Livno Döyüşü - 1942-ci ildə İkinci Dünya Müharibəsi zamanı, Livno şəhərində baş vermiş mühüm bir döyüş. Bu döyüş, İtaliya ordusunun, Hırvatistan Krallığının İtalyanlar tərəfindən işğal edilən hissəsindəki partizanlara qarşı həyata keçirdiyi əməliyyatın bir hissəsidir. Livno, o dövrdə Hırvatistan Krallığının tərkibində olan və İtaliya tərəfindən işğal edilmiş ərazidə yerləşirdi və burada partizan hərəkatları aktiv şəkildə fəaliyyət göstərirdi. Müharibənin arxa planı İkinci Dünya Müharibəsinin başlanğıcında, Yunanıstan Krallığı, Almaniya və İtaliyanın işğalına məruz qalmışdı. 1941-ci ildə İtaliya, Yuqoslaviyanın qərbində yerləşən əraziləri işğal edərək Hırvatistan Krallığını qurmuşdu. Ancaq bu işğal yerli əhali və partizanlar tərəfindən ciddi müqavimətlə qarşılanmışdı. Partizanlar, kommunist yönümlü hərəkatlar tərəfindən təşkil edilirdi, lakin digər millətçi qruplar da bu müqavimətə qoşulmuşdu. Livnonun strateji əhəmiyyəti Livno, indiki Bosniya və Hersoqovinada, Hırvatistanın sərhədində yerləşən bir şəhərdir. Coğrafi baxımdan, bu bölgə dağlıq ərazisi ilə İtaliya ordusuna çətinliklər yaradırdı və partizanlar üçün mükəmməl bir gizlənmə yeri idi. Partizanlar, şəhərin ətrafındakı meşələrdə və dağlarda yerləşərək, İtalyan işğalına qarşı mübarizə aparırdılar. Döyüşün başlanması 1942-ci ildə, İtaliya, Yuqoslaviyadakı işğalına qarşı davam edən partizan müqavimətini məğlub etmək üçün böyük bir əməliyyat həyata keçirməyə qərar verdi. Livno və ətrafında partizanlar, yerli əhalinin dəstəyi ilə müxtəlif sabotajlar həyata keçirərək İtalyanlara qarşı mübarizə aparırdılar. Bu, İtaliyanın Livnoyu və onun ətrafını nəzarət altına almağa çalışması ilə nəticələndi. Döyüşün gedişi İtaliya ordusu, partizanları məğlub etmək üçün Livnoya qarşı hava hücumları və topçuluq atəşləri ilə hücum etməyə başladı. Partizanlar isə dağlıq ərazini istifadə edərək, İtalyan ordusuna müqavimət göstərdilər. Döyüş bir neçə həftə davam etdi və şəhərin ətrafında çoxlu itkilər oldu. Livno şəhəri və ətrafındakı kəndlər böyük zərərlər gördü. Nəticələr Sonunda, İtaliya ordusu Livnoyu işğal etdi, amma bu qələbə uzun müddətli olmadı. Partizanlar tezliklə bərpa olundu və bölgədəki müqavimət güclənməyə davam etdi. Livno döyüşü, İtalyanların Livno və ətrafını nəzarət altına almalarına baxmayaraq, partizan hərəkatının güclənməsi və genişlənməsi ilə nəticələndi. Yerli təzyiqin artan gücü Livno döyüşü, partizanların bölgədəki müqavimətini artırdı. 1943-cü ildə İtaliya savaşdan çıxaraq Yugoslaviyadakı nəzarətini itirməyə başlayınca, partizanlar daha da gücləndi. Josip Broz Tito rəhbərliyindəki partizan hərəkatı, bölgədəki yerli xalqın böyük dəstəyi ilə güclənərək daha böyük bir müqavimət təşkil etdi və müharibənin sonlarına doğru böyük bir hərəkat halını aldı. Tarixi əhəmiyyəti Livno döyüşü, İtaliyanın Yuqoslaviyadakı işğalını gücləndirməyə çalışmasına baxmayaraq, partizan hərəkatının artan təsirini göstərdi. Bu döyüş, həm də yerli xalqın etnik fərqləri bir kənara qoyaraq ümumi bir müqavimət göstərdiyini simvolizə edirdi. Livno döyüşü, müharibə boyu İtalyanların böyük uğurlar qazansa da, sonradan bölgədəki partizan hərəkatının artacağına dair bir işarə oldu. Partizanlar, Livno və digər bölgələrdə gücləndikcə, İtaliya işğalını sona çatdırmağa doğru irəlilədilər.
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Battle_of_Livno_(1942)
https://www.wikidata.org/wiki/Q11044592
https://hrcak.srce.hr/clanak/381400
https://www.johnbills.com/dispatches/livno-history
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
