Mərakeş qaya kərtənkələsi (Scelarcis perspicillata) - Lacertidae fəsiləsinə aid olan bir kərtənkələ növü. Onun təsnifatı qeyri-müəyyəndir və əvvəllər Teira, Podarcis, Lacerta və ya Scelarcis cinslərinə daxil edilmişdir. Bu növ Əlcəzair və Mərakeşdə tapılır və İspaniyanın Menorka adasına da introduksiya edilmişdir. Təbii yaşayış mühiti Aralıq dənizi tipli kolluqlar, qayalıq ərazilər, sahil zolaqları və şəhər mühitidir. Təsviri Mərakeş qaya kərtənkələsi orta ölçülü və bir qədər yastılaşmış bir növdür. Burnundan anal dəliyə qədər olan uzunluq 6 sm (2.4 düym) çatır və quyruğu bədən uzunluğunun təxminən 1.7 qatıdır. Müxtəlif rəng formaları mövcuddur. Mərakeşdə adətən boz-qəhvəyi rəngdə olur və belində iki geniş, açıq zolaq var. Menorkada isə rəngi bej, boz və ya boz-yaşıl olur və üzəri qara, şəbəkəli naxışlarla örtülüdür. Bütün ərazilərdə, xüsusən kiçik fərdlərdə quyruq mavi rəngdə ola bilər. Bu növü digər oxşar kərtənkələlərdən fərqləndirən əsas xüsusiyyət, onun aşağı göz qapağında şəffaf bir "pəncərə" olmasıdır. Qarın hissəsi ağ və ya mavi rəngdədir. Nadir hallarda tamamilə tünd rəngli fərdlər də rast gəlinir. Yayılması Mərakeş qaya kərtənkələsi şimal-qərbi Afrikada, əsasən Mərakeşin dağlıq ərazilərində, həmçinin Əlcəzairdə dəniz səviyyəsində yaşayır. Menorkada ilk dəfə 1928-ci ildə qeydə alınmışdır. Davranış Mərakeş qaya kərtənkələsi çevik bir növdür və qayalarda, divarlarda, uçurumlarda, daş bloklarında, ağac gövdələrində, kolluqlar arasında və binaların ətrafında dırmaşmaqla müşahidə olunur. Həm yerdə, həm də qayalarda qida axtarır. Quyruğu olduqca kövrəkdir və tez-tez quyruğunu yenidən böyüdən fərdlərə rast gəlinir. Dişilər bir dəfəyə 1–3 yumurta qoyur. Yumurtaların ölçüsü 12–17 millimetr (0.47–0.67 düym) uzunluqda və 6–8 millimetr (0.24–0.31 düym) enində olur.
https://www.inaturalist.org/taxa/73940-Scelarcis-perspicillata
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/748742
https://www.eurolizards.com/lizards/teira-perspicillata/
https://observation.org/species/84158/
https://lithica.es/en/13-mora-salamander/
https://projectnoah.org/spotting/820632
https://en.wikipedia.org/wiki/Moroccan_rock_lizard
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
