Katinqa tutuquşusu (Eupsittula cactorum) - Həmçinin "kaktus tutuquşusu" və ya quşçuluqda "kaktus konuru" adlan, "Psittacidae" fəsiləsinin "Arinae" yarımfəsiləsinə aid bir quş növü. Taksonomiya və sistematika Katinqa tutuquşusunun iki yarımnövü var: nominat yarımnöv "E. c. cactorum" (Kuhl, 1820) və "E. c. caixana" (Spix, 1824). Katinqa tutuquşusu və "qəhvəyiboğaz tutuquşu" (E. pertinax) bir növ cütü təşkil edir. Təsvir Katinqa tutuquşusunun uzunluğu təxminən 25 sm-dir. Erkək və dişi fərdlər eyni görünüşə malikdir. Nominat yarımnövün yetkin fərdlərinin alın hissəsi, yanaqları, boğazı, boynun yanları və sinəsi açıq qəhvəyi rəngdədir. Gözləri ətrafında çılpaq, ağ rəngli dəri var. Qarın və arxa hissəsi sarı-narıncı rəngdədir. Ənsə, qulaq örtükləri, üst hissələri və quyruğu yaşıldır. Qanadları əsasən yaşıldır, uçuş lələkləri isə mavi rəngdədir. Cavan fərdlər yetkinlərə bənzəyir, lakin tamamilə yaşıl tacı və daha solğun alt hissələri var. "E. c. caixana" yarımnövü nominat yarımnöv ilə eyni lələk naxışına malikdir, lakin ümumilikdə daha açıq rənglidir. Yayılması və yaşayış mühiti "E. c. caixana" yarımnövü iki yarımnövdən daha şimalda yayılmışdır. Braziliyanın şimal-şərqində, Maranhao ştatından şərqdə Atlantik okeanına qədər və cənubda şimal-qərbi Bahia ştatına qədər rast gəlinir. Nominat yarımnöv isə Braziliyanın şərq-mərkəzində, San Fransisko çayının cənubunda, Bahia və Minas Gerais ştatlarında yayılmışdır. Növ əsasən təbii və ikinci dərəcəli Kaatinga bitki örtüyündə, tikanlı bitkilər, kollar və sukkulentlərlə zəngin quru mənzərələrdə yaşayır. Həmçinin Serrado və daha rütubətli meşəliklərdə də rast gəlinir. Davranış Katinqa tutuquşusunun məlum bir miqrasiya modeli yoxdur, lakin qida mövcudluğuna uyğun olaraq yerli hərəkətlər edə bilər. Qidalanma Katinqa tutuquşusunun qidası tam olaraq araşdırılmamışdır. İncir (Ficus), kaktus və bir neçə digər bitkilərin meyvələri ilə qidalandığı məlumdur. Çiçək tumurcuqları ilə qidalandığı da qeyd edilmişdir. Həmçinin düyü, qarğıdalı və sorqum kimi məhsullarla da qidalanır. Çoxalma Katinqa tutuquşusunun çoxalma mövsümü dəqiq müəyyən edilməmişdir, lakin avqust-mart ayları arasında olduğu güman edilir. Adətən yuvalarını ağac termit yuvalarında qazır. Vəhşi təbiətdə yumurta sayı dəqiq məlum deyil, lakin altı yumurtaya qədər olan yuvalar tapılmışdır. Əsirlikdə adətən altı yumurta qoyulur, inkubasiya müddəti ən azı 16 gündür və balalar təxminən altı həftə sonra yuvadan uçur. Status "IUCN" Katinqa tutuquşusunu "Ən Az Narahatlıq Doğuran" kateqoriyasında qiymətləndirmişdir. Geniş yayılma sahəsinə malikdir və populyasiya ölçüsü məlum olmasa da, sabit olduğu güman edilir. Heç bir birbaşa təhlükə müəyyən edilməmişdir. Növ arealının bəzi hissələrində ən çox rast gəlinən tutuquşudur. "Lakin, Katinqa zəif qorunur (orijinal ərazinin 0,1%-i qorunan ərazilərdədir) və tədricən zədələnir."
https://en.wikipedia.org/wiki/Caatinga_parakeet
https://ebird.org/species/cacpar1
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=5652A3458B709156
https://animalia.bio/caatinga-parakeet#google_vignette
https://xeno-canto.org/species/Eupsittula-cactorum
https://www.parrots.org/encyclopedia/cactus-conure
https://www.oiseaux.net/birds/caatinga.parakeet.html
https://www.inaturalist.org/taxa/367561-Eupsittula-cactorum
https://www.oiseaux.net/maps/caatinga.parakeet.html
Tarix : 18 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
