Maviüzlü tutuquşu ispinozu ("Erythrura trichroa")- Şimal-şərqi Avstraliya, şərqi İndoneziya, Papua Yeni Qvineya, Solomon adaları, Vanuatu və Yeni Kaledoniyada tapılan quş növü. Ümumi məlumat Onun ümumi yayılma arealı təxminən 10,000,000 km²-dir. Bu növ subtropik və tropik zonalarda həm dağlıq, həm də düzənlik rütubətli meşə ərazilərində tapılır və ən çox meşə kənarları və pozulmuş yaşayış yerləri ilə əlaqələndirilir. Əsasən otların toxumları ilə qidalanır, o cümlədən Avstraliyada bir neçə ekzotik cins, xüsusilə "Brachiaria". "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" (IUCN) bu növü "az riskli" kimi təsnif edib. Mənşə və tarix Keçmişdə daha az inkişaf etmiş müşahidə texnikaları səbəbiylə, çox az maviüzlü tutuquşu ispinozu müşahidə edilmişdir. Nəticə etibarilə, onlar tarixi araşdırmalarda nəzərə alınmamış və nadir kimi təsnif edilmişdir. Alternativ adı Qriqori Metyusun "Avstraliya quşları" (Birds of Australia) əsərinə görə "Yaşıl-Arxa İspinoz"dur. İlk maviüzlü tutuquşu ispinozu 1890-cı ildə Avstraliyanın Şimali Kvinslend ştatında qeydə alınmışdır. Bu nümunə 121 mm uzunluğunda idi. Qanadları 62 mm, quyruğu 50 mm və dimdiyi 11 mm idi. Hazırda "Melburn Muzeyi"ndə saxlanılır. Maviüzlü tutuquşu ispinozunun digər əhəmiyyətli kəşfləri 1899, 1913, 1914 və 1944-cü illərdə qeydə alınmışdır və hamısı şimal və ya şimal-şərqi Kvinslenddə müşahidə edilmişdir. Kvinslenddəki maviüzlü tutuquşu ispinozları arasında, "Erythrura trichroa macgillivrayi" yarımnövü də var, lakin onun qorunma statusu məlum deyil. Təsvir Maviüzlü tutuquşu ispinozunun erkəkləri, açıq sarı-yaşıldan tünd mavi-yaşıla qədər dəyişən rənglərə malikdir. Alın və üzlərində tünd mavi lələklər var, quyruqları isə ümumiyyətlə qırmızı və ya paslı qırmızı-qəhvəyi rəngdədir. Uzunluqları adətən 13 sm-dir. Dişilər isə, daha az parlaq mavi rəngdədir və bir qədər kiçik, daha yumru başlıdır. Kvinslenddə tapılan quşlar arasında lələk rənglərində, dimdiyin formasında və ya genetik tərkibində əhəmiyyətli fərq yoxdur. Bu, köçəri davranışlar və davamlı gen axını ilə əlaqələndirilir. Yayılması və yaşayış yeri Maviüzlü tutuquşu ispinozları, meşə kənarlarını və oduncaqlı bitkiləri olan sıx çəmənlikləri üstün tutur və yağış meşələrində qalmağı sevir. Onlar geniş yayılmışdır və dəniz səviyyəsindən Yeni Qvineyada 800-3000 metr yüksəkliyə qədər müxtəlif yüksəkliklərdə tapılır. Maviüzlü tutuquşu ispinozlarının, mövsümi və köçəri hərəkətlər etdiyi bildirilir, bu qismən onların soyuğa həssaslığı ilə əlaqədardır. Qışda həddindən artıq yağış meşəsi təmizlənməsinin olduğu düzənliklərə miqrasiya edirlər. Davranış Maviüzlü tutuquşu ispinozları gizli və ürəkli olub, gizlənmək üçün çəmənliklərə çəkilirlər. Qidalanma Maviüzlü tutuquşu ispinozları ot və bambuk toxumları, kiçik həşəratlar və əncir ilə qidalanır. Əsasən "Brachiaria decumbens" (Siqnal otu), sonra isə "Lantana camara" (Qərbi Hindistan lantanası), "Panicum maximum" (Qvineya otu) və "A. patrei" toxumlarını istehlak edir. Onlar kifayət qədər uyğunlaşaraq tətbiq edilmiş qida mənbələrindən də, yeyirlər. Onlar əsasən oturaraq (orta hesabla 0,96 m yüksəklikdə) və daha az tez-tez dırmaşaraq və dənələyərək qidalanır. Buna görə də maviüzlü tutuquşu ispinozları ilə onların simpatrik növləri arasında çox güclü rəqabət yoxdur, çünki digər növlər əsasən dırmaşaraq qidalanır. Bu rəqabətin olmamasının digər səbəbi isə, maviüzlü tutuquşu ispinozlarının digər növlərlə qida resurslarını, fərqli üstünlük verilən mikroyaşayış yerlərində qidalanaraq bölüşdürməsidir. Maviüzlü tutuquşu ispinozları adətən, qruplar halında görünür, bəzən 30 və ya daha çox quş bir araya gəlir. Birlikdə görülən ispinozların sayı kifayət qədər qida resursu olduqda artır. Çoxalma Dişilər adətən orta hesabla dörd yumurta qoyur, maksimum səkkiz yumurta qoya bilər. Orta inkubasiya müddəti 15 gündür, bu zaman dişi əsasən inkubasiya və bala baxımı ilə məşğul olur. Eyni zamanda, erkək balaları qidalandırmaqla məsuliyyət daşıyır. Balalar təxminən 21 gün sonra yuvadan uçur və valideynləri tərəfindən 10-20 gün ərzində qidalandırılır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Blue-faced_parrotfinch
https://ebird.org/species/blfpar3
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/blue-faced-parrotfinch-erythrura-trichroa
https://www.inaturalist.org/taxa/13943-Erythrura-trichroa
https://birdsville.net.au/birds-for-sale/finches-for-sale/australian-finches/blue-faced-parrot-finch/
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=A47408C2BA2EA485
https://xeno-canto.org/species/Erythrura-trichroa?view=3
https://www.hawkesburyfinchclub.com/blue-faced-parrotfinch
https://animalia.bio/index.php/blue-faced-parrotfinch
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/blue-faced-parrotfinch-erythrura-trichroa
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
