Müstəqil disklərin ehtiyatlı arxitekturası (RAID) - Bir neçə fiziki disk sürücüsünü (saxlama qurğusunu) tək məntiqi vahidə birləşdirən məlumat saxlama virtualizasiya texnologiyası. Bu texnologiya performansı, etibarlılığı artırmaq üçün istifadə olunur. Tarix İlk dəfə 1987-ci ildə Kaliforniya Universitetində (Berkeley) David A. Patterson, Garth A. Gibson və Randy H. Katz tərəfindən təqdim edilən RAID, məlumat saxlama sahəsində standart metodlardan birinə çevrilmişdir. RAID müxtəlif səviyyələrə bölünür, hər biri performans, etibarlılıq və saxlama səmərəliliyi arasında fərqli balans təklif edir: -RAID 0 (Zolaqlama): Məlumatı bir neçə disk arasında bərabər şəkildə bölüşdürür və performansı artırır, lakin heç bir artıq nüsxə saxlamır. Hər hansı bir diskin sıradan çıxması məlumat itkisinə səbəb olur. -RAID 1 (Güzgüləmə): Məlumatı iki və ya daha çox diskdə eyni şəkildə saxlayır, bu da etibarlılığı artırır, lakin saxlama səmərəliliyini azaldır. -RAID 2: Bit səviyyəsində zolaqlama və səhvlərin düzəldilməsi kodlarından istifadə edir, lakin nadir hallarda tətbiq olunur. -RAID 3: Bayt səviyyəsində zolaqlama və ayrıca paritet diski istifadə edir, etibarlılıq təmin edir, lakin performans problemləri yaradır. -RAID 4: RAID 3-ə bənzəyir, lakin blok səviyyəsində zolaqlama istifadə edir, bəzi performans problemlərini azaldır. -RAID 5: Blok səviyyəsində zolaqlama və paylanmış paritetdən istifadə edərək etibarlılığı artırır və oxuma performansını yaxşılaşdırır, lakin yazma zamanı paritet hesablamalarına görə performans itkiləri ola bilər. -RAID 6: RAID 5-dən fərqli olaraq ikinci paritet bloku əlavə edir və iki diskin sıradan çıxmasına davamlıdır. -RAID 10 (1+0): RAID 1 və RAID 0-ın birləşməsidir, həm performans, həm də etibarlılığı artırır, lakin saxlama səmərəliliyi aşağıdır. -RAID 50, 60 və s.: Böyük müəssisə tətbiqləri üçün optimallaşdırılmış RAID səviyyələrinin kombinasiyalarıdır. RAID iki şəkildə tətbiq edilə bilər: -Aparat RAID: Xüsusi RAID kontrollerlər tərəfindən idarə olunur, daha yüksək performans və etibarlılıq təmin edir, lakin baha başa gəlir. -Proqram RAID: Əməliyyat sistemi tərəfindən idarə olunur, daha çevik və ucuzdur, lakin adətən daha aşağı performans göstərir. RAID məlumat mərkəzlərində, bulud hesablamada, yüksək məhsuldarlıqlı hesablamalarda (HPC) və fərdi saxlama həllərində geniş istifadə olunur. O, xüsusilə yüksək mövcudluq tələb edən tətbiqlər, məsələn, verilənlər bazası serverləri, veb-hostinq və multimedia istehsalı üçün vacibdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/RAID
https://www.geeksforgeeks.org/raid-redundant-arrays-of-independent-disks/
https://www.beyaz.net/tr/destek/makaleler/raid_nedir.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Standard_RAID_levels
https://www.raid-recovery-guide.com/raid5-write-hole.aspx
https://docs.oracle.com/cd/E23823_01/html/819-5461/gaypw.html
https://lwn.net/Articles/665299/
https://www.sciencedirect.com/topics/computer-science/redundant-array-of-inexpensive-disk#:~:text=Redundant%20Array%20of%20Inexpensive%20Disks,into%20a%20single%20logical%20unit.
https://stonefly.com/resources/what-is-raid/
Tarix : 29 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
