• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
iki-mahmizli-keklik

İki mahmızlı kəklik

İki mahmızlı kəklik ("Pternistis bicalcaratus") - "Galliformes" dəstəsinə aid, "Phasianidae" fəsiləsinə daxil olan bir quş növü. Əksər kəkliklər kimi, o da yalnız Afrikada yayılmışdır. Tropik Qərbi Afrikada daimi çoxalma sahəsinə malikdir, lakin Mərakeşdə kiçik və azalan təcrid olunmuş bir populyasiya da mövcuddur. Taksonomiya 1760-cı ildə fransız zoolog Matyuren Jak Brisson özünün "Ornitologiya" əsərində Seneqaldan toplanmış nümunə əsasında iki mahmızlı kəklikin təsvirini daxil etdi. O, fransızca "La Perdrix du Sénégal" və latınca "Perdrix Senegalensis" adlarından istifadə etdi. Brisson latınca adlar yaratsa da, bu adlar binominal sistemə uyğun deyildir və "Beynəlxalq Zooloji Nomenklatura Komissiyası" tərəfindən tanınmır. 1766-cı ildə İsveçli təbiətşünas Karl Linney özünün "Systema Naturae" əsərinin on ikinci nəşrini yeniləyərkən, Brisson tərəfindən əvvəllər təsvir edilmiş 240 növü daxil etdi. Bunlardan biri də iki mahmızlı kəklik idi. Linney qısa bir təsvir daxil etdi, "Tetrao bicalcaratus" binominal adını təqdim etdi və Brissonun əsərini istinad etdi. Növün epiteti olan "bicalcaratus" latınca "iki" mənasını verən "bi" və "mahmız" mənasını verən "calcaris" sözlərindən yaranıb. Bu növ indi alman təbiətşünası Yohan Georg Vaqlər tərəfindən 1832-ci ildə təqdim edilmiş "Pternistis" cinsinə daxil edilir. 2019-cu ildə aparılan filogenetik tədqiqat göstərdi ki, iki mahmızlı kəklik Heuqlin kəkliyi ilə qohumdur. Üç yarımnöv tanınır: -"P. b. adamauae" (Noyman, 1915) – Mərkəzi Nigeriyadan Kamerun və cənub-qərb Çadə qədər; -"P. b. ayesha" (Hartert, 1917) – Qərbi Mərakeş; -"P. b. bicalcaratus" (Linney, 1766) – Seneqambiya və cənub Mavritaniyadan qərb Nigeriyaya qədər. Təsvir İki mahmızlı kəklik 30–34 sm uzunluğundadır. Erkək fərd əsasən qəhvəyi rəngdədir, üst hissələri tünd və krem rəngli ləkələrlə örtülüdür, döş və yan lələkləri tünd qəhvəyi kənarlı və mərkəzdə krem rəngli ləkəlidir. Üzü açıq krem rəngdədir və tünd qəhvəyi xırda ləkələrlə örtülüdür, başında şabalıdı rəngli tac və ağ "qaş" xətti var. Şabalıdı rəngli boyun zolağı, ağ yanaq ləkələri və qəhvəyi qanadları var. Erkək fərd adətən hər ayağında iki mahmıza malikdir, yuxarı mahmız küt olur. Ayaqları boz-yaşıl rəngdədir. Dişi fərd görünüş baxımından oxşardır, lakin adətən mahmızları yoxdur və bir qədər kiçik və daha zəif quruluşludur. Erkəklər təxminən 507 qram, dişilər isə təxminən 381 qram ağırlığındadır. Cavan quşlar bir neçə həftəlik olduqdan sonra yetkin dişilərdən demək olar ki, fərqlənmir, erkəklərin mahmızları inkişaf etmək üçün bir neçə ay tələb edir. Quşların ikinci ilinə qədər çoxalması ehtimalı azdır. Yayılması və yaşayış yeri Bu quş ağaclı açıq mənzərələrdə tapılır. Yuvasını yerdə qazılmış çökəklikdə qurur və 5–7 yumurta qoyur. İki mahmızlı kəklik müxtəlif bitki və həşəratlarla qidalanır. Bu növ çox gizli bir quşdur, ən yaxşı yazda erkək fərdin təpəlikdən "krak-krak-krak" səsi ilə oxuduğu zaman görülür. Fazan kimi partlayıcı uçuşa malikdir, lakin görünmədən sürünərək getməyə üstünlük verir.


İstinadlar

Tarix : 25 fevral 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.