John Donne (1572–1631) – Metafizik poeziyanın əsas nümayəndəsi. John Donne, İngilis ədəbiyyatında metafizik poeziyanın ən görkəmli nümayəndələrindən biri hesab olunur. Onun şeirləri dərin fəlsəfi düşüncələri, dini motivləri və orijinal obrazlarla zənginliyi ilə seçilir. Donne həm də ilahiyyatçı, natiq və din xadimi kimi tanınır. Həyatı və karyerası John Donne 1572-ci ildə Londonda anadan olmuşdur. Katolik bir ailədə böyümüş, lakin sonradan protestantlığa keçmişdir. O, əvvəlcə Oxford və Cambridge universitetlərində təhsil almış, lakin dini səbəblərdən rəsmi dərəcə almamışdır. Daha sonra hüquq sahəsində təhsilini davam etdirmişdir. Gənclik illərində Donne sərbəst həyat tərzi sürmüş, lakin 1601-ci ildə Anne More ilə evlənməsi səbəbilə siyasi və karyera problemləri yaşamışdır. Bu hadisə onun həyatında mühüm dönüş nöqtəsi olmuş və dini məsələlərə daha çox yönəlməsinə səbəb olmuşdur. 1615-ci ildə protestant kilsəsinə qoşularaq rahib olmuş və sonralar Londonun məşhur St. Paul Katedralində keşiş kimi xidmət etmişdir. Metafizik poeziya və əsərləri - "Songs and Sonnets" – Sevgini və ehtirası təsvir edən şeirlər toplusudur. - "Holy Sonnets" – Dini duyğuları və insanın Tanrı ilə əlaqəsini tədqiq edən sonetlərdir. - "The Flea" – Sevgini təsvir etmək üçün qeyri-adi metafora istifadə edən məşhur şeirlərindən biridir. - "A Valediction: Forbidding Mourning" – Sevgini və ayrılığı fəlsəfi bir dildə izah edən şeirdir. - "Devotions upon Emergent Occasions" – Ölümlə və insanın ömrünün faniliyini əks etdirən dini düşüncələr toplusudur. Stili və ədəbiyyata təsiri Donneun poeziyası fərqli obrazları, qeyri-adi müqayisələri və intellektual yanaşmaları ilə seçilir. Onun şeirlərində gündəlik həyat detallarını və dərin fəlsəfi düşüncələri bir araya gətirməsi, metafizik şairlər məktəbinin əsas xüsusiyyətlərindən biri hesab olunur. O, həmçinin, səs və ritmə xüsusi önəm verərək, poeziyanın musiqili xüsusiyyətlərini vurğulamışdır. Ölümü və irsi John Donne 1631-ci ildə vəfat etmişdir. Onun dini və poetik irsi, İngilis ədəbiyyatında və ilahiyyatında əhəmiyyətli iz qoymuşdur. Onun əsərləri bu gün də metafizik poeziyanın zirvəsi kimi qəbul olunur və ədəbiyyat araşdırmalarında geniş şəkildə tədqiq edilir.
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Donne
https://www.britannica.com/biography/John-Donne
https://www.poetryfoundation.org/poets/john-donne
https://ohiostate.pressbooks.pub/engl2201/chapter/john-donne-1572-1631/
https://poets.org/poet/john-donne
https://www.hertford.ox.ac.uk/associate/john-donne-1572-1631
https://en.wikipedia.org/wiki/Death_Be_Not_Proud
Tarix : 21 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
