Konrad Emil Bloch (1912-2000) - Alman əsilli ABŞ-lı kimyaçı və biokimyaçı. O, xüsusilə lipidlər, xüsusən də yağ turşuları və onların biosintezi ilə bağlı apardığı tədqiqatlarla tanınır. Bloch, həyatın kimyəvi əsaslarını başa düşməkdə və bioloji proseslərin tənzimlənməsi sahəsindəki mühüm töhfələri ilə tanınır. Onun işləri, həmçinin lipidlərin, hormonların və vitaminlərin biosintezini başa düşməyimizə böyük təsir göstərmişdir. 1964-cü ildə Nobel Kimya Mükafatı ilə təltif edilmişdir. Həyatı və təhsili Konrad Bloch 1912-ci ildə Almaniyada, o dövrün Berlində dünyaya gəlib. O, Berlin Universitetində kimya üzrə təhsil alıb və burada yüksək nəticələrlə məzun olmuşdur. Bloch, sonradan ABŞ-a köçərək, orada tədqiqatlarını davam etdirmiş və Yale Universitetində təhsilini davam etdirmişdir. 1940-cı illərdə Amerika Birləşmiş Ştatlarında təhsilini davam etdirərkən, onun elm sahəsindəki uğurları və kəşfləri daha da genişləndi. Elmi karyerası və töhfələri Konrad Bloch-in elmi fəaliyyətinin mərkəzində lipidlərin biosintezi, xüsusən də yağ turşuları ilə bağlı tədqiqatlar dayanır. O, bu sahədəki bir çox fundamental məsələləri həll etmiş və lipidlərin bioloji əhəmiyyətini başa düşmək üçün möhkəm bir təməl qoymuşdur. Yağ turşuları və onların biosintezi Bloch-in ən tanınmış kəşfi, yağ turşularının biosintezi ilə bağlıdır. O, bu turşuların sintezinin necə baş verdiyini, hansı kimyəvi reaksiyalar vasitəsilə həyata keçdiyini və orqanizmdə necə təşkil olunduğunu başa düşmək üçün çox sayda tədqiqat aparmışdır. Onun bu tədqiqatları, hüceyrələrin enerji ehtiyatlarını saxladığı və lipidlərin orqanizmdəki metabolik fəaliyyətləri tənzimləməkdəki rolunu başa düşməyimizə kömək etmişdir. O, həmçinin, orqanizmin lipidləri necə metabolizə etdiyini və onların hüceyrə funksiyalarına necə təsir etdiyini ortaya qoymuşdur. Kolesterol biosintezi Bloch, kolesterol biosintezinin necə həyata keçdiyini öyrənmiş və bu sahədə mühüm tapıntılar əldə etmişdir. Onun apardığı tədqiqatlar nəticəsində, o dövrün ən vacib tibb məsələlərindən biri olan kolesterolun orqanizmə təsiri və ateroskleroz xəstəliyinin inkişafı haqqında yeni məlumatlar ortaya çıxdı. Bloch-in tədqiqatları, kolesterol metabolizminin və onun qan damarlarında necə yığıldığını başa düşməkdə əhəmiyyətli bir addım olmuşdur. Vitaminlər və hormonlar Konrad Bloch, həmçinin vitaminlərin və hormonların biosintezi ilə bağlı tədqiqatlar aparmışdır. O, müəyyən edilib ki, müəyyən yağ turşuları və lipidlər, orqanizmdə bir çox mühüm funksiyanı tənzimləyən hormonların və vitaminlərin istehsalında əsas komponentlərdir. Bloch-in bu tədqiqatları, hormonların və vitaminlərin fəaliyyətini başa düşmək üçün zəngin bir baza yaratmışdır. Nobel mükafatı və elmi tanınma 1964-cü ildə Konrad Bloch, digər alimlərdən, şübhəsiz, həmçinin biokimyaçı Feodor Lynen ilə birlikdə Nobel Kimya Mükafatı ilə təltif edilmişdir. Mükafat, lipidlərin və yağa bağlı bir çox kimyəvi proseslərin araşdırılması sahəsindəki işlərinə görə verilmişdir. Bloch-in tədqiqatları, kimya və tibb sahələrində yeniliklərə səbəb olmuş və müasir biokimyanın inkişafında mühüm rol oynamışdır. Mükafatlar və tanınma Bloch, Nobel mükafatından əlavə, bir çox prestijli mükafatlar və tanınmalar əldə etmişdir. Onun elmi işləri, müasir biokimya və lipidlərin biosintezini başa düşməkdə əvəzsiz töhfələr vermişdir. O, həmçinin müxtəlif beynəlxalq elmi cəmiyyətlərin üzvü olmuş və dünyaca məşhur elmi nəşrlərdə məqalələri dərc edilmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Konrad_Emil_Bloch
https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1964/bloch/biographical/
https://www.britannica.com/biography/Konrad-Bloch
https://siarchives.si.edu/collections/siris_arc_290340
https://news.harvard.edu/gazette/story/2000/10/konrad-bloch-nobel-winner-dies-at-88/
https://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(11)64537-0/fulltext
https://www.jewishvirtuallibrary.org/konrad-bloch
Tarix : 2 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
