Məlumatların strukturlaşması standartı (ingiliscə Data Documentation Initiative , qısaca DDI) - Sosial elmərlərdə, davranış elmlərində və digər sahələrdə verilənlərin idarə olunması və mübadiləsi üçün metadataya dair beynəlxalq standart. Mahiyyəti DDI verilərin strukturunun təyin olunması, məlumatlara aid məlumatların təsviri və məlumatlara asanlıqla çatılması üçün şəffaf və səmərəli yanaşma təmin edir. Bu standart əsasən akademik araşdırma mərkəzləri, statistika idarələri və məlumat arxivləri tərəfindən istifadə edilir. Tarix DDI təşəbbüsü 1995-ci ildə İnternational Household Survey Network (IHSN) və digər beynəlxalq tədqiqat qrupları tərəfindən irəli sürülmüşüdür. Şəkiləndirmə prosesində çoxşaxəli ekspert qrupu şəffaf metadataya ehtiyacı vurğulayaraq, mülkiyyətə dayanan sistemlərdən asanlıqla istifadəni ön plana çəkmişdir. Hal-hazırda DDI İnternational Organization for Standardization (ISO) kimi qurumlarla uyğunlaşdırılmış standart təqdim edir. DDI şəkiləri verilərə dair məlumatları (metadatanı) tətbiq etmək və istifadə çətindəliklərini aradan qaldırmaq üçün işlənmişdir. Əsas prinsiplər - Metadata standartları: Məlumatların təsviri, saxlanması və mübadiləsi prosesləri şəffafıldır. - Uyğunluq və dövrilik: Məlumatlara dair məlumatlar çox təkrar olunmadan saxlanılır. - İnteroperabiliklik: Fərqli sistemlər və proqram tətbiqləri arasında inteqrasiya mümkün olur. - Dövrlər çərçivəsində uyğunluq: Məlumatlara dair informasiyanın vaxta görə təqibi. DDI təşəbbüsü iki əsas versiyanın istifadəsinə imkan yaratmışdır: 1. DDI-Codebook (DDI-C): Struktur: Sadə struktura malikdir. Tətbiq sahəsi: Sadə verilər toplusu olan tətbiqlərdə istifadə edilir. Üstünlük: Yeni istifadiçilər üçün dərhal istifadə edilə bilən şəkildədir. 2. DDI-Lifecycle (DDI-L): Struktur: Mərhələlərə ayrılmış daha çox mürəkkəbdir. Tətbiq sahəsi: Tədqiqat sikllərini izləməyi nəzərdə tutur. Üstünlük: Uzunmüdətli araşdırmaları idarə etmək üçün çox faydalıdır. Funksiyası - Verilənlərin təsviri: Məlumatların konteksti, toplama metodu və strukturu haqdında məlumat verir. - Verilənlərin saxlanması: Metadata, məlumatlarla birgə saxlanılır. - Araşdırma silsiləsi: Uzun müdətli tədqiqatlarda dəyişikliyi izləmək üçün istifadə olunur. DDI istifadəsi bir çox müsbət təsir yarada bilir: - Məlumatlara dəqiq çıxış: Təkrar istifadə mümkünlüyünü artırır. - Standartın üstünlüyü: Fərqli tədqiqatları oxşar şəkildə strukturlaşdırır. - Resurslara əmanət: Həm vaxtı, həm də maliyyə resurslarının səmərəli istifadəsini təmin edir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Data_Documentation_Initiative
https://www.researchgate.net/figure/Data-Documentation-Initiative-Lifecycle-model_fig3_343722302
https://ddialliance.org/ddi-membership
https://www.ihsn.org/projects/DDI-standard
https://rd-alliance.github.io/metadata-directory/standards/ddi-data-documentation-initiative.html
https://www.researchgate.net/publication/252176146_Data_Documentation_Initiative_Toward_a_Standard_for_the_Social_Sciences
https://interoperable-europe.ec.europa.eu/collection/semic-support-centre/document/data-documentation-initiative-ddi-alliance
https://www.cessda.eu/Resource-Directory/Resource-crdr-4156
https://www.colectica.com/ddi/
https://www150.statcan.gc.ca/n1/en/catalogue/11-522-X20050019455
https://www.semanticscholar.org/paper/Data-Documentation-Initiative%3A-Toward-a-Standard-Vardigan-Heus/eb3cb17fc02f4be76f3c8039d8a599efbf24a37c
https://www.eddi-conferences.eu/about/
https://www.slideserve.com/eeliason/data-documentation-initiative-ddi-goals-and-benefits-powerpoint-ppt-presentation#google_vignette
Tarix : 23 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
