James Rainwater (1917–1986) - Amerikalı nüvə fizikidir və o, 1975-ci ildə Nobel fizika mükafatına layiq görülmüşdür. O, nüvənin quruluşu ilə bağlı mühüm tədqiqatlar aparmış və nüvənin qeyri-küresel (deformasiyalı) olması konsepsiyasını irəli sürmüşdür. Onun bu nəzəriyyəsi daha sonra Aage Bohr və Ben Mottelson tərəfindən eksperimental olaraq təsdiq edilmişdir. Gəncliyi və təhsili James Rainwater 9 dekabr 1917-ci ildə ABŞ-ın Şimali Dakota ştatında anadan olmuşdur. Erkən yaşlarında atasını itirdiyi üçün anası ilə Kaliforniyaya köçmüş və burada böyümüşdür. Fizikaya olan marağı onu Kaliforniya Texnologiya İnstitutuna (Caltech) gətirmişdir və daha sonra Kolumbiya Universitetində təhsilini davam etdirmişdir. O, burada 1946-cı ildə doktorluq dərəcəsini almışdır. Elmi karyerası və nailiyyətləri James Rainwater əsasən nüvə fizikası sahəsində çalışmış və Kolumbiya Universitetində professor olmuşdur. Onun ən mühüm elmi töhfələri aşağıdakı sahələri əhatə edir: Nüvənin deformasiyalı quruluşu və Nobel mükafatı Əvvəllər nüvə modelinin tamamilə kürə formasında olduğu düşünülürdü. Lakin Rainwater nüvələrin bəzən qeyri-küresel – yəni ellipsoid və ya deformasiyalı – ola biləcəyini irəli sürdü. Bu nəzəriyyə Aage Bohr və Ben Mottelson tərəfindən eksperimental olaraq təsdiqləndi. 1975-ci ildə Rainwater, Bohr və Mottelson nüvənin kollektivi hərəkətlərinin təsvirinə görə Nobel Fizika Mükafatını qazandılar. Manhattan layihəsində iştirakı İkinci dünya müharibəsi zamanı Rainwater Manhattan layihəsi çərçivəsində işləyərək atom bombası ilə bağlı tədqiqatlar aparmışdır. O, Los Alamos Milli Laboratoriyasında partlayıcı nüvə cihazlarının nəzəri modellərini inkişaf etdirmişdir. Atom və Nüvə fizikasına başqa töhfələri O, nüvə strukturuna dair tədqiqatlarını davam etdirərək güclü qarşılıqlı təsirlər və nüvə qüvvələri haqqında yeni modellər yaratmışdır. Kolumbiya Universitetində işlədiyi müddətdə hissəcik fizikası və nüvə spektroskopiyası sahələrində də işlər görmüşdür. Mükafatlar və tanınma James Rainwater elmi nailiyyətlərinə görə bir çox mükafat və fəxri adlarla təltif olunmuşdur: 1975-ci ildə Nobel fizika mükafatı Kolumbiya Universitetində uzun illər professor kimi fəaliyyət göstərmiş və bir çox tələbə yetişdirmişdir. Vəfatı və irsi Rainwater 31 may 1986-cı ildə ABŞ-da vəfat etmişdir. Onun nüvənin forması ilə bağlı irəli sürdüyü nəzəriyyə, nüvə fizikası sahəsində fundamental kəşflərdən biri hesab olunur və müasir nüvə elminin əsasını təşkil edir. Onun elmi irsi, xüsusilə nüvə quruluşu və hissəcik fizikası sahəsində apardığı tədqiqatlar, bu gün də fiziklər üçün vacib bir istiqamət olaraq qalır.
https://en.wikipedia.org/wiki/James_Rainwater
https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1975/rainwater/facts/
https://www.britannica.com/biography/James-Rainwater
https://www.nasonline.org/wp-content/uploads/2024/06/rainwater-james.pdf
https://history.aip.org/phn/11608023.html
https://www.factmonster.com/encyclopedia/people/science/physics/rainwater-james
https://www.wikidata.org/wiki/Q190745
Tarix : 25 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
