Dülgər qarışqalar(Marangoz qarışqalar) - (Camponotus cinsi) dünyanın bir çox meşəlik bölgələrinə endemik olan iri qarışqalar. Davranış Onlar ağacın içərisində yuva qururlar, bu yuvalar mandibulaları və ya çənələri ilə oyduqları qalereyalardan ibarətdir. Üstünlük verdikləri material ölü və nəm ağacdır. Lakin termitlərdən fərqli olaraq, ağacı yemirlər, əvəzində yuvalarının xaricində mişar talaşına bənzər bir material atırlar. Bəzən dülgər qarışqalar ağacların müəyyən hissələrini oyurlar. Həmçinin taxta binalara və strukturlara tez-tez daxil olaraq geniş yayılmış problemlərə səbəb olurlar: onlar strukturlara zərərin əsas səbəbkarıdır. Bununla belə, ağacı oyma qabiliyyətləri meşə parçalanmasına kömək edir. Bu cins 1000-dən çox növü özündə birləşdirir. Onlar həmçinin yapışqan bitlərini bəsləyirlər. Bəsləmə zamanı qarışqalar yapışqan bitlərini yırtıcılardan (adətən digər həşəratlardan) qoruyur, yapışqan bitləri isə şəkərli bir maye olan bal şirəsi ifraz edir, qarışqalar bu mayeni antennaları ilə yapışqan bitlərini sığallayaraq əldə edirlər. Təsvir Dülgər qarışqalar ümumiyyətlə iri qarışqalardır: kiçik növlərdə işçilərin uzunluğu 4–7 mm, iri növlərdə isə 7–13 mm-dir. Kraliçalar 9–20 mm, erkəklər isə 5–13 mm uzunluğundadır. Antennaların əsasları klipeal sərhəddən antennal skapın maksimum diametri qədər məsafə ilə ayrılır. Profildə mesosoma adətən pronotumdan propodeuma qədər davamlı bir əyri əmələ gətirir. Yaşayış yeri Dülgər qarışqaları həm açıq havada, həm də qapalı məkanda nəm, çürümüş və ya boş ağacda yaşayır, ən çox meşə mühitində rast gəlinir. Onlar yuvaların müxtəlif hissələri arasında hərəkət üçün keçid yolları təmin etmək üçün ağac liflərinə "qalereyalar" açırlar. Evin müəyyən hissələri, məsələn, pəncərələrin ətrafı və altı, dam kornişləri, taxta meydançalar və eyvanlar, rütubətə daha çox məruz qaldığı üçün dülgər qarışqaları tərəfindən daha çox zədələnir. Dülgər qarışqaları geniş yeraltı tunel sistemləri qurmaqla məşhurdur. Bu sistemlər tez-tez bəzi qida mənbələrinə, məsələn, yapışqan biti koloniyalarına qədər uzanır, burada qarışqalar bal şirəsini çıxarır və onunla qidalanır. Bu tunel sistemləri tez-tez ağaclarda da mövcuddur. Koloniyalar adətən mərkəzi bir "ana" koloniya və onu əhatə edən kiçik peyk koloniyalardan ibarətdir.
https://www.si.edu/spotlight/buginfo/carpenter-ants
https://ohioline.osu.edu/factsheet/HYG-2063
https://extension.umn.edu/insects-infest-homes/carpenter-ants
https://www.nps.gov/articles/carpenter-ant.htm
https://www.pestworld.org/pest-guide/ants/carpenter-ants/
https://entomology.ca.uky.edu/ef603
https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-to-know-about-carpenter-ants
https://www.canada.ca/en/health-canada/services/pest-control-tips/carpenter-ants.html
https://ipm.ucanr.edu/PMG/PESTNOTES/pn7416.html?src=302-www&fr=4394
https://en.wikipedia.org/wiki/Carpenter_ant
Tarix : 11 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
