Israel Shahak - İsrail və Yaxın Şərqin siyasi və ictimai məsələləri ilə bağlı mühüm fikirlər irəli sürmüş tanınmış insan haqları müdafiəçisi, yazıçı və professor. O, həm Holokostdan sağ çıxan bir şəxs, həm də İsrail siyasətinin tənqidçisi kimi mübahisəli və təsirli bir fiqur olmuşdur. Onun əsərləri və çıxışları həm İsrailin daxili siyasətinə, həm də Yaxın Şərqdəki ümumi vəziyyətə dair ciddi müzakirələr doğurmuşdur. Həyatı və təhsili Israel Shahak 28 aprel 1933-cü ildə Varşavada yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı o, ailəsi ilə birlikdə Varşava gettosunda yaşamış və daha sonra Bergen-Belsen düşərgəsinə göndərilmişdir. Müharibədən sonra o, Fələstinə köçərək İsraildə məskunlaşmış və Yerusəlim İbrani Universitetində kimya üzrə təhsil almışdır. O, sonradan universitetdə professor olaraq çalışmışdır. İnsan haqları fəallığı 1960-cı illərdən etibarən Shahak İsraildə insan haqları və dinin siyasətə təsiri mövzularında fəal çıxış etməyə başladı. O, İsrailin fələstinlilərə qarşı siyasətini açıq şəkildə tənqid edirdi və 1970-ci ildə "İsrail İnsan Haqları Liqası"nı quraraq, insan hüquqlarının qorunması istiqamətində fəaliyyət göstərdi. Onun fikrincə, İsrailin rəsmi siyasətləri demokratik prinsiplərlə ziddiyyət təşkil edir və bu məsələləri gündəmə gətirmək vacibdir. Əsərləri və baxışları Shahakın ən çox müzakirə olunan əsərlərindən biri Jewish History, Jewish Religion: The Weight of Three Thousand Years ("Yəhudi tarixi, yəhudi dini: Üç min illik yük") adlı kitabıdır. Bu kitabda o, yəhudi dini qanunlarının və siyasi sistemin müasir İsrail cəmiyyətinə təsirlərini araşdırmışdır. O, dini təfsirlərin siyasətdə istifadəsini və bunun fələstinlilər üçün yaratdığı problemləri tənqid edirdi. Bundan başqa, o, İsrailin beynəlxalq siyasətini və ABŞ-la münasibətlərini də sərt tənqid edirdi. Shahak İsrail cəmiyyətində demokratik və insan haqlarına əsaslanan dəyişikliklərin vacibliyini vurğulayırdı və siyasi tənqidlərinə görə həm dəstək, həm də kəskin tənqidlə qarşılaşırdı. İrsi və təsiri Israel Shahak 2001-ci ildə vəfat etsə də, onun yazıları və fikirləri bu gün də akademik və siyasi dairələrdə müzakirə olunmağa davam edir. O, mübahisəli olsa da, insan haqlarının müdafiəsi və İsrail siyasətinin tənqidi mövzusunda təsirli bir səs olaraq qalır. Onun irsi, xüsusilə Yaxın Şərq siyasəti və dinin siyasətə təsiri mövzularında dərin araşdırmalar aparanlar üçün vacib bir mənbədir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Israel_Shahak
https://adc.org/adc-mourns-death-of-israel-shahak/
https://www.marxists.org/history/etol/newspape/atc/1008.html
https://www.jstor.org/stable/2535551
https://www.plutobooks.com/author/israel-shahak
https://www.palestine-studies.org/en/node/78062
https://www.jstor.org/stable/j.ctt183q63d
Tarix : 2 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
