Javed Akhtar (d. 17 yanvar 1947) - Hindistanlı senarist, söz yazarı və şairdir. Hindi kino sənayesindəki işi ilə tanınan Akhtar, beş Milli Film Mükafatı qazandı və 1999-cu ildə Padma Shri və 2007-ci ildə Padma Bhushan mükafatları ilə təltif edildi ki, bu da Hindistanın ən yüksək vətəndaş mükafatlarıdır. Akhtar, Salim–Javed cütlüyü ilə tanındı və 1973-cü ildəki Zanjeer filmi ilə senarist olaraq böyük bir sıçrayış etdi. Daha sonra 1975-ci ildəki Deewaar və Sholay filmlərinin senaristliyini yazaraq, bu filmlər kult bir izləyici kütləsi qazandı və pop mədəniyyətə ciddi təsir etdi. Daha sonra, söz yazarı kimi də tərif qazandı, beş dəfə Milli Film Mükafatı qazandı və səkkiz dəfə Filmfare mükafatı aldı. Akhtar, xüsusilə Kommunist Hindistan Partiyası (CPI) üçün kampaniya apardı və 2019-cu il Hindistan ümumi seçkilərində partiyanın namizədini dəstəklədi. O, həmçinin Rajya Sabha (Hindistanın Yüksək Palatası) üzvü idi. 2020-ci ildə isə onun işləri üçün Richard Dawkins Mükafatına layiq görüldü. 2024-cü ildə Amazon Prime Salim-Javed cütlüyünün senaristlik işlərini mövzu alan üç hissəli bir sənədli film seriyası olan Angry Young Meni yayımladı. Erkən həyatı Javed Akhtar, 1947-ci ildə Gwaliorda doğulub. Atası Jan Nisar Akhtar, Bollywood film söz yazarı və Urdu şairi idi. Onun atası tərəfdən nənəsi Muztar Khairabadi də bir şair idi, nənəsinin böyük qardaşı Bismil Khairabadi də şair idi, atası tərəfdən ulu nənəsi Fazl-e-Haq Khairabadi isə 1857-ci ildəki Hind üsyanı zamanı qərb koloniyalarına qarşı çıxan bir dini alim idi. Javed Akhtarın orijinal adı Jadoo idi, bu adı atası yazdığı bir şeirdən götürmüşdü: "Lamha, lamha kisi jadoo ka fasana hoga." O, rəsmi olaraq Javed adı ilə tanındı, çünki bu, jadoo sözünə yaxın idi. Çoxlu uşaqlıq illərini Lucknowda keçirdi və Bhopalda Saifiya Kollecini bitirdi. Ssenarist karyerası Başlanğıcda, 1970-ci illərdə eyni yazarı ekran yazısı, hekayə və dialoq üçün bir araya gətirmək anlayışı yoxdur və yazarlara adlarının titrlərdə verilməsi tez-tez olmurdu. Rajesh Khanna, Salim Khan və Javed Akhtara ilk dəfə ekran yazarlığına başlamaları üçün fürsət verən şəxs olaraq tanınır, onlara Haathi Mere Saathi (1971) filmində iş təklifi verdi. Javed Akhtar, bir müsahibəsində belə bir hekayə danışır: Bir gün, Salimsaab'a gedib deyib ki, cənab Devar ona çox böyük bir imza pulu vermiş və bu pulla Aashirwad adlı villasının ödəməsini tamamlayacaq. Lakin film bir yenidənqurma idi və orijinal ssenari heç də qənaətbəxş deyildi. "O, bizə dedi ki, əgər biz ssenarini düzəldə bilsək, həm pulu, həm də krediti alacağımızı təmin edəcəyik." Onların ilk böyük uğuru Andaz (1971) ssenarisi ilə başladı, sonra Haathi Mere Saathi (1971) və Seeta Aur Geeta (1972) izləyirdi. Həmçinin Yaadon Ki Baaraat (1973), Zanjeer (1973), Haath Ki Safai (1974), Deewaar (1975), Sholay (1975), Chacha Bhatija (1977), Don (1978), Trishul (1978), Dostana (1980), Kranti (1981), Zamana (1985) və Mr. India (1987) kimi hit filmləri yazdılar. Onlar 24 filmdə birgə işlədilər, o cümlədən iki Kannada filmi – Premada Kanike və Raja Nanna Raja. Mükafatlar və nominasiyalar Javed Akhtar 1999-cu ildə Hindistan Hökuməti tərəfindən Padma Shri mülki mükafatı ilə təltif edilib, ardından 2007-ci ildə Padma Bhushan mükafatı ilə təltif olunub. 2013-cü ildə o, Hindistanın ikinci ən yüksək ədəbiyyat mükafatı olan Sahitya Akademi mükafatını aldı, bu mükafat ona Lava adlı şeir kolleksiyasına görə verildi. 2019-cu ildə Jamia Hamdard Universiteti tərəfindən ona şərəf doktoru dərəcəsi (Doktor of Letters) verildi. 2020-ci ildə isə Richard Dawkins Mükafatı ilə təltif olundu, bu mükafat ona "sekulyarizm, məntiq və insan hüquqları sahəsində güclü bir qüvvə" olduğu, eyni zamanda şeir, ssenari yazarlığı və siyasi fəallıq sahəsində dini nəzarət və dözümsüzlük ilə mübarizə apardığı üçün təqdim olundu.
https://x.com/javedakhtarjadu
https://www.livemint.com/entertainment/kangana-ranaut-defamation-case-javed-akhtar-legal-settlement-11740932759950.html
https://www.imdb.com/name/nm0015287/
https://www.rekhta.org/poets/javed-akhtar/profile
https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/kangana-ranaut-and-javed-akhtar-end-5-year-long-legal-feud-he-also-agreed-to-write-songs-for-my-next-directorial-9861032/
https://www.rottentomatoes.com/celebrity/javed_akhtar
https://in.bookmyshow.com/person/javed-akhtar/939
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
