Lübek Müqəddəs Məryəm kilsəsi (rəsmi adı: St Marien zu Lübeck) - Almaniyanın Lübek şəhərinin mərkəzində yerləşən orta əsr bazilikası. 1265-1352-ci illər arasında inşa edilən kilsə, Lübekin köhnə şəhər adasının ən yüksək nöqtəsində, Trave çayındakı anbarlardan kilsəyə qədər uzanan Hanza tacirlərinin məhəlləsində yerləşir. Lübek vətəndaşlarının və şəhər şurasının əsas parish kilsəsi olaraq, kilsə şəhər meriyası və bazar yaxınlığında tikilmişdir. Kilsə, yan şapelləri, ambulatori və transept qolları kimi vestibülləri olan üç nefli bir bazilika kimi inşa edilmişdir. Qərb fasadı monumental iki qülləyə malikdir. Qüllələrin hündürlüyü, hava bayraqları daxil olmaqla, müvafiq olaraq 124.95 metr (409.9 fut) və 124.75 metr (409.3 fut) təşkil edir. Dünyanın ən hündür kərpic tağlı tavanına malikdir, mərkəzi nefin hündürlüyü 38.5 metr (126 fut) təşkil edir. Müqəddəs Məryəm Kilsəsi şimali Alman kərpic Qotikasını təmsil edir və Baltik regionunda təxminən 70 digər kilsə üçün standart təyin etmişdir, bu da onu memarlıq baxımından böyük əhəmiyyət daşıyan bir tikili edir. Kilsə, "kərpic Qotikasının ana kilsəsi" kimi tanınır və Baltik dənizi regionunda kilsə tikintisinin əsas əsərlərindən biri hesab olunur. Memarlıq əhəmiyyəti və Hanza Liqasının orta əsr təsirinin sübutu (Lübek onun de-fakto paytaxtı idi) səbəbindən, 1987-ci ildə Müqəddəs Məryəm Kilsəsi Lübek Şəhər Mərkəzi ilə birlikdə UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir.[1] Müqəddəs Məryəm Kilsəsi Şimali Almaniyanın Evangelist Lüteran Kilsəsinin bir hissəsidir. Tarix 1160-cı ildə Şir Henrix Oldenburg yepiskopluğunu Lübekə köçürdü və köhnə şəhər adasının cənubunda bir kafedral kapitulu təsis etdi. 1160-cı ildən sonra Müqəddəs Məryəm Kilsəsinin yerində şəhərin mərkəzində taxta bir kilsə tikildi, bu kilsə ilk dəfə 1170-ci ildə Müqəddəs Pyotr Kilsəsi ilə birlikdə bazar kilsəsi kimi qeyd edildi. 12-ci əsrin sonunda bu kilsə, 13-cü əsrin ortalarına qədər mövcud olan Roman üslublu bir kərpic kilsə ilə əvəz edildi. Bu ikinci Müqəddəs Məryəm Kilsəsinin təchizatından olan Roman heykəlləri indi Müqəddəs Annen Muzeyində nümayiş etdirilir. Təxminən 1200-cü ilə aid nefin altıncı sütun cütü (qərbdən) bu günkü Yüksək Qotika tikilisində Roman Müqəddəs Məryəm Kilsəsinin qalığı kimi görülə bilər. Üç nefli bazilikanın dizaynı Fransa (Reims) və Flandriyadakı Qotika kafedralları əsasında hazırlanmışdır ki, onlar da təbii daşdan tikilmişdir. Müqəddəs Məryəm Kilsəsi, kilsə kərpic Qotikasının təcəssümüdür və Baltik regionunda bir çox kilsə üçün standart təyin etmişdir, məsələn, Ştralzundakı Müqəddəs Nikolay Kilsəsi və Vizmarkdakı Müqəddəs Nikolay Kilsəsi. Daha əvvəl heç kim bu qədər hündür və tağlı tavanı olan bir kərpic kilsə tikməmişdi. Tağın yan təzyiqi dayaqlarla qarşılanır və bu da böyük hündürlüyə imkan yaradır. Lübek şəhər şurasının belə iddialı bir işə başlamaq motivasiyası Lübek yepiskopluğu ilə olan kəskin münasibət idi. Kilsə, Lübek Şəhər Meriyası və bazar yaxınlığında tikilmişdir və Şir Henrix tərəfindən təsis edilmiş yepiskopun kilsəsi olan yaxınlıqdakı Roman Lübek Kafedralını kölgədə qoyurdu. Bu, 1226-cı ildə imperatora birbaşa tabe olan azad imperiya şəhəri (Reichsfreiheit) statusu verilən şəhərin Hanza tacirlərinin və dünyəvi hakimiyyətlərin azadlıq arzusunun simvolu idi. Eyni zamanda, təxminən eyni dövrdə (1356) formalaşan Hanza Liqasının digər şəhərləri ilə əlaqədə şəhərin üstünlüyünü vurğulamaq üçün nəzərdə tutulmuşdu. 1310-cu ildə cənub qülləsinin şərqində Günahlardan Əfv Kapellası (Briefkapelle) əlavə edildi. Bu, həm vestibül, həm də şapel idi və portalı ilə kilsənin bazardan ikinci əsas girişi idi. Yəqin ki, əvvəlcə Müqəddəs Annaya həsr edilmiş bu şapel, Reformasiya dövründə, ödənişli katiblər oraya köçdükdə indiki adını aldı. Uzunluğu 12 metr (39 fut), dərinliyi 8 metr (26 fut) və hündürlüyü 2 metr (7 fut) olan şapel, ulduz formalı tağlı tavana malikdir və Yüksək Qotika memarlığının şah əsəri hesab olunur. Tez-tez İngilis Qotika Kafedral Memarlığı və Malbork qəsrinin kapitul zalı ilə müqayisə edilir. Bu gün Günahlardan Əfv Kapellası qış aylarında icma üçün kilsə kimi xidmət edir, yanvardan marta qədər ibadətlər keçirilir.
https://www.visit-luebeck.com/poi/st-mary
https://www.eurob.org/item/luebeck_st-marys-church/?lang=en
https://www.st-marien-luebeck.de/en/discover
https://luebeck-zwischenzeilen.de/en/7-highlights-from-st-marien/
https://finallylost.com/st-marys-church-and-the-churches-of-lubeck/
https://www.britannica.com/place/Marienkirche-church-Lubeck-Germany
https://religiana.com/marienkirche-lubeck
https://www.historyhit.com/locations/marienkirche/
Tarix : 13 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
