Jane Fonda — Amerikalı aktrisa, rejissor, prodüser. Jane Fonda 21 dekabr 1937-ci ildə, New York şəhərində anadan olub. O, uzun və zəngin bir karyeraya sahibdir və kino sənətinə, xüsusilə "Barbarella" (1968), "Klute" (1971), "Coming Home" (1978) və "9 to 5" (1980) kimi filmləri ilə tanınır. Fonda həmçinin sosial və siyasi fəaliyyətləri ilə də məşhurdur və film sahəsindəki mükəmməl işlərinə görə bir çox mükafata layiq görülmüşdür. Erkən həyat və təhsil Jane Fonda, məşhur aktyor Henry Fonda və aktyor və sosial fəal Frances Ford Seymour-un qızıdır. Fonda uşaqlıqda teatra və kinoya olan marağını inkişaf etdirdi. O, Vassar College-da təhsil almış və burada teatr və ədəbiyyat sahələrində dərin təhsil almışdır. Gənc yaşlarından etibarən aktyorluq sahəsində özünü sınamağa başladı və ilk dəfə Broadway-də çıxış etdi. Karyera başlanğıcı Jane Fonda, 1960-cı illərdə kino dünyasına addım atmağa başladı. Onun ilk əhəmiyyətli filmi "Tall Story" (1960) idi. Ancaq o, çox keçmədən Hollywood-un diqqətini cəlb etdi. "Barbarella" (1968) adlı epik elmi fantastika filmindəki rolu ilə o, böyük bir məşhurluq qazandı. Bu film, Fonda-ya cazibədarlığı və sexi imici ilə tanınma gətirdi, amma o, tezliklə daha ciddi və mürəkkəb obrazlarla tanındı. Kino karyerası və uğurlar Jane Fonda-nın karyerası 1970-ci illərdə zirvəyə çatdı. O, "Klute" (1971) filmindəki performansı ilə Academy Award (Oskar) mükafatı qazandı. Filmdəki Bree Daniels obrazı, onun peşəkar fəaliyyətində dönüş nöqtəsi oldu. Fonda, həmçinin "Coming Home" (1978) filmindəki roluna görə ikinci dəfə Oskar mükafatı qazandı. Bu film, Vyetnam müharibəsi ilə bağlı güclü bir sosial mesaj daşıyırdı və Fonda-nın aktyorluq qabiliyyətini geniş şəkildə nümayiş etdirdi. Fondanın 1980-ci illər, həmçinin onun məşhur olduğu digər komediya və dram rolları ilə yadda qaldı. "9 to 5" (1980) adlı film, Fonda-nın cazibədar və zəkalı iş qadını obrazı ilə böyük uğur qazandı və o, bu filmdəki rolu ilə geniş auditoriyaya tanındı. Sosial fəallıq və siyasət Fonda, yalnız kino sahəsində deyil, həm də siyasətdə və sosial fəallıqda aktiv bir şəxsiyyət olmuşdur. O, 1970-ci illərdə Vyetnam müharibəsi əleyhinə etirazlarda iştirak etdi və müharibə əleyhinə açıqlamalar verdi. Bu dövrdəki siyasi fəallığı ona "Hanoi Jane" ləqəbini qazandırdı, çünki 1972-ci ildə Şimali Vyetnamı ziyarət etmiş və orada müharibəyə qarşı mövqeyini bildirən bəyanatlar vermişdi. Bu addım ona həm vətənində, həm də dünya miqyasında ciddi tənqidlər gətirmişdi. Aktyorluq və ikinci karyera Fonda, 1980-ci illərdə filmlərdə və televiziya layihələrində iştirakını bir qədər azaldaraq, 1990-cı illərdə fəallığını artıra bildi. O, həmçinin fitness videoları hazırlayaraq böyük uğur qazandı və fitness sahəsində məşhur bir şəxsiyyət oldu. "Jane Fonda's Workout" (1982) adlı videoları milyonlarla nüsxə satıldı və sağlam həyat tərzini təşviq etdi. 2000-ci illərdən sonra Fonda, kino və televiziya dünyasına geri dönərək, daha yaşlı yaşlarında da əhəmiyyətli rolar almışdır. Onun "Monster-in-Law" (2005) və "The Book Club" (2018) kimi filmlərindəki performansları geniş izləyici kütləsi tərəfindən bəyənilmişdir. Həmçinin "Grace and Frankie" adlı Netflix serialında oynadığı rolu ilə çox müsbət rəylər almış və bu layihə ona yenidən məşhurluq qazandırmışdır. Mükafatlar və tanınma Jane Fonda, iki dəfə Oskar mükafatı qazanan nadir aktrisalardandır. Bununla yanaşı, o, Golden Globe, BAFTA və Primetime Emmy mükafatları da daxil olmaqla çoxsaylı mükafatlar və nominasiya almışdır. Onun film və televziya sahəsindəki fəaliyyəti, həmçinin sosial fəallığı ona dünyanın müxtəlif yerlərində yüksək qiymət qazandırmışdır. Şəxsi həyat Fonda, şəxsi həyatı ilə də məşhurdur. O, bir neçə dəfə evlənmişdir. Onun ən çox diqqət çəkən evliliyi, aktyor Roger Vadim ilə olan evliliyidir. Sonradan, o, rejissor Tom Hayden ilə evləndi və bu evlilikdən bir oğlu oldu. Fonda-nın şəxsi həyatı və ailə həyatına dair danışdığı çoxlu hekayələr onun şəxsiyyətinin müxtəlif yönlərini açır. Vəfatı Hazırda, Jane Fonda hələ də sənət və fəallıq dünyasında aktivdir. O, film və televziya sahəsindəki mövqeyini qoruyur və öz sosial fəallığına davam edir. Jane Fonda, həm aktyorluq, həm də sosial fəallıq sahəsində uzun və müxtəlif bir karyeraya sahib olmuşdur. Onun kino dünyasındakı mükəmməl performansları və sosial dəyişikliklərə dair göstərdiyi cəsarətli yanaşmalar onu Amerika və dünya miqyasında əfsanəvi bir fiqur halına gətirib. O, öz müsbət təsiri və çox yönlü fəaliyyəti ilə təkcə kino aləmində deyil, həm də cəmiyyətin inkişafında mühüm bir rol oynamışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Jane_Fonda
https://www.imdb.com/name/nm0000404/
https://www.britannica.com/biography/Jane-Fonda
https://www.rottentomatoes.com/celebrity/jane_fonda
https://www.janefonda.com/bio/
https://www.televisionacademy.com/news/awards-news/jane-fonda-sag-life-achievement-award
https://www.gettyimages.com/photos/jane-fonda
Tarix : 12 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
