Muktsar döyüşü - 1705-ci ildə Hindistanın cənubunda, Muktsar bölgəsində baş vermiş və Sikhlər ilə Mogul imperiyasının qüvvələri arasında keçirilən mühüm döyüş. Bu döyüş, Guru Gobind Singh rəhbərliyindəki Sikhlərin Mogul imperiyasının təzyiqlərinə və onların Hindistanda artan hakimiyyətinə qarşı apardıqları mübarizənin bir hissəsi idi. Döyüşün əsas səbəbləri Sikhlərin Mogul imperiyasına qarşı mübarizəsi, çox zaman Guru Gobind Singh’in rəhbərliyi altında baş verən silahlı toqquşmalarla əlaqələndirilir. Guru Gobind Singh, Sikhləri təhsil və mənəvi sahələrdə inkişaf etdirərkən, siyasi və hərbi müstəqilliklərini də qorumağa çalışırdı. Mogul imperiyasının hökmdarı Aurangzebin dövründə, Sikhlərin azadlıq mübarizəsi daha da gücləndi. Guru Gobind Singh’in dövründə Sikhlər özlərini yalnız dini azadlıqlarını deyil, həm də siyasi müstəqilliklərini qorumaq üçün bir güc olaraq təsdiq etdilər. Aurangzebin müxtəlif təzyiqləri və Sikhləri hərbi olaraq məğlub etməyə çalışan siyasəti, nəticədə Sikhlərin müqavimətini daha da artırdı. Muktsar döyüşü və hadisələr Muktsar döyüşü, Guru Gobind Singh’in yaxın döyüşlərindən biridir və onun rəhbərliyindəki Sikhlər, Mogul ordusunun hücumlarına qarşı əzmkarlıqla döyüşdülər. Bu döyüş, Guru Gobind Singh’in 1705-ci ilin dekabrında başlatdığı və Sikhlərin öz dini inanc və müstəqilliklərini qorumaq üçün verdikləri mübarizənin bir nöqtəsi idi. Sikhlər döyüşə başlamazdan əvvəl, Mogul ordusunun çoxsaylı və yaxşı təchiz olunmuş qüvvələrinə qarşı əks-hücum planı hazırladılar. Mübarizə sərt və şiddətli oldu. Guru Gobind Singh’in komandasındakı Sikhlər, döyüşdə böyük bir əzm və cəsarət nümayiş etdirdilər. Sikhlərin əksəriyyəti döyüş zamanı şəhid oldular, lakin onlar Mogul ordusunu geri çəkilməyə məcbur etdilər. Döyüşün nəticələri Muktsar döyüşü, sikhlərin əslində bir çox baxımdan qələbəsi sayılmasa da, onun simvolik əhəmiyyəti çox böyükdür. Bu döyüşdə Sikhlər öz iradələrini, inamlarını və müstəqilliklərini qorudular. Döyüşün sonunda, Guru Gobind Singh, döyüşdə şəhid olmuş döyüşçülərinin xatirəsini hörmətlə anaraq, onları “şahid” olaraq qəbul etdi. Bu hadisə, Sikhlərin inam və azadlıq uğrunda mübarizələrinin əzəmətini simvolizə etdi. Muktsar döyüşü həm də Guru Gobind Singh’in liderlik bacarıqlarını və strateji zəka göstəricilərini ortaya qoydu. Həmçinin, bu döyüş, Sikhlər üçün tarixi bir dönüm nöqtəsi oldu və onların müstəqillik yolunda daha çox təkid etmələrinə səbəb oldu. Təsirlər Muktsar döyüşü, Sikhlərin tarixində yalnız hərbi bir qələbə olaraq deyil, həm də dini və mədəni müstəqilliklərinin simvolu kimi qəbul edilir. Bu döyüşün nəticəsində Guru Gobind Singh’in mövqeyi daha da gücləndi, Sikhlər daha da birləşdilər və Hindistanda onların mübarizəsi daha geniş bir yayılma tapdı. Bu döyüş, Sikhlərin tarixinə ən böyük hadisələrdən biri olaraq daxil oldu. Muktsar döyüşünün zəfəri, Guru Gobind Singh’in Sikhlərin hərbi və dini həyatını birləşdirərək, onlara yeni bir inam verdi. Bu döyüşdən sonra Guru Gobind Singh, 1708-ci ildə öldükdən sonra belə, Sikhlərin mübarizəsi davam etdi və onların siyasi müstəqilliyi üçün apardıqları mübarizə davam etdi.
https://www.sikhmissionarysociety.org/sms/smspublications/thesaintsoldier/chapter12/
https://www.learnreligions.com/liberated-ones-and-mai-bhago-2992732
https://sikhherstory.omeka.net/items/show/9
https://www.sikhiwiki.org/index.php/Sri_Muktsar_Sahib
https://www.panthic.org/articles/5564
Tarix : 9 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
