Moeraki qayaları - Yeni Zelandiyanın Otago sahilində, Hampden kəndi ilə Moeraki qəsəbəsi arasında yerləşən unikal geoloji formasiyalar. Bu təbii möcüzələr, tamamilə sferik və ya qismən sferik formaya malik böyük daşlardan ibarətdir. Onlar həm təbii proseslərin nəticəsi, həm də geoloji tarix üçün əhəmiyyətli bir nümunədir. Geoloji təsvir Moeraki qayaları, əsasən kalsit kristallarından və digər mineral qatlarından ibarətdir. Bu qayaların formalaşması milyon illər ərzində sualtı çökmə prosesləri nəticəsində baş verib. Onlar ilk dəfə dəniz dibi çöküntülərində sementlənmiş mineral maddələrdən əmələ gəlib. Vaxt keçdikcə dəniz səviyyəsinin dəyişməsi və eroziya səbəbindən bu qayalar sahil boyu üzə çıxmışdır. Xüsusiyyətlər Bu qayaların diametri təxminən 0,5 metrdən 2,2 metrə qədər dəyişir. Qayaların böyük bir hissəsi tamamilə sferik olsa da, bəzilərində çatlar və qeyri-adi naxışlar müşahidə olunur. Bu çatlar "septarian" adlanır və mineral kalsitlə doludur, bu da qayalara unikal görünüş verir. Tarix və mədəni əhəmiyyət Moeraki qayaları, yerli Maori mədəniyyəti üçün xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Maori əfsanəsinə görə, bu qayalar, mifik "Arai-te-uru" kanoe qəzasından sonra sahilə yuyulan balqabaq, kartof və su qablarının qalıqlarıdır. Maori dilində bu qayalar "Kaihinaki" adlanır. Bu əfsanələr, qayaların mənşəyi ilə bağlı elmi izahlarla maraqlı bir ziddiyyət təşkil edir və həm də onların mədəni irs üçün nə qədər vacib olduğunu göstərir. Elm və geologiyada rolu Moeraki qayaları təkcə turistlər üçün deyil, həm də elm adamları üçün böyük maraq doğurur. Onların əmələ gəlməsi prosesi "konkresiya" adlanır və bu prosesə planetin müxtəlif yerlərində rast gəlinir. Ancaq Moeraki qayaları, ölçülərinə və mükəmməl sferik formalarına görə çox unikal hesab olunur. Tədqiqatçılar, bu qayaların 55-65 milyon il əvvəl dəniz çöküntülərində formalaşmağa başladığını və eroziya ilə sahilə çıxdığını təsdiqləyiblər. Onlar həmçinin digər planetlərin geoloji tarixinin anlaşılmasına kömək etmək üçün bir model kimi istifadə olunur. Turizm Moeraki qayaları, Yeni Zelandiyanın məşhur turistik yerlərindən biridir. Hər il minlərlə insan bu qeyri-adi təbii abidəni görmək üçün sahilə gəlir. Qayaların olduğu ərazi Koekohe Sahili adlanır və bu yer həmçinin gözəl gün batımı mənzərələri ilə tanınır. Sahildə gəzinti zamanı ziyarətçilər qayaların fərqli formalarını, naxışlarını və təbii eroziyanın yaratdığı detalları müşahidə edə bilərlər. Sahənin yaxınlığında yerləşən Moeraki qəsəbəsi və Hampden kəndi də turistlər üçün maraqlı məkanlar təklif edir. Ekoloji təhlükələr və qorunma Bu təbii abidə, sahil eroziyası və insan fəaliyyəti səbəbindən müəyyən təhlükələrlə üzləşir. Turizm sektorunun inkişafı, bəzən qayaların təbii vəziyyətini poza bilər. Buna görə, Yeni Zelandiya hökuməti və yerli icmalar qayaların qorunması üçün xüsusi tədbirlər həyata keçirir. Sahil ətrafında məlumat lövhələri qoyulub və turistlərdən qayalara dırmaşmamaq, onları hər hansı şəkildə zədələməmək tələb olunur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Moeraki_Boulders
https://www.newzealand.com/int/feature/moeraki-boulders/
https://www.tripadvisor.com/Attraction_Review-g255677-d639785-Reviews-Moeraki_Boulders-Oamaru_Otago_Region_South_Island.html
https://www.whitestonegeopark.nz/moeraki-boulders
https://waitakinz.com/explore/moeraki-boulders
https://www.doc.govt.nz/parks-and-recreation/places-to-go/otago/places/moeraki-area/things-to-do/moeraki-boulders-kaihinaki-walk/
https://geologyglasgow.org.uk/iconic-sites/new-zealands-moeraki-boulders-2/
https://www.distantjourneys.co.uk/blog/moeraki-boulders-natural-phenomenon-mysterious-legend/
https://www.ramblingfeet.net/koutu-moeraki-boulders/
https://medium.com/globetrotters/geological-oddballs-new-zealands-moaraki-boulders-6b44e4ba16b9
Tarix : 29 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
