Minden döyüşü (1759) - Yeddi illik müharibə çərçivəsində baş vermiş və Prusiyanın mühüm qələbələrindən biri olan döyüş. Döyüşün konteksti 1756-1763-cü illər arasında keçirilən Yeddi İllik Müharibə, Avropada və başqa yerlərdə bir çox güc arasında baş vermiş geniş bir müharibə idi. Bu müharibə zamanı əsas döyüşlər Prusiya ilə Fransanın, Avstriyanın, Rusiya və digər dövlətlərin arasında baş verirdi. 1759-cu ildəki döyüş, xüsusən Prusiyanın üstünlük əldə etməsi üçün vacib bir an idi, çünki həm Fransız, həm də Avstriya qoşunları Prusiyaya qarşı təzyiq göstərirdi. Tərəfləri Prusiya ordusu Komandan: Ferdinand von Braunschweig Prusiyanın komandiri Ferdinand von Braunschweig, çox sayda düşmənə qarşı döyüşə çıxmağa hazırlıqlı idi. Onun ordusu çox yüksək nizam-intizamla tanınırdı və bu, döyüşün gedişatını əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdi. Fransız və Avstriya ordusu Komandanlar: General de Contades (Fransa), Daun Kontu (Avstriya) Fransızlar və Avstriyalılar, həmçinin müxtəlif Hansa şəhərlərinin qoşunları ilə bu döyüşdə iştirak edirdilər. Tərəflər təxminən 50,000 nəfərlik bir qüvvəyə sahib idi. Döyüşün gedişi Minden döyüşü, əslində, bir neçə əhəmiyyətli hərbi manevr və taktika ilə özünü göstərdi: - Manevr döyüşü: Prusiyalılar, döyüşə başlamadan əvvəl Fransız və Avstriya qoşunlarının mövqelərini dərindən təhlil etdilər. Prusiya ordusu, düşmənin zəif nöqtələrindən istifadə edərək döyüşə başladı. Ən mühüm taktika, düşmənin mərkəzini zəiflətmək və bir anda əks hücumla onları dağınıq vəziyyətə gətirmək idi. - Sürətli hücumlar və intizam: Prusiya ordusunun döyüşdəki üstünlüklərindən biri də onların sürətli hücumlar həyata keçirməsi və buna paralel olaraq intizamlı davranışları idi. Bu, çox sayda düşməni çətin vəziyyətə saldı. - Atəşlə müdafiə və hücum kombinasiyası: Prusiya, həm artilleriya atəşlərindən, həm də piyadalarından istifadə edərək düşmənin sıralarını dağıtmağa çalışdı. Həmçinin, döyüşün müxtəlif anlarında düşmənin artilleriya mövqelərinə qarşı əks hücumlar təşkil edildi. Döyüşün sonucu Prusiyanın qələbəsi, döyüşün gedişatını və nəticəsini tamamilə dəyişdi. Fransızlar və Avstriya qoşunları ciddi şəkildə məğlub oldular. Təxminən 15,000-20,000 nəfər arasında itki verdilər, çox sayda əsgər əsir götürüldü və qoşunları dağılmağa başladı. Döyüşün əhəmiyyəti Minden döyüşü, Prusiyanın Yeddi İllik Müharibə boyunca əldə etdiyi ən mühüm qələbələrdən biri oldu. Bu qələbə, Prusiyanın Avropadakı mövqeyini gücləndirdi və müharibənin sonrakı illərində ona strateji üstünlük qazandırdı. Döyüş, həm müdafiə, həm də hücum mövqeyində olan bir ordunun necə müvəffəqiyyətli ola biləcəyini göstərdi. Prusiyanın nizam-intizamlı ordusu, düşmən ordusunun dağılmasına və mənəvi ruhunun sarsılmasına səbəb oldu. Döyüşdə böyük itkilər verən düşmən qüvvələri, ümumiyyətlə döyüşün taleyini dəyişə bilmədilər. Bu qələbə Prusiyanın digər döyüşlərdə də üstünlük əldə etməsinə və müharibənin sonunu yaxınlaşdırmasına səbəb oldu. Minden döyüşü, 1763-cü ildəki Yeddi İllik Müharibənin bitməsindən əvvəl Prusiyanın ən böyük qələbələrindən biri oldu. Bu qələbə, Avstriya və Fransanın təzyiqlərini azaldaraq, Prusiyanın gələcəkdəki strateji hərəkətlərinə üstünlük qazandırdı.
https://www.britishbattles.com/frederick-the-great-wars/seven-years-war/battle-of-minden/
https://warfarehistorynetwork.com/article/miracle-victory-at-the-battle-of-minden/
https://kosb.co.uk/events-news/events/the-battle-of-minden-2/
https://www.jstor.org/stable/44232580
https://www.kronoskaf.com/syw/index.php?title=1759-08-01_-_Battle_of_Minden
https://www.nam.ac.uk/whats-on/brazen-wall-battle-minden
https://www.royalhampshireregiment.org/about-the-museum/timeline/battle-of-minden/
Tarix : 8 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
