Irina Beletskaya (doğum tarixi: 1954) - Rus kimyaçısıdır və xüsusilə organik kimya və koordinasiya kimyası sahəsindəki töhfələri ilə tanınır. O, bir çox mühüm elmi işlərə imza atmış və xüsusilə reaksiyon mexanizmləri, reaksiyaların katalizlənməsi və organik sintez sahəsindəki yenilikçi yanaşmaları ilə tanınmışdır. Beletskaya, həmçinin yüksək təsirli kimyəvi reaksiyaların və molekulyar katalizatorların inkişafı sahəsindəki işləri ilə tanınır. Təhsil və erkən həyat Irina Beletskaya, 1954-cü ildə Sovet İttifaqının Sankt-Peterburq şəhərində anadan olmuşdur. O, Lomonosov Moskva Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsini bitirmiş və burada organik kimya üzrə dərin biliklər əldə etmişdir. Təhsilini başa vurduqdan sonra Beletskaya, elmi tədqiqatlar aparmaq üçün müxtəlif kimya institutlarında çalışmışdır. Onun işləri, xüsusilə organik birləşmələrin hazırlanmasında və kataliz proseslərinin başa düşülməsində mühüm rol oynamışdır. Tədqiqat sahələri və elmi töhfələr Beletskaya, xüsusilə koordinasiya kimyası və organik sintez sahələrindəki araşdırmaları ilə tanınır. O, katalizatorların və organik birləşmələrin reaksiya mexanizmlərini tədqiq edərək, yeni kimyəvi reaksiyalar və molekulyar katalizatorlar inkişaf etdirmişdir. O, həmçinin nadir torpaqların elementləri və metallarla koordinasiya birləşmələri üzərində işlər aparmışdır. Beletskaya, çoxsaylı reaksiyon mexanizmlərini və katalitik prosesləri araşdıraraq, üzvi sintez sahəsində əsaslı inkişaflara töhfə vermişdir. O, xüsusilə metallarla koordinasiya və katalitik reaksiya sahəsindəki işləri ilə tanınır. Bu sahədəki tədqiqatları, kataliz proseslərinin optimallaşdırılması və yeni kimyəvi reaksiyaların inkişafı ilə əlaqəli mühüm kəşflərə səbəb olmuşdur. Yenilikçi işlər və katalizatorların inkişafı Beletskaya, organik sintez və katalizatorların inkişafı sahəsində də mühüm işlər aparmışdır. Onun katalizatorlar üzərində apardığı tədqiqatlar, xüsusilə katalitik oxidasiya, reduksiya və karbon-karbon bağlarının qurulması kimi mühüm reaksiyaların başa düşülməsi baxımından əhəmiyyətlidir. O, həmçinin ümumi kataliz proseslərinin və kimyəvi reaksiyaların təkamülünü araşdıraraq yeni yanaşmalar inkişaf etdirmişdir. Beletskayanın apardığı işlər, biokataliz və nano-kataliz sahələrindəki yenilikçi yanaşmaları ilə də tanınır. Onun işləri, həm də yaşıl kimya prinsiplərinə əsaslanaraq ətraf mühitə dost katalizatorların hazırlanmasını mümkün etmişdir. Beləliklə, o, həm ətraf mühitin qorunmasına, həm də kimyəvi sənaye sahəsində dayanıqlı inkişafın təmin edilməsinə mühüm töhfələr vermişdir. Elmi fəaliyyət və mükafatlar Irina Beletskaya, həmçinin elmi cəmiyyətin fəal üzvüdür. O, müxtəlif elmi jurnallarda məqalələr dərc etmiş və öz tədqiqatlarını international kimya konfranslarında təqdim etmişdir. Onun işləri, xüsusən organik kimya və kataliz sahələrindəki nəzəri və praktiki töhfələri ilə elmi dünyada geniş qəbul edilmişdir. Beletskaya, bu sahədəki işləri ilə bir çox mükafata layiq görülmüşdür. Irina Beletskaya kimya elmi sahəsində, xüsusən organik kimya və kataliz sahələrindəki tədqiqatları ilə tanınan və hörmət qazanan bir alimdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Irina_Beletskaya
https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acs.organomet.3c00352
https://www.chem.msu.ru/eng/people/beletsk.html
https://www.researchgate.net/scientific-contributions/Irina-P-Beletskaya-2088773349
https://wikipedia.nucleos.com/viewer/wikipedia_en_all/A/Irina_Beletskaya
https://colab.ws/researchers/246
https://www.wikidata.org/wiki/Q7437
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
