Levis Roberts Binford (21 noyabr 1930 – 28 aprel 2011) - Amerikalı arxeoloq və prosesual arxeologiyanın inkişafındakı işləri ilə tanınan alim. "Prosesual arxeologiyanın atası" olaraq tanınan Binford-un ideyaları, sahəni yalnız təsvirçi tədqiqatlardan daha elmi, hipotetik yanaşmalara doğru inqilab edərək inkişaf etdirmişdir. Erkən həyat və təhsil Binford Amerikada doğulmuşdur və gənc yaşlarından arxeologiyaya maraq göstərmişdir. O, Şimali Texas Universitetində bakalavr təhsili almış və sonra Mchigan Universitetində antropologiya üzrə doktorluq dərəcəsi əldə etmişdir. Arxeologiyaya töhfələr Binfordun ən məşhur töhfəsi prosesual arxeologiyanın, digər adı ilə Yeni Arxeologiyanın inkişafına olan töhfəsidir. Bu hərəkat arxeologiyaya elmi metodu tətbiq etməyə çalışmış və keçmiş insan davranışlarını başa düşmək üçün nəzəriyyə və hipotezlərdən istifadə etməyə üstünlük vermişdir. Sadəcə olaraq əşyaların və ya məskənlərin təsvir edilməsindən daha çox, keçmiş davranışları anlamağa yönəlmişdir. Binfordun əsas töhfələrindən biri, qədim alətlərin funksional aspektlərinə diqqət yetirməsidir. O, alətlərin necə hazırlandığı, istifadə edildiyi və atıldığı haqqında araşdırmaların, keçmiş insan davranışlarını, sosial strukturları və qədim cəmiyyətlərin mühit şəraitini anlamada vacib məlumatlar verəcəyini irəli sürmüşdür. Binfordun nəzəri arxeologiya sahəsindəki işləri insanın ətraf mühitə necə uyğunlaşdığını, sosial təşkilatın necə inkişaf etdiyini və texnologiyanın təkamülünü izah edən ətraflı tədqiqatları əhatə edir. Həmçinin, etnoqrafik analojiya barədəki işləri ilə tanınır. Binford, müasir ovçu-toplayıcı cəmiyyətlərini istifadə edərək, qədim cəmiyyətlərin arxeoloji məlumatlarını şərh etməyə çalışmışdır. İrsi Binfordun ideyaları arxeoloqların işə yanaşma tərzini dramatik şəkildə dəyişdirmişdir. O, elmi metodlara və nəzəriyyələrə üstünlük verərək, gələcək nəsil arxeoloqların daha analitik və sistematik yanaşmalar qəbul etməsinə imkan yaratmışdır. Onun baxışları bəzən mübahisəli olmuş və hər kəs tərəfindən qəbul edilməmiş olsa da, onun sahəyə olan təsiri danılmazdır. Binford ciddi və obyektiv tədqiqatların tərəfdarı olmuş və öz sahəsində böyük töhfələr vermişdir.
https://www.britannica.com/biography/Lewis-R-Binford
https://www.americanscientist.org/article/the-legacy-of-lewis-binford
https://www.science.org/doi/10.1126/science.1207836
https://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780199766567/obo-9780199766567-0102.xml
https://www.nasonline.org/wp-content/uploads/2024/09/Binford-Lewis.pdf
https://www.theguardian.com/science/2011/may/17/lewis-binford-obituary
https://en.wikipedia.org/wiki/Lewis_Binford
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
