• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
3
9
9
mavi-boz-qarisqayeyen

Mavi-boz qarışqayeyən

Mavi-boz qarışqayeyən (Thamnomanes schistogynus)-"Thamnophilidae" fəsiləsinin "Thamnophilinae" yarımfəsiləsinə aid olan tipik qarışqaquşu növü. Taksonomiya və sistematika Mavi-boz qarışqyeyin iki yarımnövü var: nominativ "T. s. schistogynus" (Hellmayr, 1911) və "T. s. intermedius" (Carriker, 1935). 20-ci əsrin əvvəllərində bəzi müəlliflər mavi-boz qarışqayeyəni və boz qarışyeyəni (T. caesius) eyni növ kimi qəbul edirdilər. İndi isə onlar supernöv hesab edilir. Təsvir Mavi-boz qarışqayeyən 13,5–14,5 sm uzunluğunda və 16–18 qram (0,56–0,63 uns) çəkisindədir. Nominativ yarımnövün yetkin erkəkləri demək olar ki, tamamilə tünd boz rəngdədir. Onların skapulalar arasında gizli ağ ləkə var. Yetkin dişilərin üst hissəsi və boğazı erkəklərdən bir qədər açıq və qəhvəyi-boz rəngdədir. Onların qulaq örtükləri və boğazında incə ağ zolaqlar var. Qarın və yan tərəfləri tünd darçın-qırmızı rəngdədir. "T. s. intermedius" yarımnövü nominativdən daha tünd rəngdədir. Yayılması və yaşayış mühiti Nominativ yarımnöv daha geniş yayılmışdır. Braziliyanın qərbində Amazonun cənubunda və aşağı Jurua çayının qərbindən cənuba, yuxarı Purus çayına qədər, Perunun cənub-şərqində Junin departamentinin cənubunda və şimal-qərbi Boliviyada Cochabamba departamentinə qədər tapılır. "T. s. intermedius" yarımnövü Perunun mərkəzində Amazonun cənubunda və Huallaga çayının şərqindən cənuba, Juninə qədər tapılır. Bu növ "terra firme" və "várzea" həmişəyaşıl meşələrinin alt qatlarında və orta qatlarında yaşayır, xüsusilə bambuk və sarmaşıq dəstələri olan əraziləri üstün tutur. Əksər ərazilərdə 800 metr (2,600 fut) yüksəklikdə tapılır, lakin 1,200 metr (3,900 fut) yüksəklikdə də rast gəlinir. Hərəkət Mavi-boz qarışqayeyənin, bütün yayılma arealı boyunca il boyu yaşadığı güman edilir. Qidalanma Mavi-boz qarışqayeyənin qidası həşəratlar və digər buğumayaqlıları əhatə edir. Adətən tək, cüt və ya ailə qrupları halında, çox vaxt qarışıq növlü qidalanma dəstələrinin mərkəzi üzvü kimi yemək axtarır. Adətən yerdən 3–8 metr (10–30 fut) yüksəklikdə, bəzən isə 1,5 metr (5 fut) və 13 metr (40 fut) yüksəklikdə qidalanır. Ovlarını əsasən oturaq yerdən uçaraq havada, yarpaqlarda, gövdələrdə və sarmaşıqlarda tutur. Çoxalma Mavi-boz qarışqayeyən Peruda iyun və noyabr ayları arasında yuva qurur; digər ərazilərdə çoxalma mövsümü müəyyən edilməyib. Yuvası çürümüş yarpaqlar, kökçüklər və digər bitki liflərindən hazırlanmış dərin bir fincandır. Ölü yarpaqlar və ya tullantılar yığınına bənzəyir. Adətən kolda, cavan ağacda və ya sarmaşıq dəstəsində yerləşir. Yumurta sayı iki olur. Hər iki cinsin balaları qidalandırdığı müşahidə edilmişdir. İnkubasiya müddəti, balaların uçma vaxtı və valideyn qayğısının digər detalları məlum deyil. Səslər Mavi-boz qarışqayeyənin mahnısı "bir neçə çox yüksək, fitli notdan ibarət tələsik bir sıra, sonra uzun bir aşağıya doğru sürüşən cırıltıya qədər sürətlənir". Çağırışları arasında "adətən inilti ilə başlayan bir cırıltı", "ardıcıl olaraq verilən oxşar notlar", "aşağıya doğru sürüşən not" və "yumşaq çatlaq" var. Status "IUCN" mavi-boz qarışqayeyəni "Ən Az Narahatlıq Doğuran" kimi qiymətləndirib. Geniş yayılma arealına malikdir. Populyasiya ölçüsü məlum deyil və azalmaqda olduğu güman edilir. Heç bir təhlükə müəyyən edilməmişdir. Yayılma arealı boyunca kifayət qədər geniş yayılmışdır.


İstinadlar

Tarix : 15 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.