Joan A. Steitz - Amerikalı molekulyar bioloq. Xüsusilə gen ifadəsinin və protein sintezinin tənzimlənməsində RNA-nın rolu üzrə apardığı inqilabi tədqiqatlarla tanınır. Steitz, molekulyar biologiya sahəsinin ən təsirli alimlərindən biri sayılır və RNA sıxışdırılması, RNA-protein qarşılıqlı əlaqələri və gen tənzimlənməsi mexanizmləri haqqında başa düşməyimizə böyük töhfələr vermişdir. Erkən həyat və təhsil Joan Steitz 5 aprel 1941-ci ildə ABŞ-da doğulmuşdur. O, 1963-cü ildə Ohaio ştatının Antioch Kollecində kimya üzrə bakalavr dərəcəsi almışdır. Daha sonra 1969-cu ildə Harvard Universitetində biokimya üzrə fəlsəfə doktoru dərəcəsini almış və burada məşhur alim Richard A. Goldstein-in rəhbərliyi altında RNA-nın strukturu üzrə tədqiqat aparmışdır. Karyera və tədqiqatlar Steitzin ən mühüm töhfələri RNA-nın və onun gen ifadəsindəki rolunun öyrənilməsi sahəsində olmuşdur. O, ən çox, kiçik nüvəli ribonukleoproteinləri (snRNP-lər) kəşf etməsi ilə tanınır, bunlar RNA sıxışdırılması prosesində vacib komponentlərdir. Bu kəşf, hüceyrədə RNA-nın necə dəyişdirildiyini başa düşməyimizə kömək etmiş və gen ifadəsinin tənzimlənməsi haqqında əsas məlumatlar təqdim etmişdir. Onun işi həmçinin RNA molekullarının proteinlərlə qarşılıqlı əlaqəsini və bu komplekslərin hüceyrə funksiyalarını yerinə yetirmək üçün necə təşkil olunduğunu başa düşməyimizə dəstək olmuşdur. RNA sıxışdırılması üzərindəki işlərindən əlavə, Steitzin tədqiqatları HIV/AIDS kimi xəstəliklərdə RNA-nın rolunu öyrənməyə də yönəlmişdir. Onun RNA funksiyası üzrə apardığı tədqiqatlar, antiviral terapiyaların inkişafında böyük əhəmiyyət daşımışdır. Steitz, Yale Universitetində professor olaraq fəaliyyət göstərir və burada çoxsaylı magistrant və postdoktoral tələbələrə rəhbərlik edir. Onun laboratoriyası, RNA biologiyası, xüsusən də RNA-protein qarşılıqlı əlaqələri və gen tənzimlənməsi mexanizmləri üzərində tədqiqatları davam etdirir. Mükafatlar və tanınma Karyerası ərzində Steitz bir çox nüfuzlu mükafat və təltiflər almışdır, o cümlədən ABŞ Milli Elmlər Akademiyasına və Amerika Sənətlər və Elmlər Akademiyasına üzv seçilmişdir. 2006-cı ildə isə o, Biomedikal Elm sahəsində ən nüfuzlu mükafatlardan biri olan Lasker Mükafatı ilə təltif olunmuşdur. İrsi Joan Steitz, RNA biologiyası sahəsindəki qabaqcıl işləri ilə geniş tanınır və onun töhfələri molekulyar biologiya, genetika və tibb sahələrində böyük təsir yaratmışdır. O, RNA-nın öyrənilməsində aparıcı bir şəxsiyyət olub və onun tədqiqatları xərçəng və HIV/AIDS kimi xəstəliklər üçün yeni terapevtik strategiyaların inkişafına təsir etmişdir. Steitz, elmi icmada qabaqcıl bir şəxsiyyət olaraq qalır və yeni nəsil alimləri RNA-nın və onun hüceyrə funksiyalarındakı rolunun mürəkkəbliyini araşdırmağa ilham verir.
https://medicine.yale.edu/profile/joan-steitz/
https://laskerfoundation.org/joan-steitz-a-champion-for-rna/
https://www.rockefeller.edu/greengard-prize/recipients/steitz/
https://www.cwhf.org/inductees/joan-steitz
https://ctcase.org/member/joan-a-steitz/
https://royalsociety.org/people/joan-steitz-12350/
https://en.wikipedia.org/wiki/Joan_A._Steitz
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
