Mindanao döyüşü - 1945-ci ilin mart ayında başlayan və Yaponların cənub Filippinlərdəki sonuncu ərazilərindən birini təslim etməsi ilə nəticələnən bir müharibə əməliyyatı. Bu döyüş, İkinci Dünya Müharibəsinin Asiya cəbhəsindəki mühüm döyüşlərindən biri hesab edilir və Filippinlərdəki ümumi müharibə səhnəsinin bir parçasıdır. Döyüşün məqsədi, Mindanao adasını Yaponlardan azad etmək və ABŞ-ın Yapon İmperatorluğuna qarşı qələbəsini təmin etmək idi. Filippinlərin azad edilməsi, ABŞ üçün həm strateji, həm də siyasi əhəmiyyət kəsb edirdi. Döyüşün əhəmiyyəti Mindanao döyüşü, Filippinlərin Yapon işğalından azad edilməsinin bir hissəsi idi. Filippinlər, 1941-ci ildə Yaponlar tərəfindən işğal edildikdən sonra, ABŞ-ın cənub Asiya bölgəsindəki əsas strateji bazası olmuşdu. Mindanao, Filippinlərdə yerləşən ən böyük ada olmaqla yanaşı, həm də strateji əhəmiyyətə malik idi. Yaponların Mindanao üzərindəki nəzarəti, ABŞ və müttəfiqlərinin Yapon İmperatorluğuna qarşı əməliyyatlarını çətinləşdirirdi. Döyüşün başlanğıcı 1944-cü ilin oktyabrında başlayan Leyte döyüşündən sonra, ABŞ qüvvələri Filippinlərdə ardıcıl irəliləməyə başladılar. Leyte və Samar adalarının alınması, Filippinlərin böyük hissəsinin azad edilməsinə yol açdı. Buna baxmayaraq, Mindanao hələ də Yaponların nəzarətində qalırdı və adada yerləşən Yapon qüvvələri, bölgənin müharibə üçün əhəmiyyətini qoruyaraq müdafiə mövqeləri qurmuşdu. ABŞ-ın Cənub-Qərb Sakit Okean Komandanlığı, Mindanao adasını ələ keçirmək üçün 1945-ci ilin mart ayında hücuma başladı. Hədəf, Yaponların Mindanao üzərindəki nəzarətini zəiflətdikdən sonra, Filippinləri tamamilə azad etmək və Yaponların Sakit Okean bölgəsindəki mövqelərini sarsıtmaq idi. Döyüşün təfərrüfatları ABŞ-ın əməliyyatları, Mindanao adasında müxtəlif döyüşlər və hərbi manevrləri əhatə etdi. Başlıca əməliyyat, Mindanao adasının cənub hissəsindəki Davao şəhərini ələ keçirmək üzərində qurulmuşdu. Bu əməliyyata "Davao Döyüşü" adı verilirdi. Əvvəlki əməliyyatlar: Döyüşün ilk mərhələsində, ABŞ-ın 8-ci Ordusu və Filippin Qüvvələri, Yapon müdafiə mövqelərinə qarşı hücumlar başladılar. Əvvəlcə Davao şəhərinə və cənubda yerləşən ərazilərə hücum edərək, Yaponların tədarük xətlərini kəsdilər və şəhəri mühasirəyə aldılar. Yaponların müdafiəsi: Yaponlar, Mindanao-da güclü bir müdafiə qurmuşdular. Hərbi strateji olaraq, Yaponlar adanın dağlıq ərazilərində yerləşərək, çox sayda fortifikasiya və istehkamlar tikmişdilər. Yaponların ümumi müdafiə xətti, ABŞ-ın irəliləyişini çətinləşdirdi. Bununla yanaşı, Yaponlar adada çox sayda mülki əhalini qorumaq üçün istifadə edirdilər. ABŞ-ın Hava hücumları: ABŞ-ın hava qüvvələri, döyüşün əvvəlki mərhələlərində Yapon müdafiəsini zəiflətmək üçün intensiv hava hücumları təşkil etdilər. Xüsusilə Davao şəhəri üzərindəki hava zərbələri, Yaponların şəhər üzərindəki nəzarətini əhəmiyyətli dərəcədə zəiflətdi. Geri çəkilmə: Yaponlar, ciddi müqavimət göstərsələr də, çox sayda itki verdilər və irəliləməkdə çətinlik çəkdilər. Mindanao-nun cənub hissəsindəki əsas müqavimət qalaları yavaş-yavaş məğlub oldu və Yaponlar geri çəkilməyə məcbur oldular. Döyüşün nəticələri Mindanao döyüşü 15 iyun 1945-ci ildə ABŞ-ın tam qələbəsi ilə sona çatdı. Bu döyüş, ABŞ-ın Filippinlərdəki son böyük müharibə əməliyyatlarından biri oldu və adanın tamamilə azad edilməsi üçün mühüm bir mərhələ təşkil etdi. Strateji əhəmiyyət: Mindanao-nun alınması, ABŞ-ın cənub Asiyada fəaliyyətini asanlaşdırdı. Bu, Yaponların müqavimətini sındırmaq və daha geniş miqyasda Sakit Okean cəbhəsində irəliləmək üçün kritik bir addım idi. Yaponların zəifləyişi: Mindanao döyüşü, Yaponların cənub bölgəsindəki güclərini əhəmiyyətli dərəcədə zəiflətdi. Həmçinin, Yaponların resursları da ciddi şəkildə tükəndi. ABŞ və Filippinlər: Bu döyüş həm də ABŞ ilə Filippinlər arasındakı müttəfiqlik əlaqələrini gücləndirdi. Filippinlər, müttəfiq qüvvələrin tərkibində iştirak edərək öz müstəqillik və təhlükəsizliklərini qorumağa başladılar. Mindanao döyüşü, Yapon İmperatorluğunun cənubda sonuncu müdafiə mövqelərindən birini sındırmış və Filippinlərdəki Yapon işğalının sonunu hazırlamışdır. Bu döyüş, ABŞ-ın Filippinlərdəki son qələbələrindən biri olaraq, İkinci Dünya Müharibəsinin Asiya cəbhəsindəki irəliləyişinə böyük təsir göstərmişdir.

İstinadlar

https://www.nps.gov/parkhistory/online_books/wapa/extContent/usmc/pcn-190-003140-01/sec9a.htm

https://www.britannica.com/topic/Pacific-War/The-invasion-of-the-Philippines

https://codenames.info/operation/battle-of-mindanao/

https://www.secondeguerre.net/articles/evenements/pa/44/ev_philippines.html

https://shs.cairn.info/revue-outre-terre1-2004-1-page-199?lang=fr

https://books.openedition.org/irasec/906

Tarix : 9 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.