James Randi (doğum adı: Randall James Hamilton Zwinge) - Amerikalı səhnə sehrbazı, skeptik və elm müdafiəçisi idi. O, paranormal iddiaları ifşa etməsi və psevdoscience (yalan elm) ilə mübarizəsi ilə tanınır. James Randi Təhsil Fondu (JREF) adlı təşkilatı yaratmış və paranormal iddiaları sübut edən şəxslərə bir milyon dollarlıq mükafat təklif etmişdir. Erkən həyat və təhsil James Randi 7 avqust 1928-ci ildə Kanadanın Toronto şəhərində anadan olmuşdur. Uşaqlıqdan sehrbazlıq və illüziya sənətinə maraq göstərmiş, məktəb illərində oxuyarkən artıq peşəkar səhnə çıxışları etməyə başlamışdır. O, rəsmi ali təhsil almasa da, özünü elmi metodlar və skeptisizm sahəsində inkişaf etdirmişdir. Sehrbazlıq və illüziya karyerası Randi 1940-1950-ci illərdə səhnə sehrbazı kimi fəaliyyət göstərmiş, "The Amazing Randi" adı ilə tanınmışdır. Onun çıxışları əsasən qaçış nömrələri, illüziya və mentalizm üzərində qurulmuşdu. Lakin 1970-ci illərdən etibarən o, özünü tamamilə paranormal iddiaların ifşasına və skeptik hərəkata həsr etmişdir. O, Uri Geller kimi məşhur fırıldaqçıları ifşa edərək, onların "paranormal qabiliyyətlərinin" əslində sehrbazlıq texnikalarına əsaslandığını sübut etmişdir. Skeptisizm və elmi ifşa James Randi elmi skeptisizm hərəkatının ən tanınmış simalarından biri olmuşdur. 1996-cı ildə James Randi Təhsil Fondu (JREF) təşkilatını yaratmış və paranormal iddiaların elmi metodlarla araşdırılmasına dəstək vermişdir. O, paranormal qabiliyyətlərə sahib olduğunu iddia edən insanlara "Bir Milyon Dollarlıq Paranormal Çağırış" adlı test proqramı təşkil etmişdir. Əgər kimsə öz fövqəladə bacarığını elmi sınaqlardan keçərək sübut etsəydi, Randi ona 1 milyon dollar verəcəyini elan etmişdi. Lakin bu mükafatı heç kim qazana bilməmişdir.

İstinadlar

https://www.nytimes.com/2020/10/21/obituaries/james-randi-dead.html

https://skepticalinquirer.org/2021/01/the-amazing-life-and-legacy-of-james-the-amazing-randi/

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-54642107

https://www.nature.com/articles/d41586-020-03050-5

https://thehumanist.com/commentary/the-amazing-james-randi-1928-2020/

https://www.ncregister.com/blog/james-randi-more-than-meets-the-eye

https://en.wikipedia.org/wiki/James_Randi

Tarix : 16 mart 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.