Magersfonteyn döyüşü - 1899-cu ildə Boerlər müharibəsinin başlanğıcında baş verən və Cənubi Afrikada Britaniya imperiyasına qarşı mübarizə aparan Burenlər üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən döyüş. Bu döyüş, Britaniya ordusunun müharibə başlayandan sonra yaşadığı böyük məğlubiyyətlərdən biridir və müharibənin əvvəlində Burens (həmçinin "Boer" olaraq da bilinirlər) üzərində ciddi bir üstünlük qurulmasına səbəb olmuşdur. Döyüşün konteksti Boerlər müharibəsi (1899-1902) Böyük Britaniya ilə Cənubi Afrika'nın bu bölgələrində yaşayan Boerlər (hollandiya əsilli Cənubi Afrika kəndliləri) arasında baş vermişdir. Bu müharibə əsasən Britaniyanın Cənubi Afrika'dakı koloniyalarını genişləndirmək istəyi ilə başlamışdı. Burenslər, öz müstəqil dövlətlərini (Transvaal və Oranj Fre Dövlətləri) qurmuş və Britaniya ilə mübarizə aparırdılar. Döyüşün ətrafında hadisələr Magersfonteyn döyüşü, Britaniya ordusunun Transvaalın şimalında yerləşən Burenslərə qarşı hücuma keçməsi ilə başladı. Britaniyanın məqsədi Burenslərin mövqelərini zəbt edərək onlara qarşı hərbi üstünlük əldə etmək idi. Britaniya ordusunun komandiri olan general sir Charles Warren, 11 dekabr 1899-cu il tarixində Magersfonteyn vadisində hücum etməyi planlaşdırdı. Burenlər, döyüşün keçirilməsinə hazırlıqlı idilər və çox yaxşı mövqelər tutmuşdular. Burenslər, sıx dağlıq ərazidə, kollar və daşlar arasında gizlənərək hücumlarını başlatmağa hazır idilər. Britaniya ordusunun planı, birbaşa hücumla Burenslərin mövqelərini ələ keçirmək idi, amma Burenlər bu hücumu çox gözəl şəkildə qarşılayıb əks hücuma keçdilər. Döyüşün gedişatı Döyüş Britaniya ordusunun hücumu ilə başladı. Britaniya qoşunları, döyüşün gedişində açıq sahədə irəliləməyə çalışarkən Burenslər, yüksək və strateji mövqelərdən açdıqları atəşlə Britaniya əsgərlərini sıxışdırdılar. Burenlər çox yaxşı gizlənmiş və mövqelərini yaxşı təşkil etmişdilər, bu da Britaniya ordusunun irəliləməsini çətinləşdirirdi. Britaniya qoşunları artilleriya və piyadalarla hücum etməyə çalışsalar da, Burenslər onları yüksək keyfiyyətli tüfənglər və yaxşı atış mövqelərindən mükəmməl şəkildə vururdular. Döyüşün ən kritik anlarından biri, Britaniya qoşunlarının çox sayda itki verməsiydi. Britaniya qoşunları, Burenslərin sürətli və dəqiq atışlarına qarşı müdafiəsiz qaldılar. Burenlər, Britaniya qoşunlarını geri çəkilməyə məcbur edərək döyüşü qazanmağa nail oldular. Britaniya ordusunun yüksək itkiləri və döyüşün məğlubiyyəti, onların strateji planlarının yenidən qiymətləndirilməsinə səbəb oldu. Nəticə Magersfonteyn döyüşü Britaniya ordusu üçün ağır bir məğlubiyyətlə nəticələndi. Britaniya qoşunları əksər zaman döyüşü davam etdirməkdə çətinlik çəkdilər və yüksək itkilər verdilər. Burenlər isə döyüşdə öz taktiki bacarıqlarını nümayiş etdirdilər və bu döyüş onların mübarizələrində mühüm bir zəfər oldu.

İstinadlar

https://www.angloboerwar.com/books/37-davitt-boer-fight-for-freedom/849-davitt-chapter-xix-battle-of-magersfontein

https://www.jstor.org/stable/44221725

https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803100125523?p=emailAWrkU9cSzqNKY&d=/10.1093/oi/authority.20110803100125523

https://www.jstor.org/stable/26452640

https://www.kimberleycity.co.za/the-battle-of-magersfontein/

https://museumsnc.co.za/new_site/satellites/magersfontein-battlefield-museum/

https://www.britishbattles.com/great-boer-war/battle-of-magersfontein/

https://warfarehistorynetwork.com/article/black-day-at-magersfontein/

Tarix : 13 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.