Mark Thomas Vande Hei (d. 10 noyabr 1966, Fols-Citi, Kaliforniya, ABŞ) — NASA astronavtı, mühəndis və fizika üzrə elmlər doktoru. O, iki kosmik missiyada iştirak edib və Beynəlxalq Kosmik Stansiyada (BKS) ümumi 523 gün keçirərək ABŞ-nin kosmosda ən uzun müddət qalan astronavtı olub. Vande Hei həmçinin kosmik tədqiqatlar və elmi təcrübələr sahəsində əhəmiyyətli töhfələr verib. Həyatı və təhsili Mark Vande Hei 10 noyabr 1966-cı ildə ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Fols-Citi şəhərində anadan olub. O, Stenford Universitetində fizika üzrə bakalavr dərəcəsini, Stenford Universitetində geofizika üzrə magistr dərəcəsini və Kolorado Universitetində fizika üzrə doktorluq dərəcəsini qazanıb. Vande Hei həmçinin ABŞ Ordusunda zabit kimi xidmət edib və İraqda xidmət göstərib. Kosmik karyerası Mark Vande Hei 2009-cu ildə NASA-nın astronavtlar korpusuna seçilib. O, iki kosmik missiyada iştirak edib: Soyuz MS-06 (2017) – Vande Hei, 12 sentyabr 2017-ci ildə Soyuz MS-06 kosmik gəmisi ilə BKS-ə uçdu. O, BKS-də 168 gün qaldı və bir sıra elmi təcrübələr apardı. Missiya zamanı o, kosmik stansiyanın təmir və quruculuq işlərində də iştirak etdi. Soyuz MS-18 (2021) – Vande Hei, 9 aprel 2021-ci ildə Soyuz MS-18 kosmik gəmisi ilə yenidən BKS-ə uçdu. Bu missiya zamanı o, kosmosda 355 gün qaldı və ABŞ-nin kosmosda ən uzun müddət qalan astronavtı oldu. Onun missiyası zamanı aparılan təcrübələr mikroqravitasiya, biologiya və materialşünaslıq sahələrində mühüm nəticələr verdi. Vande Hei kosmosda ümumi 523 gün keçirərək ABŞ-nin kosmosda ən uzun müddət qalan astronavtı oldu. O, həmçinin bir neçə fəza gəzintisi (EVA) həyata keçirib. Kosmosdan sonrakı fəaliyyəti Kosmik uçuşlardan sonra Mark Vande Hei NASA-da fəaliyyətini davam etdirir. O, gələcək kosmik missiyalar üçün astronavtların hazırlanmasında iştirak edir və kosmik təhlükəsizlik üzrə təlimlər təşkil edir. Vande Hei həmçinin kosmik təhsil və elmi təbliğat sahəsində fəal iştirak edir. Mükafatları və nailiyyətləri NASA-nın Fəxri Medalı. Kosmik tədqiqatlarda əvəzolunmaz töhfələri üçün tanınma. Kosmosda ən uzun müddət qalan ABŞ astronavtı kimi rekord. Şəxsi həyatı Mark Vande Hei ailəlidir və iki övladı var. O, həmçinin idmanla məşğul olmağı sevir və sağlam həyat tərzi keçirir.
https://www.nasa.gov/people/mark-t-vande-hei/
https://www.nasa.gov/humans-in-space/astronauts/mark-vande-hei/
https://en.wikipedia.org/wiki/Mark_T._Vande_Hei
https://kripalu.org/presenters-programs/presenters/mark-t-vande-hei
https://www.space.com/nasa-astronaut-mark-vande-hei-lands-earth-misses-wife
https://www.nbcnews.com/science/space/nasa-astronaut-mark-vande-hei-breaks-record-single-longest-us-spacefli-rcna20244
https://www.pbs.org/newshour/show/astronaut-mark-vande-hei-on-his-record-breaking-spaceflight-and-adjusting-to-life-on-earth
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
