Joe Brown (1930–2020) - Britaniyalı alpinist. O, 1950-1960-cı illərdə texniki dırmanış üsullarında inqilabi dəyişikliklər edərək müasir alpinizmin əsas fiqurlarından birinə çevrildi. Onun açdığı marşrutlar, cəsarətli üslubu və yüksək dırmanış bacarığı onu alpinizm tarixinin əfsanələrindən biri etdi. Erkən həyatı və alpinizmə gəlişi Joe Brown 1930-cu ildə İngiltərənin Mançester şəhərində anadan olub. Sadə işçi sinfindən gələn Brown, gənc yaşlarından fiziki işlərdə çalışıb və bunun sayəsində güclü bədən quruluşu inkişaf etdirib. O, 1940-cı illərdə İngiltərənin Peak District və North Wales bölgələrində qayaya dırmanışa başlayaraq, qısa müddətdə Britaniya alpinizminin qabaqcıl isimlərindən birinə çevrildi. Onun texniki bacarığı və yenilikçi yanaşması sayəsində, Brown qayalıq dırmanışında çətin marşrutları açan və riskli dırmanışları uğurla həyata keçirən ilk alpinistlərdən oldu. Əsas nailiyyətləri Böyük Britaniya və Avropa Joe Brown-un 1950-ci illərdə Böyük Britaniyada açdığı marşrutlar alpinistlərin yeni zirvələrə qalxmasına yol açdı. Onun ən məşhur qalxışları arasında: "Cenotaph Corner" (Wales, 1952) – Bu marşrut Böyük Britaniyanın ən çətin qayalıq dırmanış yollarından biri hesab olunur. "The Vector" (Tremadog, Wales) – O dövr üçün qeyri-adi dərəcədə çətin hesab edilən bir marşrut. "The Right Unconquerable" (Peak District) – Texniki dırmanış üçün müasir texnikaların tətbiq olunduğu ilk marşrutlardan biri. Brown, çətin marşrutlara qalxarkən köhnə üsullardan çox fərqli texnikalar tətbiq edirdi. O, Britaniya dırmanışçıları arasında yeni bir dövr açdı. Himalay və qərb Alp ekspedisiyaları Joe Brown yalnız Böyük Britaniya ilə kifayətlənməyib, eyni zamanda yüksək dağ ekspedisiyalarına da qatılmışdı. 1955-ci ildə Annapurna III (Himalay) ekspedisiyası 1955-ci ildə dünyanın ən çətin zirvələrindən biri olan Kangchenjunga (8586 m) dağına ilk uğurlu qalxış – Bu, o dövr üçün Himalay alpinizmində mühüm bir dönüş nöqtəsi idi. Brown və komanda yoldaşı George Band bu zirvəyə çataraq, Everestdən sonra ikinci ən yüksək zirvəyə qalxan britaniyalılar oldular. 1967-ci ildə And dağlarında yeni marşrutların açılması Onun ekspedisiyaları təkcə fiziki bacarığının deyil, həm də taktiki planlama və liderlik qabiliyyətlərinin göstəricisi idi. Dırmanış üslubu və texniki innovasiyalar Joe Brown, dırmanış texnikalarını dəyişdirən əsas fiqurlardan biri idi. O, yeni avadanlıqların inkişaf etdirilməsində və qayalıq dırmanış üsullarının müasirləşdirilməsində böyük rol oynadı. O, alüminium karabinlər və daha yüngül dırmanış ayaqqabıları istifadəsini populyarlaşdırdı. Brown qayalıqlarda daha effektiv çəngəl və dırmanış lövhələri tətbiq edərək, təhlükəsizliyi artırdı. İrsi və alpinizmə təsiri Joe Brown-un mirası yalnız açdığı marşrutlarla məhdudlaşmır. O, müasir dırmanış fəlsəfəsinin əsaslarını qoyan adamlardan biri oldu. Onun texnikaları, istifadə etdiyi avadanlıqlar və minimalist yanaşması bugünkü dırmanışçılar üçün hələ də ilham mənbəyidir. Brown, həmçinin öz dırmanış macəralarını yazılı şəkildə bölüşərək, yeni nəsil alpinistlər üçün dəyərli bilik mənbəyi yaratdı. Onun kitabları və təcrübələri bu sahəyə maraq göstərən hər kəs üçün bir bələdçi rolunu oynayır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Joe_Brown_(climber)
https://www.ukclimbing.com/articles/features/joe_brown_obituary-12750
https://www.climber.co.uk/people/joe-brown-rock-climbing-legend/
https://alpinist.com/newswire/british-climber-joe-brown-honored-by-the-queen/
https://www.thebmc.co.uk/legendary-climber-joe-brown-dies
https://www.theguardian.com/world/2020/apr/16/tributes-joe-brown-pioneering-climber-died-aged-89
https://www.planetmountain.com/en/news/alpinism/goodbye-to-british-climbing-legend-joe-brown.html
Tarix : 24 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
