Mərkəzi Afrika oyanı (Poiana richardsonii) - Həmçinin Mərkəzi Afrika linsanqı kimi də tanınan, Mərkəzi Afrikaya məxsus bir linsanq növü. Xüsusiyyətlər Mərkəzi Afrika oyanının bədəni incə və uzundur, uzunsov başı və iti burnu var. Xəzi sarımtıldan qırmızımtıl-qəhvəyiyə qədər dəyişir, bel və yanlarında tünd ləkələr var. Boğazı və qarnı daha açıq rəngdədir və ləkəsizdir. Quyruğunda 9–14 tünd halqa var. Bədən uzunluğu 33–43 sm (13–17 düym), quyruğu isə təxminən eyni uzunluqdadır. Ayaqları qısadır və ayaqaltları tüklüdür. Dişilər erkəklərdən bir qədər kiçikdir. Yayılması və yaşayış yeri Mərkəzi Afrika oyanı Kamerun, Ekvatorial Qvineya, Qabon, Mərkəzi Afrika Respublikası, Konqo Respublikası və Konqo Demokratik Respublikasının Albertin Riftinə qədər olan ərazilərə endemikdir. O, düzənlik və dağlıq tropik meşələrdə yaşayır. Qabonda fotoqovşaq vasitəsilə meşə döşəməsində bir fərd qeydə alınmışdır. Qabonun Mokalaba-Dudu Milli Parkında da yalnız meşəli ərazilərdə qeydə alınmışdır. Davranış və ekologiya Mərkəzi Afrika oyanı əsasən meşə tavanında yaşayır, lakin nadir hallarda yerdə müşahidə edilmişdir. Gecə fəaldır və kiçik gəmiricilər və quşları ovlayır, həmçinin həşəratlarla da qidalanır. Onun çoxalma vərdişləri məlum deyil. Taksonomiya Mərkəzi Afrika oyanı və ya "Riçardson geneti" ilk dəfə 1842-ci ildə Genetta richardsonii adı ilə Con Riçardsonun şərəfinə T. R. H. Tomson tərəfində təsvir edilmişdir və Fernando Po-dan toplanmış bir zoologiya nümunəsinə əsaslanırdı. 1864-cü ildə Con Edvard Qrey bu növü Genetta-dan yeni yaratdığı Poiana cinsinə köçürdü. 1907-ci ildə Oldfild Tomas və Robert Çarlz Rauton Konqo Demokratik Respublikasının Yambuya yaxınlığındakı Aruvimi çayı ərazisindən Poiana richardsoni ochracea yarımnövünü təsvir etdi. 1907-ci ilin 26 noyabrında London Zooloji Cəmiyyətinin iclasında oxunan və ertəsi il dərc edilən bir məqalədə Reginald İnes Pokok Liberiyadan toplanmış nümunə əsasında Poiana richardsoni leightoni yarımnövünü təsvir etdi, lakin 1974-cü ildə Donovan Reqinald Rozviar "Leighton linsanqı" və ya Qərbi Afrika oyanını yarımnöv statusundan müstəqil növ statusuna yüksəltdi. İki yarımnöv tanınır: - Poiana richardsonii richardsonii (Tomson, 1842) - Poiana richardsonii ochracea (Tomas və Rauton, 1907) Təhlükələr Mərkəzi Afrika oyanı mümkün olan meşə qırılması və qəbirlik ovu təhlükəsi ilə üzləşir.
https://www.inaturalist.org/taxa/41611-Poiana-richardsonii
https://animalia.bio/index.php/central-african-oyan
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwj4o_ODteGLAxU2Q_EDHf4bLBMQFnoECC0QAQ&url=https%3A%2F%2Fascaris.org%2Fuploads%2Fs%2F8%2Fe%2Fd%2F8edzn3y4lrw0%2Ffile%2FhKKJ8D7L.pdf&usg=AOvVaw1azJr4WUlnTr9KJMbi-LTg&opi=89978449
https://animaldiversity.org/accounts/Poiana_richardsonii/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/aje.13343
https://www.britannica.com/animal/African-linsang
https://en.wikipedia.org/wiki/Banded_linsang
Tarix : 26 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
