci ildə Meri Şarlotta Mair ilə evlənib və cütlüyün bir neçə övladı olub. Kəskin zəkası və laissez-faire prinsiplərinə sadiqliyi ilə tanınan Senior 1864-cü ildə vəfat edənə qədər Britaniya iqtisadi dairələrində nüfuzlu şəxsiyyət olaraq qalıb. Onun işləri sonrakı iqtisadçılar üçün zəmin yaratmış və klassik iqtisadi nəzəriyyəyə dair fikirləri, eləcə də Sənaye İnqilabının tarixi kontekstindəki əhəmiyyəti ilə öyrənilməyə davam edir.
https://www.britannica.com/money/Nassau-William-Senior
https://oll.libertyfund.org/people/nassau-william-senior
https://www.ucl.ac.uk/lbs/person/view/2146652691
https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:16631/FULLTEXT01.pdf
https://www.newworldencyclopedia.org/entry/Nassau_William_Senior
https://www.libertarianism.org/topics/senior-nassau-william-1790-1864
https://en.wikipedia.org/wiki/Nassau_William_Senior
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
