Livius Andronicus — Roma ədəbiyyatının ilk böyük yazıçılarından biri və Roma teatrının əsasını qoyan şəxsiyyətlərdən biridir. O, Yunanıstan ədəbiyyatını Roma mədəniyyətinə gətirən ilk şəxs olaraq tanınır və xüsusilə tərcümə etdiyi əsərlərlə və ilk dəfə Roma teatrını yaradaraq tanıtdığı dramaturgiya ilə məşhurdur. Həyatı və karyerası Livius Andronicus Yunanıstanın Tarentum şəhərində doğulmuşdur və çox gənc yaşda Roma ilə əlaqəli olmuşdur. O, Roma işğalından sonra əsir kimi gətirilmiş və sonradan azad edilərək Roma şəhərində yaşamağa başlamışdır. Bu dövrdə, Livius Andronicus, Roma cəmiyyətinə daxil olmuş və burada fəlsəfi, ədəbi və teatral işlərə başlayaraq məşhurlaşmışdır. İlk olaraq Yunan dilindəki əsərləri Roma dilinə tərcümə etmişdir. Onun əhəmiyyətli əsəri, Yunan dramalarının Roma kontekstinə uyğunlaşdırılması və Roma teatrının təşəkkül tapması ilə bağlıdır. Əsas əsərləri 1. "Odisea" (təxminən 240-cı illər e.ə.) Livius Andronicus, Homerin "Odisea" əsərini Roma dilinə tərcümə edərək, bu dövrün ən əhəmiyyətli ədəbi işlərindən birini ortaya qoymuşdur. Bu tərcümə, Roma ədəbiyyatının ilk böyük tərcüməsi olaraq qəbul edilir və Roma dramaturgiyasının inkişafına böyük təsir göstərmişdir. 2. "Tərbiyəçi" ("The Teacher") Bu əsər, Roma cəmiyyətində təhsil və etik dəyərləri araşdırır. Tədris üsulları və mütəfəkkir yanaşmalarına dair yazılmış bir pyesdir. Üslubu və mövzuları Yunan ədəbiyyatının Roma dilinə adaptasiyası: Livius Andronicus, Yunan klassiklərini Roma dünyasına uyğunlaşdırmaq və Roma teatrını yaratmaqda mühüm rol oynamışdır. İnsanın mənəvi və sosial məsuliyyəti mövzularını işləyən bir yazıçı olaraq tanınırdı. Roma cəmiyyətinin inkişafını və təhsilini araşdırmaq üçün şəxsi və ictimai həyatın vacib məsələlərini vurğulamışdır. Roma teatrına təsiri Livius Andronicusun Roma teatrına təsiri çox böyük olmuşdur. Roma teatrı, əvvəllər yalnız dini mərasimlər üçün istifadə edilirdi, amma Livius Andronicusun dramaları və tərcümələri ilə teatrda yeni dövr başlanmışdır. Onun dramaları, Yunanların ənənələrini Roma dilinə uyğunlaşdıraraq, yeni bir teatr növü yaratmışdır. Son illəri və mirası Livius Andronicus təxminən 204-cü illərdə vəfat etmişdir. O, Roma ədəbiyyatında və teatrında əsaslı dəyişikliklər yaratmış və bu sahələrdəki gələcək inkişaflar üçün bünövrə qoymuşdur. Onun əsərləri, xüsusən də "Odisea" tərcüməsi, Roma ədəbiyyatının ilk dövrlərindəki tərcüməçilik fəaliyyətinin zirvəsi olaraq qəbul edilir. Roma teatrının təməlini qoymuş bir şəxsiyyət olaraq, Livius Andronicus, klassik Roma ədəbiyyatında çox böyük bir iz buraxmışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Livius_Andronicus
https://www.britannica.com/biography/Lucius-Livius-Andronicus
https://tr.wikipedia.org/wiki/Livius_Andronicus
https://research-portal.st-andrews.ac.uk/en/publications/c78dd204-d970-4789-8b42-380af94abb58
https://www.loebclassics.com/view/livius_andronicus-testimonia/2022/pb_LCL314.9.xml
https://www.jstor.org/stable/636780
https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783110716023-002/html?srsltid=AfmBOoqFRu14nyHhOG5ucC4NLMWziBjfl82RYvewqmdH4T-6pWht2-JP
Tarix : 16 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
