Joseph Addison (1672–1719) - İngilis ədəbiyyatı və mədəniyyətinin əhəmiyyətli fiquru. O, ədəbi dünyada əsərləri və yazdığı məqalələrlə məşhur olmuş və xüsusilə "The Spectator" və "The Tatler" kimi jurnalistlik layihələrinin həmmüəllifi olaraq tanınmışdır. Addison həm də şair, dramaturq və siyasətçi idi. Onun əsərləri və təsiri, İngiltərədəki ədəbi və mədəni inkişafın mühüm bir hissəsi olmuşdur. Həyatı və təhsili Joseph Addison, 1672-ci ildə London şəhərində anadan olmuşdur. O, Oxford Universitetində təhsil almış və burada klassik təhsil alaraq latın və yunan dilləri üzrə biliklərini dərinləşdirmişdir. Addison, müxtəlif əsərlərdə əhəmiyyətli işlər yazmış və həmçinin siyasi fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. Addisonun gənclik dövrü, onun əsas ədəbi mövzularını müəyyənləşdirən illər olmuşdur. Onun ilk əsərləri arasında şairlik və latın dilində yazdığı əsərlər də var. Lakin Addisonun böyük populyarlığı onun jurnalistik fəaliyyətinə əsaslanır. "The Spectator" və "The Tatler" kimi jurnalistlik layihələrinin yaradılması və idarə edilməsi onun ən böyük ədəbi uğurlarından sayılır. Ədəbi və jurnalistlik fəaliyyəti 1. "The Spectator" və "The Tatler" Bu jurnallar, İngiltərənin 18-ci əsr ədəbiyyatına ciddi təsir göstərmişdir. "The Tatler": Addisonun Richard Steele ilə birgə başladığı ilk ədəbi jurnaldır. "The Tatler" bir çox gündəlik və ictimai hadisələrə dair şərhlər və esse yazıları təqdim edirdi. O, həm də sosial və mədəni məsələləri təhlil edərək, Londonun yuxarı təbəqəsinin həyatını müzakirə edirdi. "The Spectator": Addisonun Steele ilə birlikdə yazdığı və nəşr etdiyi bu jurnal, yazıçıların sosial, mədəni və fəlsəfi məsələlərə dair fikirlərini təqdim etməyə yönəlmişdir. Məqalələrdə insan təbiəti, mənəvi dəyərlər və ictimai həyatın müxtəlif aspektləri ətrafında geniş müzakirələr aparılırdı. 2. Şairlik və dramaturgiya Addison şair olaraq da tanınmışdır və bəzi klassik əsərlər yaratmışdır. O, həmçinin dramanın inkişafına da töhfə vermişdir. Addisonun ən məşhur dramalarından biri "Cato" (1713) adlı əsəridir. Bu əsər, Roma Respublikası dövründəki siyasi hadisələri və Roma generalı Cato'nun həyatını təhlil edir. "Cato", Addisonun idealist və vətənpərvər baxışlarını göstərir və əsər ingilis teatrında böyük bir müvəffəqiyyət əldə etmişdir. Siyasi və sosial fəaliyyətləri Addison, siyasi fəaliyyətlə də məşğul olmuşdur və İngiltərədəki siyasi məsələlərə dair mövqeyini açıq şəkildə ortaya qoymuşdur. O, həm Tory, həm də Whig tərəfdarları arasında əlaqələr qurmuş və siyasi fikirlərini əsərlərində tənqidi şəkildə təqdim etmişdir. Əsas əsərləri "The Spectator" (1711-1712) – Addison və Steele'in nəşr etdiyi jurnal, sosial, fəlsəfi və ədəbi müzakirələri gündəmə gətirdi. "The Tatler" (1709) – London cəmiyyətini və sosial həyatın müxtəlif aspektlərini müzakirə edən ilk jurnal. "Cato" (1713) – Addisonun məşhur dramlarından biri, Roma Respublikası və Cato'nun həyatını izah edir. "The Campaign" (1704) – Addisonun bir şeiridir və İspaniya müharibəsində İngiltərənin qələbəsini qeyd edir. "Dialogues on Medals" (1715) – Addisonun antik dövrə dair yazdığı bir şeirli əsəridir. Təsiri və mirası Joseph Addisonun ədəbi fəaliyyəti və jurnalistikası, 18-ci əsr İngiltərəsində mədəni və sosial həyatın formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Onun "The Spectator" və "The Tatler" kimi əsərləri, əsasən ədəbi mətbuatın inkişafını təmin etmişdir. Addison, həmçinin ingilis dilində yazılmış ən yaxşı ədəbi jurnalların yaradılmasına böyük təsir göstərmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Joseph_Addison
https://www.britannica.com/biography/Joseph-Addison
https://www.digitens.org/en/notices/joseph-addison.html
https://www.ped.muni.cz/weng/outline_of_english_fiction/terms/joseph_addison.html
https://www.ccel.org/ccel/addison
https://www.athelstanmuseum.org.uk/malmesbury-history/people/joseph-addison/
https://oll.libertyfund.org/people/joseph-addison
Tarix : 20 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
