• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
3
9
9
mavi-lekeli-qarisqaqusu

Mavi ləkəli qarışqaquşu

Mavi ləkəli qarışqaquşu (Hafferia immaculata)- "Thamnophilidae" fəsiləsinin "Thamnophilinae" yarımfəsiləsinə aid olan tipik qarışqaquşu növü. Taksonomiya və sistematika Mavi ləkəli qarışqaquşu ilk dəfə 1845-ci ildə "Turdus immaculatus" adı ilə təsvir edilmişdir. Daha sonra "Percnostola" və "Myrmeciza" cinslərinə daxil edilmişdir. 2013-cü ildə aparılmış molekulyar filogenetik tədqiqat göstərdi ki, "Myrmeciza" cinsi polifiletikdir. Nəticədə monofiletik cinslər yaratmaq üçün edilən tənzimləmədə, mavi ləkəli qarışqaquşu yeni yaradılmış "Hafferia" cinsinə köçürüldü. Təxminən 2012-ci ilə qədər "Myrmeciza immaculata" növü "ləkəsiz qarışqaquşu" adlanırdı. Bu növün nominativ yarımnövü olaraq indiki mavi ləkəli qarışqaquşu və iki digər yarımnöv olaraq Zeledon qarışqaquşu (H. zeledoni) daxil idi. Hazırkı mavi ləkəli qarışqaquşunun iki yarımnövü var: nominativ "H. i. immaculata" (Lafresnaye, 1845) və "H. i. concepcion" (Donegan, 2012). Təsvir Mavi ləkəli qarışqaquşu 18–19 sm uzunluğunda və təxminən 39–44 qram çəkisindədir. Hər iki cinsin açıq mavi ləkələri, göz ətrafında açıq mavi dəri halqası və tünd qırmızı iris var. Nominativ yarımnövün yetkin erkəkləri əsasən, çox tünd boz rəngdədir və qanadın əyilməsində gizli ağ xətt var. Yetkin dişilərin tünd qırmızı-qəhvəyi başı, üst hissəsi və qanadları var. Quyruğu qara rəngdədir. Alınları, üzü və yuxarı boğazı qaradır. Alt hissəsi üst hissəsindən daha açıq və boz-qırmızı-qəhvəyi rəngdədir. Gənc erkəklər yetkin dişilərə bənzəyir. "H. i. concepcion" yarımnövü nominativdən bir neçə fərqlə seçilir. Erkəklərin ləkələri və alınlarında daha böyük mavi dəri sahəsi var. Dişilər daha az qırmızımtıldır və yan tərəfləri ilə quyruq altı örtükləri daha açıq rəngdədir. Yayılması və yaşayış mühiti Mavi ləkəli qarışqaquşu parçalı yayılmaya malikdir. Nominativ yarımnöv Kolumbiyanın Serrania del Perija bölgəsində, Kolumbiyanın Şərqi And dağlarında və Venesuelanın Lara, Merida və Tachira ştatlarında tapılır. "H. i. concepcion" yarımnövü Kolumbiyanın qərbində, Bolívar departamentinin Serrania de San Lucas bölgəsində və Mərkəzi And dağlarında, şərqi Valle de Cauca və şimal-qərbi Tolima departamentlərinə qədər yayılıb. Növ rütubətli həmişəyaşıl meşələrin, alt qatlarında və kənarlarında, həmçinin yetkin ikinci dərəcəli meşələrdə yaşayır. Əsasən dik yamaclar və dərələrdəki ağac uçqunları və sürüşmələrdə bərpa olunan ərazilərdə rast gəlinir. Kolumbiyada 500–2,100 metr (1,600–6,900 fut), Venesuelada isə 900–1,700 metr (3,000–5,600 fut) yüksəklikdə tapılır. Davranış Mavi ləkəli qarışqaquşunun, bütün yayılma arealı boyunca il boyu yaşadığı güman edilir. Qidalanma Mavi ləkəli qarışqaquşu, müxtəlif həşəratlar, digər buğumayaqlılar və ehtimal ki, kiçik onurğalılarla qidalanır. Adətən tək, cüt və ya ailə qrupları halında sıx bitkililikdə, əsasən yerdə və təxminən 1 metr (3 fut) yüksəklikdə yemək axtarır. Qısa yemək fasilələri arasında tullanır və quyruğunu titrədir. Tez-tez ordulu qarışqa sürülərini izləyərək qaçan ovları tutur və nadir hallarda qarışıq növlü qidalanma dəstələrinə qoşulur. Çoxalma Mavi ləkəli qarışqaquşunun çoxalma biologiyası haqqında heç bir məlumat yoxdur. Səslər Nominativ yarımnövün mahnısı "bir sıra uzun, bərabər tempdə, bir qədər aşağıya doğru sürüşən fitlər... eyni tonla, ilk not daha az intensiv, notlar bir qədər qısaldılır". "H. i. concepcion" yarımnövünün mahnısı bənzərdir, lakin daha yavaş, daha qısa və bir qədər daha az sürüşən notlarla. Nominativ yarımnövün çağırışları "qısa... 'tweet' səsi, tonu yüksəlir və enir" və bir saniyəlik cırıltıdır və heç vaxt cütlük halında duet şəklində verilmir. "H. i. concepcion" yarımnövünün tək notlu çağırışları, tez-tez duet şəklində verilir. Status "IUCN" mavi ləkəli qarışqaquşunu "Ən az narahatlıq doğuran" kimi qiymətləndirib. Geniş yayılma arealına malikdir, populyasiya ölçüsü məlum deyil və azalmaqda olduğu güman edilir. Heç bir təhlükə, müəyyən edilməmişdir. Növ yaxşı tanınmır, lakin yayılma arealı boyunca nadir olduğu güman edilir. Arealı bir neçə böyük qorunan ərazini əhatə edir. Həmçinin rəsmi olaraq qorunmayan, geniş sağlam yaşayış mühitində də tapılır, baxmayaraq ki, Kolumbiyanın bəzi hissələrində son 10–20 ildə yaşayış mühitinin 25–30% itirilməsi bu növün "Təhlükəyə yaxın" ola biləcəyini göstərir.


İstinadlar

Tarix : 15 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.