Kolett ilanı (Pseudechis colletti) - Həmçinin Kolett qara ilanı, Kolett kobrası və ya Daun pələng ilanı kimi tanınan, Elapidae fəsiləsinə aid zəhərli bir ilan növü. Bu növ Avstraliyaya məxsusdur. Taksonomiya Kolett ilanı, Pseudechis cinsinə daxil olan və ümumiyyətlə "qara ilanlar" kimi tanınan bir neçə növdən biridir. Mitoxondrial DNT tədqiqatları göstərir ki, bu növ ən yaxından mavi-qarınlı qara ilan (P. guttatus) ilə qohumdur, ondan sonra isə Papua qara ilanı (P. papuanus) gəlir. Belçika əsilli britaniyalı zooloq George Albert Boulenger 1902-ci ildə bu növü P. colletti kimi təsvir etmiş və onu norveçli zooloq Robert Kolettin şərəfinə adlandırmışdır. Kolett tərəfindən toplanmış cavan bir ilanın pulcuq naxışının Papua qara ilanından fərqli olduğunu qeyd etmişdir. Təsvir Qara ilanlar cinsinin ən rəngli nümayəndəsi olan Kolett ilanının üst hissəsi tünd qəhvəyi və ya qara rəngdədir, üzərində qırmızı və ya krem rəngli zolaqlar və yan tərəfləri açıq sarı və ya narıncı rəngdədir. Düzensiz zolaqlar adətən xaç şəklindədir və ümumiyyətlə narıncı-qırmızı rəngdədir. Qarın hissəsi adətən zolaqlarla eyni rəngdədir, lakin müxtəlif ləkələrə və ya rəng dəyişikliklərinə malik ola bilər. Cavan fərdlər adətən yetkinlərlə eyni rəngdədir, lakin daha parlaq çalarlara və daha yüksək kontrasta malikdir. Fiziki quruluşuna görə qırmızı-qarınlı qara ilana bənzəyir, lakin görünüşünə görə fərqlidir. Kolett ilanının ümumi uzunluğu (quyruq daxil olmaqla) adətən 1,8–2,2 metr arasında dəyişir. Erkəklər 2,6 metr, dişilər isə 2,1 metr uzunluğa çata bilər. Doğulduqda isə ümumi uzunluğu təxminən 30 sm olur. Zəhər Əvvəllər insanlar üçün yalnız orta dərəcədə zəhərli hesab edilsə də, Kolett ilanının indi ağır zəhərlənməyə səbəb olduğu məlumdur. Zəhərlənmə halları rabdomioliz və kəskin böyrək zədələnməsi ilə nəticələnə bilər. Zəhərin toksikliyi və simptomları mulqa ilanının (P. australis) zəhərinə bənzəyir. İlkin simptomlara ürəkbulanma, qusma, qarın ağrısı, ishal və baş ağrısı daxildir. Zəhərlənmə zamanı qanın laxtalanması pozulur və 24 saat ərzində maye əvəzetmə və qara ilan antivenomu tətbiq edilmədikdə rabdomioliz və kəskin böyrək zədələnməsi riski yaranır. Buna baxmayaraq, cəlbedici naxışları onu əsirlikdə populyar bir ilan edir. Kolett ilanının zəhəri Papua qara ilanı və mulqa ilanının zəhərinə bənzəyir. Zəhər sitotoksikdir və hemolitik fəaliyyətə malikdir. Zəhərdə neyrotoksinlər də ola bilər. P. colletti bir dişləmədə təxminən 30 miliqram zəhər ifraz edir. Bu növ dünyanın on doqduzuncu ən zəhərli ilanıdır. Yayılması Kolett ilanı Kvinslandın mərkəzi qərb hissəsində tapılır və gündüz fəaldır. Əsasən Kvinslandın qərbində və şimaldan cənuba doğru yayılmışdır. Quru və səhra bölgələrdə və ya düzənliklərdə yaşayır. Qidalanma Kolett ilanının əsas qidası suda-quruda yaşayanlar, sürünənlər və kiçik məməlilərdən ibarətdir. Yerli gekkolara, məsələn, şübhəli dtellaya təhlükə yaradır. Kolett ilanında kannibalizm də müşahidə edilir. Çoxalma Cütləşməsi avqustun əvvəlindən oktyabrın sonuna qədər baş verir. Kolett ilanı yumurta qoyur və bir dəfəyə 20-ə qədər yumurta qoya bilər. Əsirlikdə çoxalma uğurlu nəticələr verir.
https://a-z-animals.com/animals/colletts-snake/
https://www.researchgate.net/figure/An-adult-Colletts-snake-Pseudechis-colletti-This-is-the-specimen-involved-in-case_fig1_7339965
https://www.reptiletalk.net/colletts-snake/
https://reptiles.fandom.com/wiki/Collett%27s_Snake
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0041010108004340
https://www.theanimalfacts.com/reptiles/colletts-snake/
http://www.venomousreptiles.org/articles/44
https://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Pseudechis&species=colletti
Tarix : 7 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
