• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
3
9
9
mavi-qara-otqusu

Mavi-qara otquşu

Mavi-qara otquşu ("Volatinia jacarina") - "Thraupidae" (tanagralar) ailəsinə aid olan kiçik bir Neotropik quş növü. Ümumi məlumat "Volatinia" cinsinin yeganə üzvüdür. Bu, cənubi Meksikadan Mərkəzi Amerikaya və Cənubi Amerikada Çili, Argentina və Paraqvayın şimalına qədər, həmçinin Trinidad və Tobaqoda çoxalan, geniş yayılmış bir quşdur. 2023-cü ilin iyul ayında Arizona ştatının Qreham qraflığında da, bir erkək fərd müşahidə edilmişdir. Bu növ cinsi dimorfizmə malikdir: erkək fərdlər parlaq mavi-qara rəngdədir və qanad altında bir qədər ağ rəng var. Dişi fərdlər isə üstdən qəhvəyi, altdan isə açıq sarımtıl rəngdədir və tünd zolaqlara malikdir. Taksonomiya Mavi-qara otquşu, 1766-cı ildə İsveçli təbiətşünas Karl Linney tərəfindən "Systema Naturae" əsərinin on ikinci nəşrində "Tanagra jacarina" binominal adı ilə təsvir edilmişdir. Linney təsvirini 1648-ci ildə alman təbiətşünası Georg Markqrafın "Historia Naturalis Brasiliae" əsərində təsvir edilmiş "Jacarni" adlı quşa əsaslanmışdır. Növün tip lokaliteti Şərqi Braziliyadır. "Jacarina" xüsusi epiteti Tupi dilindən götürülmüşdür və bir növ sərçə üçün istifadə edilmişdir. Mavi-qara otquşu indi yalnız "Volatinia" cinsinə daxildir və bu cins 1850-ci ildə alman təbiətşünası Lüdviq Reyhenbax tərəfindən təqdim edilmişdir. Cinsin adı latın dilində "uçmaq" mənasını verən "volatus" sözünün kiçildilməsidir. "Thraupidae" ailəsi daxilində mavi-qara otquşu "Tachyphoninae" yarımfəsiləsinə aiddir və "Conothraupis" və "Creurgops" cinslərini əhatə edən kladın üzvüdür. Mavi-qara otquşu əvvəllər tanagralar yox, sərçələr ailəsinə ("Emberizinae") daxil edilirdi. Yarımnövlər -"V. j. splendens" (Viyo, 1817) – Meksikadan Kolumbiyaya və şərqdə Venesuela, Qvianadan Amazon hövzəsinə qədər; həmçinin Trinidad, Tobaqo və Qrenada. -"V. j. jacarina" (Linney, 1766) – Peru şərqindən Braziliya şərqinə və cənubdan Argentina şimalına qədər. -"V. j. peruviensis" (Pil, 1849) – Ekvador qərbi, Peru qərbi və Çili şimal-qərbi. Təsvir Yetkin mavi-qara otquşları 10,2 sm uzunluğunda və 9,3 qram çəkiyə malikdir. Onların incə konik formalı qara dimdiyi var. Erkək fərdlər parlaq mavi-qara rəngdədir, qara quyruq və qanadlara malikdir. Uçuş zamanı və ya nümayiş zamanı qanad altındakı ağ rəng görünür. Dişi və cavan fərdlərin üst hissələri qəhvəyi, alt hissələri isə tünd zolaqlı açıq sarımtıl rəngdədir. Davranış Bu növ sosial monoqamiyaya malikdir, lakin cütlükdən kənar mayalanma, növ daxili parazitizm və kvazi-parazitizm tez-tez müşahidə edilir. Çoxalma mövsümündə erkəklər kiçik əraziləri qoruyur, təxminən 13,0 - 72,5 m², dominant erkəklər adətən daha yüngül olur. Erkək fərdlərin tullanma nümayişi var, bu da yerli ad olan "johnny jump-up" (Coni tullan) adını yaradıb. Bu, davamlı bir "jweeee" çağırışı ilə müşahidə edilir və dəqiqədə bir neçə dəfə təkrarlanır. Bu nümayiş həm də yırtıcıların diqqətini cəlb edərək yuva qırma riskini artırır. Yırtıcılar əsas çoxalma uğursuzluğunun səbəbidir və yırtıcıların səsləri bu növün immun sistemində reaksiyaya səbəb ola bilər. Yuvalar kökçüklərdən hazırlanmış kiçik fincanlardır və 10-50 sm hündürlükdə ot bitkiləri arasında yerləşir. Yuvalar hər iki cins tərəfindən qurulur. Mavi-qara otquşları çoxalma mövsümündən kənarda tez-tez sürülər əmələ gətirir. Onlar əsasən yerdə, toxumlarla qidalanır.


İstinadlar

Tarix : 14 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.